Уладзімір Аляксандравіч Дукельскі

Уладзімір Аляксандравіч Дукельскі (англ.: Vernon Duke; 10 кастрычніка 1903, Параф’янава, Віленская губерня — 16 студзеня 1969, Санта-Моніка, штат Каліфорнія, ЗША) — кампазітар, піяніст, паэт і перакладчык.

Уладзімір Аляксандравіч Дукельскі
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 10 кастрычніка 1903(1903-10-10)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 16 студзеня 1969(1969-01-16)[1][2][…] (65 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Альма-матар
Музычная дзейнасць
Педагог Рэйнгольд Морыцавіч Гліэр і Boleslav Yavorsky[d]
Прафесіі кампазітар, паэт, паэт-песеннік
Жанры опера і сімфонія
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біаграфія правіць

Нарадзіўся на чыгуначнай станцыі каля в. Параф’янава Докшыцкага раёна.

У 1914—1919 гадах вучыўся ў Кіеўскай кансерваторыі па класах фартэпіяна, тэорыі музыкі і кампазіцыі. З 1919 года з сям’ёй выехаў у Турцыю. З 1921 года ў ЗША, дзе па прапанове Дж. Гершвіна ўзяў псеўданім Дзюк Вернон, якім спачатку падпісваў песні і джазавыя кампазіцыі, а з 1955 года — усе музычныя творы.

Напісаў фартэпіянны канцэрт для А. Г. Рубінштэйна (1922), па запрашэнні якога з 1924 года працаваў у Парыжы, дзе стварыў музыку да балета «Зефір і Флора» для трупы С. П. Дзягілева (1925) і Першую сімфонію (1928). У 1925—1929 гадах пісаў музыку для тэатральных пастановак у Лондане, у т. л. да аперэты «Івона» (1926), музычнай камедыі «Жоўтая маска» (1928). У 1929 годзе вярнуўся ў ЗША, пісаў музыку да фільмаў. Самыя вядомыя яго кампазіцыі «Красавік у Парыжы» (1932) на вершы Э. Харбурга, якую выконвалі дзясяткі музыкантаў ад К. Бейсі да Л. Армстранга, і «Восень у Нью-Ёрку» (1934), напісаная на ўласныя вершы для пастаноўкі на Брадвеі, мюзікл «Хіжына ў небе» (1940, харэаграфія Дж. Баланчына). Аўтар Другой (1930) і Трэцяй (1946) сімфоній, араторыі «Канец Санкт-Пецярбурга» (1938), оперы «Барышня-сялянка» (1958), балетаў. У апошнія гады жыцця ствараў музыку да кінафільмаў і тэатральных пастановак, песні, камерныя творы.

Апублікаваў звыш 100 артыкулаў аб музыцы і тэатры, аўтабіяграфію «Пашпарт у Парыж» (Бостан, 1955), зборнік эсэ аб музыцы «Слухай!» (Нью-Ёрк, 1963), зборнікі вершаў на рускай мове «Пасланні», «Пакуты немаладога Вертэра» (абодва 1962), «Карцінная галерэя» (1965), «Паездка кудысьці» (1968). Перакладаў англійскіх і амерыканскіх паэтаў Э. Паўнда, Р. Фроста, К. Сандбурга, Д. Паркер і інш.

У 1942—1944 гадах у званні лейтэнанта служыў у войсках Берагавой аховы ЗША. Заснавальнік і прэзідэнт «Таварыства забытай музыкі» (1947).

Памёр Уладзімір Аляксандравіч Дукельскі 16 студзеня 1969 года ў г. Санта-Моніка, штат Каліфорнія (ЗША).

Памяць правіць

Яго імя занесена ў Залу гонару аўтараў песень Нацыянальнай акадэміі папулярнай музыкі ЗША (1970).

Зноскі

  1. а б Vernon Duke // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Vernon Duke // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.

Літаратура правіць

  • Дукельскі Уладзімір Аляксандравіч // Памяць: Докшыцкі раён : гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]; уклад. А. В. Скараход; мастак Э. Э. Жакевіч. — Мінск : БелЭн, 2004. — С. 622—623.
  • Максимова, А. Владимир Дукельский и Вернон Дюк: два лика, одна судьба / А. Максимова // Музыка и время. — 2010. — № 2. — С. 23-27.