Анатоль Дзяркач
Анато́ль Дзярка́ч, сапраўднае імя Анато́ль Рыго́равіч Зіміё́нка (6 (18) красавіка 1887, мяст. Турэц, Навагрудскі павет, цяпер Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць — 5 верасня 1937, Менск, НКУС) — беларускі паэт, сатырык, гумарыст, мемуарыст.
| Анатоль Дзяркач | |
|---|---|
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Псеўданімы | «Не-жанаты», Дзядок Тарас, А. Дзяркач, А. Зіміёнка і А. Зіміёнак |
| Дата нараджэння | 6 (18) красавіка 1887 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 5 верасня 1937 (50 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Месца працы | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | мемуарыст, паэт, пісьменнік, рэдактар, перакладчык, сатырык, гумарыст |
| Мова твораў | беларуская |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Біяграфія правіць
З сям’і фельчара[1]. Скончыў народную школу ў мястэчку Турэц, а пасля народнае вучылішча ў Навагрудку (1904). Служыў пісарам у земскай і гарадской управах у Мінску. Член партыі эсэраў. У 1908 годзе арыштаваны, адпраўлены ў ссылку. Пасля Лютаўскай рэвалюцыі 1917 года служыў у мінскіх адміністрацыйных органах Часовага ўрада.
Па абвяшчэнні Беларускай ССР працаваў у газеце «Беларуская вёска», з 1924 года — рэдактар сатырычнага часопіса «Дубінка» (дадатак да газеты «Звязда»). Працаваў у газеце «Піянер Беларусі», часопісе «Полымя». Член Саюза пісьменнікаў БССР з 1934 года.
Трапіў пад палітычныя рэпрэсіі. Арыштаваны 16 кастрычнік 1936 года, расстраляны 5 верасня 1937 года ў Менску[2]. Пасмяротна рэабілітаваны ў 1957 годзе.
Творчасць правіць
Дэбютаваў у друку ў 1904 годзе; спачатку пісаў на рускай мове. Працуючы ў сатырычным жанры, узяў сабе псеўданім Анатоль Дзяркач. Пісаў творы для дзяцей. Перакладаў з рускай і ўкраінскай моў. Аўтар успамінаў.
Творы правіць
- Пра папоў, пра дзякоў, пра сялян-мужыкоў: Сатырычныя вершы. Менск, 1925;
- Міколава гаспадарка: Агра-паэма. Менск, 1927;
- Нашы прыяцелі. Менск, 1928;
- Звяры нашых лясоў. Менск, 1929;
- Бог удвох. Менск, 1930;
- Усім патроху…: Сатыра і гумар: Вершы. Менск, 1930;
- Качаргой па абразох. Менск, 1930;
- Оккупация и интервенция в Белоруссии. Минск, 1932.
Крыніцы правіць
- ↑ Беларускія пісьменнікі 1993, с. 357.
- ↑ Зіміёнка Анатоль Рыгоравіч (1887) . Адкрыты спіс. Праверана 18 снежня 2023.
Літаратура правіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. С.162
- І. Багдановіч, З. Драздова. Дзяркач Анатоль // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. — Т. 2. Верабей — Іваноў. — С. 357—359. — 541 с.; іл.. — ISBN 5-85700-075-0.
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.
Спасылкі правіць
|
Анатоль Дзяркач на Вікісховішчы |
|---|
- Паэт-сатырык Анатоль Дзяркач Архівавана 14 кастрычніка 2013. на kamunikat.org
- Людміла Рублеўская. «Сдвину в пропасть сталактиты...» Пакручастыя дарогі Анатоля Дзеркача. zviazda.by (14 мая 2022). Праверана 18 снежня 2023.