Флуктуацыі (ад лац.: fluctuatio — ваганне) — адхіленні фізічнай велічыні ад яе сярэдняга значэння.

Прыкладам тэрмадынамічных флуктуацый з’яўляюцца флуктуацыя шчыльнасці рэчыва ў наваколлі крытычных кропак, якія прыводзяць, у прыватнасці, да моцнага рассейвання святла рэчывам і страты празрыстасці.

Флуктуацыі, выкліканыя квантавамеханічных эфектамі, прысутнічаюць нават пры тэмпературы абсалютнага нуля. Яны прынцыпова неадольныя. Прыклад праявы квантавамеханічных флуктуацый — эфект Казіміра, а таксама сілы Ван-дэр-Ваальса. Непасрэдна назіраемыя квантавамеханічныя флуктуацыі для зарада, які прайшоў праз квантавы кропкавы кантакт — квантавы драбавы шум.

Літаратура правіць