Акім Міхайлавіч Шаўчэнка
Акім Міхайлавіч Шаўчэнка (28 лістапада (11 снежня) 1902, в. Карма, Гомельскага павета, Магілёўскай губерні — 12 снежня 1980, Мінск) — беларускі савецкі мастак-жывапісец.
Акім Міхайлавіч Шаўчэнка | |
---|---|
Дата нараджэння | 28 лістапада (11 снежня) 1902 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 12 снежня 1980 (78 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | мастак |
Месца працы | |
Жанр | партрэт, пейзаж і нацюрморт |
Вучоба | |
Уплыў на | Міхаіл Андрэевіч Савіцкі, Май Вольфавіч Данцыг, Георгій Георгіевіч Паплаўскі, Віктар Аляксандравіч Грамыка, Васіль Пятровіч Шаранговіч і Уладзімір Міхайлавіч Рубцоў |
Член у | |
Узнагароды | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Біяграфія
правіцьСкончыўшы ў 15 гадоў мясцовую школу, паступіў вучыцца ў настаўніцкую семінарыю ў Гомелі. Паралельна займаўся ў студыі выяўленчага мастацтва ў мастака-акварэліста і графіка Сяргея Іванавіча Грамыкі, выпускніка Кіеўскага мастацкага вучылішча, вучня вядомага ўкраінскага педагога Фёдара Крычэўскага. Увосень 1920 стаў наведваць мастацкую студыю імя Міхаіла Урубеля ў Клубе чыгуначнікаў. Выкладаў там мастак Афанасій Сцяпанавіч Сазонаў, а адным з вучняў быў будучы вядомы беларускі жывапісец Георгій Ніскі. У 1921 годзе паступіў у Гомельскае педагагічнае вучылішча. Усвядоміўшы, што асноўным прызначэннем з'яўляецца выяўленчае мастацтва, з'ехаў вучыцца ў Маскву, у УМАТЭМАЙС, а затым у ленінградскі Інстытут пралетарскага выяўленчага мастацтва. Выкладчыкамі яго былі Сяргей Герасімаў, Аляксандр Дрэвін, Давід Штэрэнберг.
З'яўляўся ўдзельнікам Вялікай Айчыннай вайны, быў узнагароджаны ордэнамі за баявыя заслугі.
З 1945 года жыў і працаваў у г. Мінску.
Выкладаў у Мінскім мастацкім вучылішчы (1947 — 1959). Сярод яго вучняў мастакі Міхаіл Андрэевіч Савіцкі, Май Вольфавіч Данцыг, Георгій Георгіевіч Паплаўскі, Віктар Аляксандравіч Грамыка , Васіль Пятровіч Шаранговіч, Леанід Дударэнка і іншыя[1].
З 1940 сябра Саюза мастакоў БССР.
Творчасць
правіцьПрацаваў у розных жанрах станковага жывапісу. Быў аўтарам цыкла фігуратыўных палотнаў пра Янку Купалу і Якуба Коласа, шэрагу партрэтаў сучаснікаў, пейзажаў, нацюрмортаў. Яго твор «Плытагоны», напісаны ў 1932 годзе, быў прызнаны адным з лепшых сярод прадстаўленых у рамках Першай Дэкады беларускага мастацтва і літаратуры ў Маскве ў 1940 годзе.
Творчая спадчына мастака захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, фондзе Беларускага саюза мастакоў.
Вядомыя творы
правіць- «Вяжуць снапы»
- «Тынкоўшчыцы»
- «На торфараспрацоўках»
- «Лес — будоўлям»
- «Горад абнаўляецца»
- «У саўгасе “Брылёва”»
- «У Дзень Перамогі»
- «Вячэрні Мінск»
- «Аб гераічным мінулым»
Памяць
правіцьУ 2002 годзе, да 100-годдзя з дня нараджэння мастака, РУП «Белпошта» выпусціла памятны канверт з партрэтам Акіма Шаўчэнкі на фоне яго твора «Плытагоны» (1932). Мастак канверта - Г. Долбік. Тыраж - 98900 асобнікаў[2].
Зноскі
- ↑ Барыс Крэпак «Свае ўспаміны напішу Вам у лісце…»/ «Культура і мастацтва»(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 ліпеня 2014. Праверана 21 ліпеня 2014.
- ↑ Беларускія капэрты, 2002 год
Літаратура
правіць- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — С. 391. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
- Беларускі саюз мастакоў: Энцыклапедычны даведнік / аўтар-складальнік Б. А. Крэпак і інш.. — Мн.: ВТАА «Кавалер Паблішерс», 1998. — С. 615. — 664 с. — 3 000 экз. — ISBN 985-6427-09-6.
Спасылкі
правіць- Минский художник Шевченко Аким Михайлович // Киевский клуб коллекционеров «Соцреализм» (руск.)
- Шаўчэнка Акім Міхайлавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»