Абу Наср Мухамед ібн Мухамад Узлаг ібн Тархан аль-Фарабі, ужытнае скарачэнне імя — аль-Фарабі (у латынізаванай форме — Alpharabius; 872[9],Фараб[10] — паміж 14 снежня 950 і 12 студзеня 951, Дамаск[10]) — філосаф, матэматык, тэарэтык музыкі, навуковец Усходу. Адзін з найбуйных прадстаўнікоў сярэднявечнай усходняй філасофіі. Аль-Фараби — аўтар каментароў да складанняў Арыстоцеля (адсюль яго ганаровая мянушка «Другі настаўнік») і Платона. Яго працы зрабілі ўплыў на ібн Сіну, ібн Бэджу, ібн Туфайля, ібн Рушда, а таксама на філасофію і навуку сярэднявечнай Заходняй Еўропы. Яму прыпісваецца стварэнне Отрарскай бібліятэкі.

Абу Наср Мухамед ібн Мухамад Узлаг ібн Тархан аль-Фарабі
перс.: ابونصر محمد بن محمد فارابی
Al-Farabi.jpg
Дата нараджэння каля 870[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці каля 950[1][2][4]
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці філосаф, фізік, тэарэтык музыкі
Навуковая сфера прыродазнаўства[d], метафізіка, матэматыка, логіка[7], астраномія, медыцына і этыка
Адукацыя Ісламская акадэмія
Вядомыя вучні Yahya ibn Adi[d][8]
Вядомы як «Другі настаўнік»
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Публікацыі твораўПравіць

  • Аль-Фараби. Философские трактаты. Алма-Ата, 1970.
  • Аль-Фараби. Математические трактаты. Алма-Ата, 1972.
  • Аль-Фараби. Социально-этические трактаты. Алма-Ата, 1973.
  • Аль-Фараби. Логические трактаты. Алма-Ата, 1975.
  • Аль-Фараби. Комментарии к «Альмагесту» Птолемея. Алма-Ата, 1975.
  • Аль-Фараби. О разуме и науке. Алма-Ата, 1975.
  • Аль-Фараби. Историко-философские трактаты. Алма-Ата, 1985
  • Аль-Фараби. Естественнонаучные трактаты. Алма-Ата, 1987
  • Аль-Фараби. Трактаты о музыке и поэзии. Алма-Ата, 1993.
  • ʼАб͞у Нас̣р Мух̣аммад ал-Ф͞ар͞аб͞и. Большой трактат [о] музыке (фрагмент)/ Вступительная статья, перевод с арабского и комментарий Ф. О. Нофала// Філософськi дослідження, 21 — Луганськ: Видавництво СНУ ім. В. Даля, 2014. — с. 258—265.

Зноскі

  1. а б Encyclopædia Britannica
  2. а б الفارابي (unspecified title) / пад рэд. ع. ب. مخلوفدار النشر سوي, 2007. — С. 9. — 239 с. — ISBN 978-2-02-048161-8
  3. Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam // Études de Philosophie MédiévaleParis: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 478. — 886 с. — ISSN 0249-7921
  4. Corbin H. Histoire de la philosophie islamique — 1964. — P. 223.
  5. Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118686097 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  6. Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam // Études de Philosophie MédiévaleParis: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 481. — 886 с. — ISSN 0249-7921
  7. Badawi A. R. Histoire de la philosophie en Islam // Études de Philosophie MédiévaleParis: Librairie philosophique J. Vrin, 1972. — Vol. 60. — P. 484. — 886 с. — ISSN 0249-7921
  8. الفارابي (unspecified title) / пад рэд. ع. ب. مخلوفدار النشر سوي, 2007. — С. 15. — 239 с. — ISBN 978-2-02-048161-8
  9. Corbin, Henry; Hossein Nasr and Utman Yahya (2001). History of Islamic Philosophy. Kegan Paul. ISBN 978-0-7103-0416-2. 
  10. а б Dhanani, Alnoor (2007). "Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī". in Thomas Hockey et al. The Biographical Encyclopedia of Astronomers. New York: Springer. pp. 356–7. ISBN 978-0-387-31022-0. http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm.  (PDF version)

ЛітаратураПравіць

  • Ардакани, Р. Д.  (англ.) Фараби — основоположник исламской философии. Пер. с перс. А. Абсаликова. — М.: ООО «Садра», 2014. — 132 с. — ISBN 978-5-906016-37-9.
  • Гафуров Б. Г.  (руск.), Касымжанов А. Х.  (руск.) Ал-Фараби в истории культуры. М., 1975.
  • Даукеева С. Философия музыки Абу Насра Мухаммада аль-Фараби. Алматы: Фонд Сорос — Казахстан, 2002. — 352 с. — ISBN 9965-13-819-2.
  • Касымжанов А. Х.  (руск.) Абу-Наср аль-Фараби. М.: Мысль, 1982.
  • Кенисарин А. М., Нысанбаев А. Н.  (руск.) Становление историко-философских идей в учениях Аристотеля и аль-Фараби // Вопросы философии. — 2005. — № 7. — С.136-145.
  • Кубесов А.  (каз.) Математическое наследие ал-Фараби. Алма-Ата: Наука, 1974.
  • Нысанбаев А. Н.  (руск.) Развитие фарабиеведения в Казахстане: итоги, проблемы и перспективы. // Вопросы философии. № 5. 2011. С.119-129.
  • Сагадеев А. В.  (руск.) Учение Ибн Рушда о соотношении философии, теологии и религии и его истоки в трудах ал-Фараби. — В кн.: Ал-Фараби. Научное творчество. М., 1975.
  • Хайруллаев М. М.  (каз.) Фараби, эпоха и учение. Ташкент, 1975.
  • Хайруллаев М. М.  (каз.) Абу Наср ал-Фараби: 873—950. М., 1982.
  • Шаймухамбетова Г. Б. Учение Платона об идеях и теория разума ал-Фараби. В кн.: Ал-Фараби. Научное творчество. М., 1975.
  • Madkour J. La place d’al-Farabi dans l’ecole philosophique musulmane. P., 1934.
  • Habib Hassan Touma  (англ.). The Music of the Arabs. Trans. Laurie Schwartz. Portland (Oregon): Amadeus Press, 1996.
  • Fakhry M.  (індан.) Al-Farabi, Founder of islamic neoplatonism: His life, works, and influence. Oxford: Oneworld Publications, 2002.
  • Marcinkowski C.  (фр.) A Biographical note on Ibn Bajjah (Avempace) and an english translation of his Annotations to Al-Farabi’s «Isagoge». Iqbal Review, 43, p. 83-99.
  • Reisman D. Al-Farabi and the Philosophical Curriculum. // Adamson P., Taylor R. The Cambridge Companion to Arabic Philosophy. Cambridge University Press, 2005.
  • Corbin, H.  (руск.) History of Islamic Philosophy. London: Keagan Paul Int., 1993.