Азіз Санджар (англ.: Aziz Sancar, нар. 8 верасня 1946, Саўра, правінцыя Мардзін, Турцыя) — амерыканскі вучоны-біяхімік турэцкага паходжання. У 2015 годзе ён падзяліў Нобелеўскую прэмію па хіміі разам з Томасам Ліндалем і Полам Модрычам з фармулёўкай «за даследаванне механізмаў аднаўлення ДНК».

Азіз Санджар
турэцк.: Aziz Sancar
Дата нараджэння 8 верасня 1946(1946-09-08)[1] (77 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці біяхімік, малекулярны біёлаг, выкладчык універсітэта, генетык, навуковец
Навуковая сфера Рэпарацыя ДНК, клетачны цыкл[d][2], цыркадны рытм[d], біяхімія[2], малекулярная біялогія[2] і дэзоксірыбануклеінавая кіслата[2]
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды
Сайт sancar.org
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (2005)[3].

Біяграфія правіць

Нарадзіўся сёмым з васьмярых дзяцей у беднай сям’і (бацькі былі непісьменныя, але ўсе дзеці атрымалі адукацыю)[4]. Яго старэйшы брат Кенан Санджар - адстаўны брыгадны генерал турэцкіх узброеных сіл, а стрыечны брат Мітхат Санджар — турэцкі прафесар права і дэпутат ад левай прокурдской Дэмакратычнай партыі народаў[5].

Скончыў медыцынскі факультэт Стамбульскага ўніверсітэта (1969). У 1971 годзе пераехаў у ЗША[6]. Прайшоў магістратуру і аспірантуру па малекулярнай біялогіі ва ўніверсітэце Тэхаса ў Даласе (MS, 1975; Ph.D., 1977)[7]. У 1977—1982 гадах — пасля дактарантуры, у Ельскім універсітэце. З 1982 года — ва ўніверсітэце Паўночнай Караліны ў Чапэл-Хіл (з 1988 года прафесар).

Жонка — біяхімік Гвен Санджар (народжаная Боўлз, англ.: Esta Gwendolyn Boles Sancar)[8], таксама выпускніца ўніверсітэта Тэхаса ў Даласе і прафесар універсітэта Паўночнай Караліны ў Чапэл-Хіл[9][10][11].

Зноскі

  1. Aziz Sancar // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б в г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  3. Aziz Sancar (англ.)
  4. Nick Zagorski «Profile of Aziz Sancar» (ONAS)
  5. Turkish-American scientist among winners of 2015 Nobel Prize in Chemistry(недаступная спасылка). Today's Zaman. Архівавана з першакрыніцы 11 кастрычніка 2015. Праверана 12 October 2015.
  6. Aziz Sancar: biographical sketch Архівавана 4 сакавіка 2016.
  7. Curriculum Vitae: Aziz Sancar Архівавана 10 кастрычніка 2015.
  8. Curriculum Vitae (1985): Gwendolyn B. Sancar(недаступная спасылка)
  9. 2009 Distinguished Alumni Award Recipients Архівавана 20 студзеня 2021.
  10. American Chemical Society: Gwendolyn Boles Sancar Архівавана 7 жніўня 2016.
  11. Erma Boles Obituary

Спасылкі правіць