Федэрыка Цукары
Федэрыка Цукары (італ.: Federico Zuccari, 1542 г. Сант’Анджэла-ін-Вада — 20 ліпеня 1609, Анкона) — італьянскі мастак эпохі маньерызму і тэарэтык мастацтва.
| Федэрыка Цукары | |
|---|---|
| італ.: Federico Zuccari | |
 | |
| Дата нараджэння | 1539[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 20 ліпеня 1609[2][3][…] |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Атавіяна Цукары[d] |
| Род дзейнасці | мастак, архітэктар, рысавальнік, тэарэтык мастацтва |
| Жанр | партрэт[5] |
| Мастацкі кірунак | Адраджэнне і маньерызм[5] |
| Уплыў | Тадэа Цукары[5] і Джорджа Вазары[5] |
| Член у | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Жыццё і творчасць правіць
Федэрыка быў малодшым братам і вучнем мастака Тадэа Цукары; ён дапамагаў Тадэа пры выкананні заказаў для Ватыкана, на Віле Фарнезэ ў Капрароле і інш. Разам з братам працаваў над заказамі для сямей Арсіні, Фарнезэ, у тым ліку для Папы Паўла III Фарнезэ.
У 1561—1565 гадах жыў і працаваў у Венета і ў Фларэнцыі. Федэрыка быў запрошаны вялікім герцагам Тасканскім Козіма I Медычы ў Фларэнцыю з тым, каб скончыць пачаты Джорджа Вазары роспіс купала сабора Санта-Марыя-дэль-Ф’ёрэ. Пазней па замове Папы Грыгорыя XIII распісваў ватыканскую капэлу Пааліна. У 1574 годзе, асцерагаючыся за сваё жыццё з-за пагрозы помсты, Ф. Цукары бег з Італіі ў Лондан. Наступныя 6 гадоў мастак жыў у Англіі і служыў партрэтыстам пры каралеўскім двары. Найбольш вядомыя яго працы гэтага перыяду — партрэты каралеў Лізаветы I і Марыі Сцюарт.
У 1580 годзе Цукары прыехаў у Венецыю, дзе напісаў для Палаца дожаў палатно «Прыніжэнне Барбаросы». У той жа час Папа Грыгорый XIII настойваў на яго вяртанні ў Рым, дзе мастаку трэба было скончыць капэлу Пааліна, што Цукары і выканаў. У 1586 годзе Ф. Цукары атрымаў запрашэнне ад іспанскага караля Філіпа II і прыехаў у Мадрыд. Тут ён удзельнічаў ва ўпрыгожванні Эскарыяла (пісаў алтарныя карціны і фрэскі).
Вярнуўшыся ў Рым, Ф. Цукары заснаваў у 1598 годзе Акадэмію дзі Сан-Лука і стаў яе першым прэзідэнтам. Цукары быў галоўным праціўнікам прыёму Караваджа ў Акадэмію Святога Лукі нягледзячы на рэкамендацыі, дадзеныя Джентылескі, Граматыка, Праспера Арсі. Ён лічыў, што эфекты жывапісу Караваджа былі толькі следствам экстравагантнага характару, а поспехам яго карціны абавязаны толькі сваім «адценнем навізны» непрызнанага пры жыцці вялікага мастака, якую высока цанілі багатыя заступнікі. У 1605—1607 гадах мастак працаваў у Турыне для Карла Эмануіла I, кіраўніка Савоі. У Савой выйшла ў свет яго тэарэтычная праца аб мастацтве Idea dei scultori, pittori ed architetti, прасякнутая філасофіяй неаплатанізму. Згодна З Ф. Цукары, мастацкае натхненне і фантазія з’яўляюцца чароўным дарамі, якія дазваляюць майстру тварыць. Працэс жа такога творчасці падобны са стварэннем сіламі прыроды. І паколькі мастак здольны ствараць часам дзіўныя, цудоўныя творы, ён гэтым ўступае ў канфлікт з самой прыродай.
Сачыненні правіць
- L’home Idea de’scultori, pittori e architetti. Turin 1607.
Зноскі
- ↑ Federico Zuccaro
- ↑ а б Federico Zuccaro // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Federico Zuccaro // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ https://www.kulturarv.dk/kid/VisKunstner.do?kunstnerId=6027 Праверана 12 лютага 2023.
- ↑ а б в г https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp52074/federico-zuccaro?role=art Праверана 17 сакавіка 2021.
- ↑ http://www.accademiasanluca.eu/it/accademici/id/120/
Літаратура правіць
- Acidini Luchinat, Christina: Taddeo e Federico Zuccari, fratelli pittori del cinquecento. Mailand 1999.