Халід Асаад (Халід аль-Асад, араб. ‏خالد الأسعد‎‎‎; 1932 — 18 жніўня 2015) — сірыйскі археолаг, галоўны наглядчык (1963—2003) і адзін з галоўных даследчыкаў антычнага комплексу Пальміры. Выкрадзены і забіты тэрарыстамі Ісламскай Дзяржавы.

Халід Асаад
араб. ‏خالد الأسعد‎‎‎
Дата нараджэння 1 студзеня 1932(1932-01-01)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 18 жніўня 2015(2015-08-18)[2][3] (83 гады)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці археолаг, прафесар, гісторык, куратар
Навуковая сфера археалогія
Месца працы антычны комплекс Пальміры
Альма-матар
Вядомы як даследчык антычнай спадчыны Пальміры
Партыя
Узнагароды Ордэн Заслуг перад Рэспублікай Польшча
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Асаад нарадзіўся ў Пальміры ў 1932 г. З 1960-х гадоў займаўся вывучэннем антычнай спадчыны старажытнага горада. У 1963 годзе ўзначаліў антычны комплекс Пальміры[5]. Сумесныя даследаванні Асаада з амерыканскімі, французскімі, нямецкімі і швейцарскімі даследчыкамі сталі асновай для ўключэння руін антычных збудаванняў Пальміры ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў 1980 годзе[6]. Выдаў больш 20 кніг на тэму Пальміры і Вялікага шаўковага шляху[5].

Найважнейшымі археалагічнымі знаходкамі Асаада былі частку галоўнага гарадскога скрыжавання і шматлікія грабніцы зблізку руін комплексу. У 2003 г. навуковец сышоў на пенсію з пасады галоўнага наглядчыка антычнага комплексу, але працягваў даследаванні. Свабодна валодаў арамейскай мовай, публікаваў пераклады з яго. Атрымліваў польскія, французскія і туніскія узнагароды[5].

У канцы мая 2015 г. Пальміру захапіла тэрарыстычная групоўка Ісламская Дзяржава, вядомая сваім нецярпімым стаўленнем да хрысціянскіх, язычніцкіх і мусульманскіх помнікаў культуры[6]. У сярэдзіне ліпеня Асаад быў захоплены баявікамі ў палон. Нягледзячы на працяглыя катаванні, ён адмовіўся выдаць размяшчэнне схаваных антычных артэфактаў і 18 жніўня быў публічна абезгалоўлены тэрарыстамі[7]. Ісламісты абвінавацілі яго ва ўдзеле ў навуковых канферэнцыях з «нявернымі» і вывучэнні «ідалаў». Цела Асаада пакінулі на цэнтральнай плошчы Пальміры[6].

Адзнакі правіць

Шэраг гісторыкаў лічыць Халіда Асаада выдатным даследчыкам Пальмірскай антычнай спадчыны[7]. Глава сірыйскага Дырэктарата музеяў і старажытнасцей Маамун Абдул Карым назваў яго «адным з найважнейшых першапраходцаў сірыйскай археалогіі ў XX стагоддзі»[5].

Зноскі

  1. Khaled al-Asaad // https://pantheon.world/profile/person/Khaled_al-Asaad Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. http://www.tagesschau.de/ausland/palmyra-133.html Праверана 19 жніўня 2015.
  3. http://www.bbc.com/news/world-middle-east-33984006 Праверана 19 жніўня 2015.
  4. http://www.bbc.com/news/world-middle-east-33984006
  5. а б в г Syrian archaeologist 'killed in Palmyra' by IS militants, BBC (19 жніўня 2015) (англ.
  6. а б в Islamic State militants behead archaeologist in Palmyra — Syrian official Архівавана 19 жніўня 2015., Reuters (18 жніўня 2015) (англ.
  7. а б Beheaded Syrian scholar refused to lead Isis to hidden Palmyra antiquities, The Guardian (19 жніўня 2015) (англ.