Антон Лаўрэнцьевіч Амбросаў

Антон Лаўрэнцьевіч Амбросаў
Антон Лаўрэнцьевіч Амбросаў
Дата нараджэння	16 чэрвеня 1912
Месца нараджэння	Дрыколле, Мазалаўскі сельсавет, Віцебскі раён, Беларусь;
Дата смерці	6 лютага 1984 (71 год)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР;
Месца пахавання	Усходнія могілкі;
Грамадзянства	БССР;
Жонка	Ганна Міхайлаўна Палянская[d]
Дзеці	Валерый Антонавіч Амбросаў[d]
Род дзейнасці	вірусолаг
Навуковая сфера	фітапаталогія, вірусалогія
Месца працы	Беларуская дзяржаўная селекцыйная станцыя[d]; Ганусаўская сельскагаспадарчая доследная станцыя[d]; Упраўленне сельскай гаспадаркі Баранавіцкага аблвыканкама[d]; Упраўленне сельскай гаспадаркі Маладзечанскага аблвыканкама[d]; Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР; Беларускі навукова-даследчы інстытут пладаводства, агародніцтва і бульбы; Інстытут аховы раслін НАН Беларусі;
Навуковая ступень	доктар біялагічных навук
Навуковае званне	прафесар, член-карэспандэнт АН БССР
Альма-матар	Ленінградскі сельскагаспадарчы інстытут (1936);
Прэміі

Антон Лаўрэнцьевіч Амбросаў (16 чэрвеня 1912, в. Дрыколле, Віцебскі раён — 6 лютага 1984) — беларускі навуковец фітапатолаг-вірусолаг. Доктар біялагічных навук (1967), член-карэспандэнт АН БССР (1970), прафесар (1977)^[1].

Біяграфія правіць

А. Л. Амбросаў нарадзіўся ў вёсцы Дрыколле (Віцебскі раён, Беларусь). У 1936 годзе скончыў Ленінградскі сельскагаспадарчы інстытут^[1], працаваў аграномам па ахове раслін у Куйбышаўскай вобласці. У 1937—1938 гг. А. Л. Амбросаў працаваў навуковым супрацоўнікам Беларускай дзяржаўнай селекцыйнай станцыі. З 1944 года займаў пасаду дырэктара Ганусаўскай доследнай сельскагаспадарчай станцыі, з 1951 — ва ўпраўленнях сельскай гаспадаркі Баранавіцкага і Маладзечанскага аблвыканкамаў, з 1955 г. ў Міністэрстве сельскай гаспадаркі БССР^[1]. З 1956 года загадчык аддзелам Беларускага НДІ бульбаводства і плодаагародніцтва. З 1971 года дырэктар, з 1978 — загадчык лабараторыі вірусалогіі Беларускага НДІ аховы раслін^[1].

Магіла акадэміка Антона Амбросава і ягонай жонкі Ганны Палянскай на Усходніх могілках

Навуковая дзейнасць правіць

А. Л. Амбросаву належаць працы па павышэнню ўстойлівасці бульбы да вірусных захворванняў. Выяўлены відавы склад вірусаў, якія паражаюць бульбу, вывучаныя формы іх праявы. А. Л. Амбросавым распрацавана сістэма мер па аздараўленні насеннага матэрыялу^[1]. Суаўтар сартоў бульбы «Тэмп», «Агеньчык», «Беларускі крухмалісты», «Кандыдат».

Узнагароды правіць

А. Л. Амбросаў узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга, «Знак Пашаны», медалямі «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.», «Дваццаць гадоў перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.», «Ветэран працы», «У азнаменаванне стагоддзя з дня нараджэння У. І. Леніна», Ганаровымі граматамі Вярхоўнага савета БССР.

У 1974 годзе за вывядзенне, размнажэнне і ўкараненне ў вытворчасць высокапрадукцыйных сартоў бульбы А. Л. Амбросаву прысуджана Дзяржаўная прэмія СССР^[1].

Сям’я правіць

У шлюбе з аграномам і селекцыянерам Ганнай Міхайлаўнай Палянскай (1909—1997) меў сына Валерыя Амбросава (нар. 1943), які працуе біяфізікам у Маскве. Сын у шлюбе з біёлагам-фізіёлагам Святланай Міхайлаўнай Амбросавай мае двух сыноў: Ігара (1966), біёлага, і Сяргея (1974), біёлага і эканаміста^[2].

Асноўныя працы правіць

К вопросу о повышении болезнеустойчивости картофеля : дис…. канд. с.-х. наук. Несвиж, 1951.
Культура картофеля в Белорусской ССР. — Мн., 1958.
Вирусные болезни картофеля и методы выращивания здоровых клубней. — Мн., 1964.
Минимум обязательных агротехнических мероприятий по возделыванию сельскохозяйственных культур / М-во сельск. хоз-ва БССР. — Мн., 1974.
Вирусные болезни картофеля и методы борьбы с ними. — Мн., 1975.
Как защитить сад от вредителей и болезней. — Мн., 1976, 1985 (совм. с В. В. Болотниковой, О. С. Мерцаловой)
Методы борьбы с картофельной нематодой. — Мн., 1977.
Биологический метод защиты растений. — Мн., 1978 (ред.).
Физиология картофеля. — М., 1979 (в соавт.).
Защита картофеля от вредителей и болезней. — Мн., 1980 (в соавт.).
Методы селекции картофеля на устойчивость к вирусным болезням. — Мн., 1984 (ред.).
Вирусные болезни люпина и меры борьбы с ними. — Мн., 1985 (в соавт.).

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е Амбросов Антон Лаврентьевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 19. — 737 с..
↑ Амбросов Валерий Антонович

Літаратура правіць

Амбросов Антон Лаврентьевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 19. — 737 с.
Беларусь: Энцыкл. даведнік / Беларуская энцыклапедыя; Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 34. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Электронный каталог ЦНБ НАН Беларуси — Амбросов, Антон Лаврентьевич(недаступная спасылка)

Спасылкі правіць

Амбросов Антон Лаврентьевич Архівавана 5 сакавіка 2016. на сайце РУП «Институт защиты растений» (руск.)
Член-карэспандэнт АМБРОСАЎ Антон Лаўрэнцьевіч на сайце НАН Беларусі (руск.)
Антон Лаўрэнцьевіч Амбросаў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)

[БС-1] а ^б ^в ^г ^д ^е Амбросов Антон Лаврентьевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 19. — 737 с..

[2] Амбросов Валерий Антонович

[1]

[2]