Аляксей Віктаравіч Курэнны

украінскі палітолаг, юрыст, паэт

Аляксей Ві́ктаравіч Курэнны (укр.: Олексій Вікторович Курінний, 22 мая 1986, Арцёмаўск (цяпер — Бахмут), Данецкая вобласць, УССР, СССР — 6 верасня 2017, Масевічы, Ракітнаўскі раён, Ровенская вобласць, Украіна) — украінскі палітолаг, юрыст, эксперт у развіцці ўкраінскай мовы, грамадскі дзеяч, паэт. Працаваў над адраджэннем украінскай мовы ў якасці дзяржаўнай мовы Украіны ў першай дэкадзе XXI стагоддзя. Аўтар арыгінальных метадаў вызначэння посткаланіяльнай дынамікі моўных змен ва Украіне. Таксама дакладна даследаваў пытанні Галадомору 1932—1933 гадоў на Паўночным Каўказе і праблему славакізацыі ўкраінцаў-русінаў у Славакіі. З’яўляецца аўтарам ці суаўтарам звыш 50 навуковых ці аналітычных артыкулаў у праве, гісторыі, сацыялінгвістыцы і этнаграфіі, калектыўных манаграфій і дапаможнікаў, навуковых артыкулаў.

Аляксей Віктаравіч Курэнны
укр.: Олексі́й Ві́кторович Курінни́й
Род дзейнасці палітолаг, юрыст
Дата нараджэння 22 мая 1986(1986-05-22)
Месца нараджэння
Дата смерці 6 верасня 2017(2017-09-06) (31 год)
Месца смерці
Грамадзянства
Месца працы
Альма-матар
Партыя
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Аляксей Курэнны нарадзіўся ў сям’і кіеўскіх інжынераў: бацька Аляксея — выпускнік КНУ імя Т. Шаўчэнкі, маці — выпускніца НТУУ «Кіеўскага політэхнічнага інстытута імя Ігара Сікорскага». Нарадзіўся ў Бахмуце, куды ягоная маці прыехала ва ўцёках ад наступстваў аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Аляксей нарадзіўся праз месяц па аварыі. Дзіцячыя гады пражыў часткова ў Данецкай і Чаркаскай абласцях. Усё свядомае жыццё правёў у Кіеве.

У 2003 годзе з адзнакай (залаты медаль) скончыў гімназію «Кіева-Магілянскі Калегіум», а ў 2009 годзе здабыў ступень магістра, настаўніка вышэйшай школы (поўная вышэйшая адукацыя, дыплом з адзнакай), завяршыў навучанне ў Нацыянальным універсітэце «Кіева-Магілянская акадэмія».

З верасня 2009 года працаваў старшым настаўнікам Кафедры міжнароднага права і адмысловых прававых навук Факультэта прававых навук у «Кіева-Магілянскай акадэміі».

Браў удзел у распрацоўцы шэрагу законапраектаў, у прыватнасці: «Пра дзяржаўную службу» (ЗУ № 889-VIII ад 10.12.2015), «Пра адміністрацыйны збор», «Пра правы карэнных народаў Украіны», «Пра правапераемнасць Украіны ад украінскіх дзяржаўных утварэнняў», «Пра дзяржаўную мову» (№ 5670 ад 19.01.2017), аўтар правак да законапраекта «Пра ўнясенне змен да некаторых законаў Украіны наконт абароны інфармацыйнай тэле-радыёпрасторы Украіны» (№ 159-VIII ад 05.02.2015).

Загінуў 6 верасня 2017 года ў аўтамабільнай аварыі на трасе Кіеў-Варшава каля вёскі Масевічы Ракітнаўскага раёна Ровенскай вобласці разам з чатырма іншымі палітолагамі, журналістамі і грамадскімі актывістамі, калі вяртаўся з канферэнцыі «Стратэгія супрацы дзяржаў Міжмор’я ва ўмовах гібрыднай вайны».

Пахаваны на Паўднёвых могілках каля Кіева.

Падтрымка ўкраінскай мовы правіць

Галоўнымі ідэямі ў жыцці навукоўцы былі вывучэнне моўнай сітуацыі ва Украіне, а таксама зацвярджэнне дзяржаўнага статусу ўкраінскай мовы. Аляксей Курэнны з’яўляўся намеснікам галавы Каардынацыйнай рады ў справе абароны ўкраінскай мовы пры Кіеўскай гарадской арганізацыі таварыства «Мемарыял» імя В. Стуса, намеснікам кіраўніка Кіеўскага гарадскога аб’яднання таварыства «Просвіта» імя Тараса Шаўчэнкі (2013—2017 гг.)[1], членам Каардынацыйнай рады ў справе ўжывання ўкраінскай мовы ва ўсіх сферах грамадскага жыцця Украіны пры Міністэрстве культуры Украіны[2], Межведамаснай працоўнай групы ў пытаннях рэалізацыі Канцэпцыі развіцця ўкраінскай мовы, культуры і выхавання гістарычнай памяці ў жыхароў Кіева[3] і экспертам грамадскай ініціятывы «Рэанімацыйны пакет рэформаў».

Тапанімічныя ініцыятывы правіць

Браў актыўны ўдзел у працэсе перайменавання кіеўскай тапанімікі. Аўтар вялікай колькасці публікацый у падтрымку перайменавання шматлікіх кіеўскіх вуліц ад камуністычных назваў[4].

Ушанаванне памяці правіць

У ліпені 2018 года выдавецтвам «Просвіта» была выдадзена кніга вершаў Аляксея Курэннага «Жыву для Украіны». У кнізе сабраныя вершы Аляксея 1999—2017 гадоў, паэтычныя пераклады і здымкі з сямейнага архіву[5].

7 верасня 2019 года на фасадзе Кіева-Магілянскага калегіуму была адкрытая мемарыяльная шыльда[6].

16 кастрычніка 2020 года ў Музеі НаУКМА прайшла прэзентацыя манаграфіі Аляксея «Імплементацыя права на палітычнае самавызначэнне і сучасную прававую сістэму Украіны (ХХ — пачатак ХХІ ст.)»[7].

Памяці Аляксея Курэннага прысвечаны праект «Новая ўкраінская класіка» віяланчэліста Васіля Бабіча. Упершыню праект прагучаў у гарадской бібліятэцы горада Дняпро 10 чэрвеня 2018 года. Пазней канцэрты адбыліся таксама і ў Кіеве: у Будынку навукоўцаў НАН Украіны 19 мая 2019 года і 10 ліпеня 2021 года — у музеі «Камяніца кіеўскага войта»[8][9].

У кастрычніку 2022 года Кіеўская гарадская рада перайменавала ў гонар Аляксея Курэннага вуліцу імя Карла Маркса ў Дзяснянскім раёне Кіева[10]. Таксама ў Кіева-Магілянскай Акадэміі была заснавана адзнака з прэміяй імя Аляксея Курэннага «з мэтай падтрымкі навукова-даследчай дзейнасці студэнтаў»[11].

Публікацыі правіць

З’яўляецца аўтарам і суаўтарам звыш 50 навуковых і аналітычных публікацый у праве, гісторыі, сацыялінгвістыцы, этнаграфіі, калектыўных манаграфій і дапаможнікаў (у суаўтарстве), а таксама навуковых артыкулаў[12].

Крыніцы правіць

  1. Олексій КУРІННИЙ. У ногу з часом: який шлях обере «Просвіта» відповідно до новітніх вимог Закону?(недаступная спасылка). http://slovoprosvity.org+(5 верасня 2013). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2017. Праверана 07.09.2017.
  2. Склад Координаційної ради з питань застосування української мови в усіх сферах суспільного життя України при Міністерстві культури України. Міністерство культури України. Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2017. Праверана 08.09.2017.
  3. Склад міжвідомчої робочої групи з питань реалізації Концепції розвитку українську мови, культури та виховання історичної пам’яті у жителів міста Києва на 2015-2020 роки. Київська міська державна адміністрація. Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2017. Праверана 7.09.2017.
  4. Олексій Курінний. Чи перейменують вулицю Жукова на честь Кубанської України? У мережі триває війна
  5. Живу для України: поезії. https://okurinniy.in.ua/. Праверана 12 July 2021.
  6. Відкриття меморіальної дошки Олексію Курінному
  7. У НаУКМА відбулась презентація монографії Олексія Курінного
  8. Це класика. http://www.nrcu.gov.ua/. Праверана 12 July 2021.
  9. Концерт 10 липня 2021. https://www.youtube.com/. Праверана 12 July 2021.
  10. Адная са сталічных вуліцаў будзе мець назоў у гонар ураджэнца Бахмута(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 лістапада 2022. Праверана 13 лістапада 2022.
  11. Адзнака імя Аляксея Курэннага
  12. Курінний Олексій Вікторович. Біографія.

Спасылкі правіць