Чандыгарх
Чандыгарх (англ.: Chandigarh), саюзная тэрыторыя Індыі, якая служыць сталіцай двум індыйскім штатам — Пенджабу і Хар’яне. Плошча — каля 114 км². Насельніцтва — 900 тыс. чалавек (2001).
| Чандыгарх | |
|---|---|
| Chandigarh | |
| Краіна | |
| Уваходзіць у |
|
| Дата ўтварэння | 1953 |
| Кіраўнік | Vijayendrapal Singh[d][2] |
| Насельніцтва |
|
| Плошча |
|
| Вышыня над узроўнем мора |
350 ± 1 м |
.svg) |
|
| Часавы пояс | UTC+05:30 |
| Тэлефонны код | 172 |
| Паштовыя індэксы | 160017 |
| Афіцыйны сайт | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
«Чандыгарх» літаральна азначае «Форт Чанды» і знамянуе даўнейшую наяўнасць тут старажытнага храма індуісцкай багіні Чанды. Сучасны Чандыгарх сусветна вядомы сваёй планіроўкай і архітэктурай, гэта першы ад пачатку спланаваны горад Індыі. Тут увасобілі свае праекты Ле Карбюзье, Мэцью Навіцкі, Альберт Майер і П’ер Жанерэ. Паводле даследаванняў Міністэрства гарадскога развіцця (2010), Чандыгарх — самы чысты горад краіны.
Геаграфія правіць
Чандыгарх размяшчаецца ў паўночнай Індыі, ля падножжа Гімалаяў. Клімат субтрапічны, вільготны. Сезонны рытм: вельмі гарачае лета, мяккая зіма.
Большая частка Чандыгарха пакрытая баньянавымі і эўкаліптавымі плантацыямі, а таксама разнастайнымі фруктовымі дрэвамі. Алені, папугаі, паўліны насяляюць лясы ў наваколлі горада. Мноства пералётных птушак з Сібіры і Японіі гняздзяцца тут узімку.
Эканоміка правіць
Чандыгарх займае першае месца сярод усіх штатаў і саюзных тэрыторый Індыі па ўзроўню даходаў на душу насельніцтва: 99 тыс. рупій у бягучых цэнах (2006—2007). Большасць працоўных месцаў прадастаўлена ўрадавымі ўстановамі. Горад мае развітую гандлёвую і фінансавую інфраструктуру. Апошнім часам імкліва развіваецца ІТ-індустрыя.
Добра развітая транспартная інфраструктура, у тым ліку сістэма грамадскага транспарту. Разам з тым, у Чандыгарху зарэгістраваная найбольшая колькасць машын на душу насельніцтва.
Існуюць планы будаўніцтва міжнароднага аэрапорта і метрапалітэна.
Архітэктура правіць
Планіраванне горадабудаўніцтва разгортвалася ў два этапы: першапачаткова будаваўся горад на 150 тысяч жыхароў з наступным яго павелічэннем да 500 тысяч.
Будучы горад быў раздзелены Ле Карбюзье на сектары, кожны з якіх быў, тэарэтычна, самадастатковым раёнам у адносінах да пражывання, працы і адпачынку. Сектары былі злучаныя паміж сабой сеткай дарог, якая развівалася таксама згодна з адмысловым планам «7 узроўняў», у адпаведнасці з сямю тыпамі перамяшчэнняў. Вышэйшы ўзровень (т. зв. V1) займалі магістралі, якія злучаюць горад з іншымі гарадамі, ніжэйшы (V7) — вуліцы і праезды да асобных дамоў. Пазней быў дададзены ўзровень V8 — веласіпедныя і пешаходныя дарожкі.
У плане горад быў размечаны прамавугольнай сеткай з сектарамі 800 на 1200 м. У кожным сектары былі свае рынак, культавае збудаванне, школа і г.д. — усе ў 10-хвіліннай дасягальнасці. Горад цалкам быў акружаны зялёным поясам, што, па задуме архітэктараў, павінна было прадухіліць утварэнне прыгарадаў і распаўзанне горада (англ.: urban sprawl).
Чандыгарх мае два гарады-спадарожнікі — Панчкула і Мохалі, разам яны ўтвараюць т. зв. Чандыгарх трысіці.
Насельніцтва правіць
Каля 1 млн жыхароў Чандыгарха прадстаўляюць сабой даволі тыповае насельніцтва гэтага рэгіёна Індыі: 80 % — індуісты, 16 % — сікхі, 4 % — мусульмане і каля 1 % — хрысціяне. Асноўныя мовы — хіндзі і пенджабская, даволі папулярная англійская.
Зноскі
- ↑ а б Geographic Names Server — 2018.
- ↑ Official Website of Chandigarh Administration — Чандыгарх.
- ↑ archINFORM — 1994. Праверана 6 жніўня 2018.
- ↑ 2011 census of India
Спасылкі правіць
- Афіцыйны сайт Архівавана 18 чэрвеня 2005.