Шызафрэнія

Шызафрэнія (стар.-грэч.: σχίζω — «раскалываю» + стар.-грэч.: φρήν — «розум, развага», праз ням.: Schizophrenie) — хранічная псіхічная хвароба, якая характарызуецца бесперапынным або прыступападобным цячэннем з парушэннем мыслення, эмоцый і ўспрымання навакольнага свету. Часцей узнікае ва ўзросце да 25 гадоў. Тэрмін шызафрэнія ўпершыню прапанаваў швейцарскі псіхіятр Эйген Блейлер (1911).

Тканіна, вышытая словамі чалавекам, які хварэе на шызафрэнію
МКХ-10	F20.
МКБ-10-КМ	F20 і F20.9
МКХ-9	295
МКБ-9-КМ	295.9, 295.90 і 295
OMIM	181500
DiseasesDB	11890
MedlinePlus	000928
eMedicine	med/2072 emerg/520
MeSH	D012559
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вылучаюць 4 асноўныя формы шызафрэніі: параноідная (трызненне, слыхавыя галюцынацыі і інш.), кататанічная (адсутнасць мовы, беспрычыннасць дзеяння, ступар і інш.), гебефрэнічная (пачатак захворвання) і простая (нарастальная страта эмацыянальнасці, жыццёвай актыўнасці і інш.)

Адрозніваюць раннюю стадыю шызафрэніі (дэбют), якая змяняецца актыўнай фразай з характэрнымі сімптомамі (галюцынацыі, трызненне і інш.) і стадыю рэмісіі, у час выяўляюццца змены асобы, аўтызм, зніжэнне псіхічнай актыўнасці і інш.

Лячэнне псіхафармакатэрапеўтычнае, з выкарыстаннем моцных псіхатропных сродкаў.

Карта распраўсюджвання

     no data      ≤ 185      185–197      197–207      207–218      218–229      229–240      240–251      251–262      262–273      273–284      284–295      ≥ 295

Эпідэміялогія

Хвароба ахоплівае маладых асоб мужскога полу, як правіла 20-28 год і жанчын 26-32 год. У дзяцей прыкметы хваробы праяўляюцца вельмі рэдка. Справа на карце бачна распраўсюджванне хваробы па свеце.

Вядомыя асобы, якія хварэлі на шызафрэнію

• Джон Форбс Нэш

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 8. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).

Спасылкі

• Артыкул пра шызафрэнію ў Merck Manual
• Форум «Шызафрэнія і Я» Архівавана 13 мая 2013. Форум хворых на шызафрэнію, іх лекараў і сваякоў.
• Schizophrenia Research Forum Форум даследаванняў шызафрэніі.