Хвалевая функцыя

Хва́левая фу́нкцыя ў квантавай механіцы — камплексная функцыя, якая поўнасцю апісвае стан мікрачасціцы (электрона, атама, малекулы і інш.) або іншай квантавамеханічнай сістэмы (напрыклад, крышталя); рашэнне ўраўнення Шродзінгера.

Квантавая механіка

$\Delta x\cdot \Delta p_{x}\geqslant {\frac {\hbar }{2}}$

Прынцып нявызначанасці Гейзенберга

Уводзіны Матэматычныя асновы Аснова Класічная механіка · Інтэрферэнцыя · Бра і кет · Гамільтаніян · Старая квантавая тэорыя Фундаментальныя паняцці Квантавы стан · Квантавая назіраемая · Хвалевая функцыя · Квантавая суперпазіцыя · Квантавая счэпленасць · Змяшаны стан · Вымярэнне · Нявызначанасць · Прынцып Паўлі · Дуалізм · Дэкагерэнцыя · Тэарэма Эрэнфеста · Тунэльны эфект Эксперыменты Вопыт Дэвісана — Джэрмера · Вопыт Попера · Вопыт Штэрна — Герлаха · Вопыт Юнга · Праверка няроўнасцей Бела · Фотаэфект · Эфект Комптана Фармулёўкі Прадстаўленне Шродзінгера · Прадстаўленне Гейзенберга · Прадстаўленне ўзаемадзеяння · Матрычная квантавая механіка · Інтэгралы па траекторыях · Дыяграмы Фейнмана Ураўненні Ураўненне Шродзінгера · Ураўненне Паўлі · Ураўненне Клейна — Гордана · Ураўненне Дзірака · Ураўненне фон Неймана · Ураўненне Блоха · Ураўненне Ліндблада · Ураўненне Гейзенберга Інтэрпрэтацыі Капенгагенская інтэрпрэтацыя · Тэорыя схаваных параметраў · Шматсусветная Развіццё тэорыі Квантавая тэорыя поля · Квантавая электрадынаміка · Квантавая хромадынаміка · Квантавая гравітацыя Складаныя тэмы Квантавая тэорыя поля · Квантавая гравітацыя · Тэорыя ўсяго Вядомыя вучоныя Планк · Эйнштэйн · Шродзінгер · Гейзенберг · Ёрдан · Бор · Паўлі · Дзірак · Фок · Борн · дэ Бройль · Ландау · Фейнман · Бом · Эверэт

Дазваляе вызначыць імавернасці і сярэднія значэнні фізічных велічынь, якія характарызуюць стан сістэмы. Напрыклад, квадрат модуля хвалевай функцыі роўны імавернасці (ці шчыльнасці імавернасці) таго, што гэтыя велічыні прымаюць пэўныя значэнні (або знаходзяцца ў пэўных інтэрвалах значэнняў). Хвалевую функцыю таксама часта называюць амплітудай імавернасці.

Для хвалевай функцыі выконваецца прынцып суперпазіцыі: калі сістэма можа знаходзіцца ў станах з хвалевымі функцыямі $\psi _{1},\psi _{2},\dots$, то магчымы стан з хвалевай функцыяй, роўнай любой лінейнай камбінацыі гэтых функцый.

Для сістэм з многіх аднолькавых часціц істотныя ўласцівасці сіметрыі хвалевай функцыі, якая вызначае статыстыку дадзенай сістэмы часціц.

Гл. таксама

• Статыстыка Бозе—Эйнштэйна
• Статыстыка Фермі—Дзірака
• Хвалі дэ Бройля

Літаратура

• Хвалевая функцыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. С. 569.

Спасылкі

• Як выглядае хвалевая функцыя свабоднай часцінкі?(недаступная спасылка) // Belquant — квантавая фізіка па-беларуску