Юргіс Балтрушайціс (сын)

Юргіс Балтрушайціс (7 мая 1903 — 25 студзеня 1988) — літоўскі гісторык мастацтва, мастацтвазнавец і заснавальнік даследаванняў параўнальнага мастацтва. Сын паэта і дыпламата Юргіса Балтрушайціса. Большасць яго твораў напісана на французскай мове, хоць ён заўсёды падкрэсліваў сваё літоўскае паходжанне. Пасля таго, як Літва была акупавана СССР у 1945 годзе, ён працаваў дыпламатам у эміграцыі.

Юргіс Балтрушайціс
Нараджэнне 7 мая 1903(1903-05-07)[1]
Смерць 25 студзеня 1988(1988-01-25)[2][1] (84 гады)
Бацька Юргіс Балтрушайціс
Член у
Адукацыя
Дзейнасць мастацтвазнавец
Месца працы
Узнагароды

Біяграфія правіць

Балтрушайціс нарадзіўся ў Маскве. У дзяцінстве быў пагружаны ў напружанае культурнае жыццё бацькоў. Адным з першых яго настаўнікаў быў рускі паэт і пісьменнік Барыс Пастарнак.

У 1924 годзе пераехаў у Парыж і пачаў займацца тэатрам у Сарбоне пад кіраўніцтвам прафесара Анры Фасіёна  (руск.). Пад яго уплывам Балтрушайціс вырашыў вывучаць гісторыю мастацтва. Працягваў займацца даследаваннямі ў Арменіі, Грузіі, Іспаніі, Італіі і Германіі, атрымаўшы доктарскую ступень у Сарбоне ў 1931 годзе. Пазней у тым жа годзе стаў аташэ па культуры ў Літоўскай легацыі ў Парыжы.

У перыяд з 1933 па 1939 гады Балтрушайціс выкладаў гісторыю мастацтва ў Каўнаскім універсітэце, а таксама чытаў лекцыі ў Сарбоне і ў Інстытуце Варбурга  (англ.) ў Лондане .

Пасля Другой сусветнай вайны чытаў лекцыі ў Нью-Ёркскім універсітэце, Ельскім універсітэце, Гарвардскім універсітэце, а таксама ў Музеі мастацтваў Метраполітэн.

Яго дыпламатычныя намаганні ўключалі публікацыі для французскай прэсы па літоўскіх пытаннях і прадстаўніцтва Літвы ў міжнародных арганізацыях, такіх як Académie Internationale des Sciences et des Lettres і дыпламатычная місія  (укр.) Літвы ў Парыжы.

Балтрушайціс памёр у Парыжы.

Бібліяграфія правіць

  • Études sur l’art médiéval en Géorgie et en Arménie, Paris: E. Leroux, 1929.
  • La Stylistique ornementale dans la sculpture romane, Paris: E. Leroux-Collège de France, 1931. Excerpt in English translation in Wylie Sypher (ed.), Art History: an Anthology of Modern Criticism, Gloucester, MA: P. Smith, 1975, p. 116—131; Second edition: Formations, déformations: La stylistique ornementale dans la sculpture romane (Idées et recherches), Paris: Flammarion, 1986.
  • Art sumérien, art roman, Paris: E. Leroux, 1934.
  • Guide de l’exposition d’art populaire baltique, Paris: Musée d’ethnographie du Trocadéro, 1935.
  • Le Problème de l’Ogive et l’Arménie, Paris: E. Leroux, 1936.
  • L'Église cloisonnée en Orient et en Occident, Paris: Éditions d’art et d’histoire, 1941.
  • Lithuanian folk art (Lithuania, country and nation, 3), Munich: T. J. Vizgirda, 1948.
  • Le Moyen Âge fantastique: antiquités et exotismes dans l’art gothique, Paris: A. Colin, 1955.
  • Aberrations : quatre essais sur la légende des formes [Les perspectives dépravées I], Paris: O. Perrin, Jeu savant, 1957.
  • Réveils et prodiges: le gothique fantastique, Paris: A. Colin, 1960.
  • Anamorphoses ou Perspective curieuses [Les perspectives dépravées II], Paris : O. Perrin, Jeu savant, 1955. Éd. Paris: O. Perrin, 1969 : Anamorphoses ou Magie artificielle des effets merveilleux. English translation: Anamorphic Art, New York : Abrams, 1976.
  • Jardins en France, 1760—1820 : pays d’illusion, terre d’expériences, exposition' (Paris, Hôtel de Sully, mai-septembre 1977), Paris: CNMHS, 1977.
  • Le miroir: révélations, science-fiction et fallacies. Essai sur une légende scientifique, Paris: A. Elmayan-Le Seuil, 1978.
  • La Quête d’Isis: essai sur la légende d’un mythe [Les perspectives dépravées III], Paris: Flammarion, 1985.

Цікавыя факты правіць

Альгірдас Жульен Грэймас аднойчы адзначыў, што на Захадзе старэйшы Юргіс Балтрушайціс вядомы як бацька знакамітага гісторыка мастацтва, а ва Усходняй Еўропе — малодшы Юргіс Балтрушайціс вядомы як сын знакамітага паэта.

Юргіс Балтрушайціс і яго жонка Элен Балтрушайціс былі сямейнымі сябрамі Пола і Джуліі Чайлд  (руск.) падчас іх пражывання ў Парыжы ў канцы 40-х — пачатку 50-х гадоў. Яны шмат разоў узгадваюцца ў мемуары Джуліі Чайлд «Маё жыццё ў Парыжы  (руск.)».

Зноскі

Літаратура правіць

  • Jurgis Baltrušaitis. Encyclopedia Lituanica I: 271—272. (1970—1978). Ed. Simas Sužiedėlis. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. LCC 74-114275.
  • Annamaria Ducci, «Lietuvà: l’orizzonte lituano nell’opera di Jurgis Baltrušaitis», La favola dell’arte. Scritti in ricordo di Gemma Landolfi, Pisa: ETS, 2008, pp. 85–99, ISBN 978-884672153-2
  • Annamaria Ducci, «Baltrušaitis Jurgis», Dictionnaire d’histoire de l’art du moyen âge occidental, Paris: Robert Laffont, 2009, p. 108-109, ISBN 978-2-221-10325-8
  • Annamaria Ducci, «Le metamorfosi del gotico (nel 1960)», Nel cuore della meraviglia. Omaggio a Jurgis Baltrusaitis. Volume 1, 2010, ISBN 9788890522406 http://amsacta.unibo.it/2880/1/10._Ducci.pdf