Алена Сакалова-Лекант

Але́на Сакало́ва-Лекант (часам Алёна; у дзявоцтве Залеўская; 1891, Зарэчча, Вільня — 1960, Вільня) — беларуская настаўніца, грамадская дзяячка, зняволеная ГУЛАГа.

Алена Сакалова-Лекант
Імя пры нараджэнні	Алена Залеўская
Род дзейнасці	Настаўніца, грамадская дзяячка
Дата нараджэння	1891
Месца нараджэння	Вільня, Віленскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	1960
Месца смерці	Вільнюс, Вільнюскае гарадское самакіраванне, Літоўская ССР, СССР
Месца пахавання	Свята-Ефрасіннеўскія могілкі
Грамадзянства	БССР
Месца працы	Віленская беларуская гімназія
Член у	Таварыства беларускай школы Таварыства беларускай асветы
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзілася Алена Залеўская ў 1891 годзе ў Зарэччы ў Вільні. Карэнная віленчанка.

Да Першай сусветнай вайны выйшла замуж за рускага афіцэра Сакалова. Мела з ім двух сыноў — Анатоля і Мікалая. У выніку Першай сусветнай вайны муж апынуўся ў Расіі і загінуў. У 1931 годзе ад сухотаў памёр яе малодшы, 15-гадовы сын Мікалай.

Выкладчыкі Віленскай беларускай гімназіі з навучэнцамі 7-га класа. А. Сакалова-Лекант у другім радзе па цэнтры

У канцы 1920-х гадоў Алена Сакалова выйшла паўторна замуж за Леканта, урадоўца праваслаўнай кансісторыі ў Вільні.

Настаўніца беларускай мовы, арыфметыкі ў Віленскай беларускай гімназіі ў 1919—1944 гадах. У 1930-я гады ўваходзіла ў кіраўніцтва Беларускага прафесійнага настаўніцкага саюза. З 1919 па 1937 гады — член Беларускага дабравольнага таварыства. Член Таварыства беларускай школы.

Віцэ-прэзідэнтка Беларускага жаночага таварыства, удзельнічала ў працы Беларускага таварыства асветы.

Грамата, якой Р. Астроўскі ад імя Беларускай Цэнтральнай Рады надаў Алёне Сакаловай-Лекант срэбраны Крыж Заслугі трэцяга класа за 25-гадовую працу на ніве беларускай асветы і культуры. 25 красавіка 1944 г.

25 красавіка 1944 года, адзначаючы 25-годдзе Віленскай беларускай гімназіі, А. Сакалава-Лекант была ўзнагароджана Срэбным крыжам заслуг III ступені і Ганаровай граматай прэзідэнта Цэнтральнай Рады Беларусі Радаслава Астроўскага.

27 чэрвеня 1944 года ўдзельнічала ў Другім беларускім кангрэсе ў Менску.

23 жніўня 1944 года арыштаваная паводле абвінавачвання ў дапамозе нямецкім акупантам. 12 чэрвеня 1945 года Камісія ўнутраных спраў СССР асудзіла яе на 5 гадоў лагеру. Адбывала тэрмін у лагеры ў Горкаўскай вобласці. У 1950-я гады вярнулася ў Вільню.

Памерла ў Вільні ў 1960 годзе ад раку ў грудзях, маючы 69 год. Пахаваная ў Вільні на Ліпаўскіх могілках.

Літаратура

• Кароткі нарыс беларускага пытання — Варшава, 31 студзеня 1928 // ARCHE 11-2007
• Сяргей Чыгрын, Гісторыя аднаго здымка, надрукаванага ўпершыню, Новы Час, 15-01-2013, https://novychas.online/poviaz/historyja_adnaho_zdymka