Энцэлад (спадарожнік Сатурна)

Энцэлад — шосты па памерах спадарожнік Сатурна. Быў адкрыты ў 1789 годзе ў ходзе назіранняў Уільяма Гершеля. Да таго, як два міжпланетныя зонды «Вояджэр» прайшлі паблізу Энцэлада ў пачатку 1980-х, пра яго было мала вядома, у прыватнасці, было вядома аб наяўнасці вадзянога лёду на яго паверхні. Дзякуючы назіранням з «Вояджэра» было ўстаноўлена, што дыяметр Энцэлада складае прыкладна 500 км (каля 0,1 ад дыяметра найбуйнейшага спадарожніка Сатурна Тытана) і што паверхня Энцэлада адлюстроўвае амаль усё сонечнае святло, якое трапляе на яго паверхню. «Вояджэр-1» выявіў, што Энцэлад рухаецца па арбіце ўнутры найбольш шчыльнай часткі безуважлівага кольца Е і абменьваецца з ім рэчывам; зыходзячы з гэтага, можна меркаваць, што кольца Е абавязана сваім паходжаннем Энцэладу. «Вояджэр-2» выявіў, што на паверхні невялікага спадарожніка прадстаўлены разнастайныя ландшафты: ад старога моцна кратаравага рэльефу, да маладога, на якім ўзрост некаторых участкаў не старэй за 100 млн. гадоў.

Энцэлад
Адкрыццё
Першаадкрывальнік Уільям Гершэль
Дата адкрыцця 28 жніўня 1789[1]
Спосаб выяўлення прамое назіранне
Арбітальныя характарыстыкі
Вялікая паўвось (a) 237 948 км
Эксцэнтрысітэт арбіты (e) 0,004 7[2]
Сідэрычны перыяд абарачэння 1,370 218 дней или 118 386,82 секунд[3]
Чый спадарожнік Сатурна
Фізічныя характарыстыкі
Памеры 513,2×502,8×496,6 км[4]
Сярэдні радыус 252,1 ± 0,1 км (0,0395 земного)[5]
Маса (m) (1,080 22 ± 0,001 01)×1020 кг[5] (1,8×10−5 Земной)
Сярэдняя шчыльнасць (ρ) 1,609 6 ± 0.002 4 г/см3[5]
Паскарэнне свабоднага падзення на экватары (g) 0,111 м/с2 (0,011 3 джы)
Перыяд вярчэння (T) сінхранізаваны
Альбеда 1,375 ± 0,008 (геаметрычнае) ці 0,99 (Бонда)[6]
Бачная зорная велічыня 11,7[7]
Тэмпература
 
мін. сяр. макс.
У кельвінах[8]
32,9 K 75 K 145 K
Па Цэльсіі
−241° C −198° C  −128° C
Атмасфера
Склад:

91 % Вадзяная пара
4 % Азот
3,2 % Вуглякіслы газ
1,7 % Метан[9]

У 2005 годзе міжпланетны зонд «Касіні» некалькі разоў прайшоў паблізу Энцэлада, дзякуючы чаму былі атрыманыя больш падрабязныя звесткі аб паверхні спадарожніка.

Зноскі

  1. © Serge Jodra, 2004. - Reproduction interdite.. Imago Mundi - La Découverte des satellites de Saturne (in French). Cosmovisions.com. Праверана 13 сакавіка 2009.
  2. Porco, C. C. (2006). "Cassini Observes the Active South Pole of Enceladus". Science. 311 (5766): 1393–1401. doi:10.1126/science.1123013. PMID 16527964. {{cite journal}}: Вонкавая спасылка ў |coauthors= (даведка); Невядомы параметр |coauthors= ігнараваны (прапануецца |author=) (даведка)
  3. NASA Celestia Solar System Definition File Архівавана 9 сакавіка 2005.. Retrieved March 22, 2006.
  4. Thomas, P. C. (2006). "Shapes of the Saturnian Icy Satellites" (PDF). 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference. {{cite journal}}: Невядомы параметр |coauthors= ігнараваны (прапануецца |author=) (даведка); Невядомы параметр |month= ігнараваны (даведка)
  5. а б в Jacobson, R. A. (2006). "The Gravity Field of the Saturnian System from Satellite Observations and Spacecraft Tracking Data". The Astronomical Journal. 132: 2520–2526. doi:10.1086/508812. {{cite journal}}: Невядомы параметр |coauthors= ігнараваны (прапануецца |author=) (даведка); Невядомы параметр |month= ігнараваны (даведка)
  6. Verbiscer, A.; French, R.; Showalter, M.; Helfenstein, P. (2007). "Enceladus: Cosmic Graffiti Artist Caught in the Act". Science. 315 (5813): 815. doi:10.1126/science.1134681. PMID 17289992. p. 815 (supporting online material, table S1)
  7. Classic Satellites of the Solar System. Observatorio ARVAL. Праверана 28 верасня 2007.
  8. Spencer, J. R.; Pearl, JC; Segura, M; Flasar, FM; Mamoutkine, A; Romani, P; Buratti, BJ; Hendrix, AR; Spilker, LJ (2006). "Cassini Encounters Enceladus: Background and the Discovery of a South Polar Hot Spot". Science. 311 (5766): 1401. doi:10.1126/science.1121661. PMID 16527965.
  9. Waite, J. H.; Combi, MR; Ip, WH; Cravens, TE; McNutt Jr, RL; Kasprzak, W; Yelle, R; Luhmann, J; Niemann, H (2006). "Cassini Ion and Neutral Mass Spectrometer: Enceladus Plume Composition and Structure". Science. 311 (5766): 1419. doi:10.1126/science.1121290. PMID 16527970.

Спасылкі правіць