Апалон-17
«Апалон-17» (англ.: Apollo 17) — пілатуемы касмічны карабель, на якім была ажыццёўлена шостая і апошняя ў рамках «праграмы Апалон» высадка людзей на Месяц. Гэта быў першы начны запуск ракеты «Сатурн-5»; карабель быў запушчаны 7 снежня 1972 года і вярнуўся на Зямлю 19 снежня. На сённяшні дзень гэтая місія застаецца апошнім пілатаваным палётам да Месяца і апошняй высадкай людзей на яго паверхню.
Апалон-17 | |||||
Эмблема | |||||
---|---|---|---|---|---|
Палётныя даныя карабля | |||||
Ракета-носьбіт | Сатурн-5 SA-512 | ||||
Стартавая пляцоўка | Касмічны цэнтр Кенэдзі комплекс 39А, Фларыда, ЗША | ||||
Запуск | 7 снежня, 1972 05:33:00 GMT | ||||
Пасадка | 19 снежня, 1972 19:24:59 GMT | ||||
Працягласць палёту | 301 гадзіна 51 хвіліна 59 секунд | ||||
Маса | камандны модуль 30 369 кг месяцавы модуль 16 456 кг | ||||
NSSDC ID | 1972-096A | ||||
NORAD ID | 06300 | ||||
Палётныя даныя экіпажа | |||||
Членаў экіпажа | 3 | ||||
Пазыўны | Камандны модуль: «Амерыка», Месяцавы модуль: «Чэленджэр» | ||||
Фатаграфія экіпажа | |||||
злева направа: Харысан Шміт, Юджын Сернан, Роналд Эванс | |||||
Звязаныя экспедыцыі | |||||
|
Экіпаж
правіць- Юджын Сернан — камандзір, 3-і палёт;
- Роналд Эванс — пілот каманднага модуля, 1-ы палёт;
- Харысан Шміт — пілот месяцавага модуля, 1-ы палёт.
Сернан — вопытны астранаўт, які прайшоў праграму «Джэміні» і ўжо лятаў да Месяца на «Апалон-10», дзе ён быў пілотам месяцавага модуля і ўдзельнічаў у манеўрах і стыкоўцы на месяцавай арбіце. Эванс — пачатковец. У якасці пілота месяцавага модуля спачатку быў абраны Джо Энгл, але калі стала відавочна, што «Апалон-17» будзе апошнім, у рамках праграмы «Апалон» палётам на Месяц, навуковая супольнасць вымусіла НАСА ўключыць у склад каманды астранаўта-навукоўца. Выбар трапіў на Шміта, вопытнага прафесійнага геолага, які быў выведзены са складу экіпажа «Апалон-18» і замяніў Энгла на борце «Апалона-17».
Запасны экіпаж
правіць- Джон Уотс Янг — камандзір, 5-ы палёт;
- Сцюарт Руса — пілот каманднага модуля, 2-і палёт;
- Чарлз Дзьюк — пілот месяцавага модуля, 2-і палёт.
Дзейнасць місіі
правіцьАдным з двух людзей, якія ў апошні раз ступілі на Месяц, быў першы астранаўт-навуковец, геолаг Харысан («Джэк») Шміт. У той час, як Эванс здзяйсняў віткі вакол Месяца, Шміт і Сернан за час трох вылазак, якія доўжыліся 7,2, 7,6 і 7,3 гадзіны, сабралі рэкордныя 110 кг пароды. Экіпаж прайшоў на месяцавым аўтамабілі 34 км па Даліне Таўр-Літраў, адкрыў у кратары Шорці так званы «аранжавы бруд», які ўяўляе сабой аранжавыя шарыкі са шклопадобнага матэрыялу, і пакінуў на месяцавай паверхні комплекс самага складанага абсталявання.
Пласціна, пакінутая на лесвіцы ніжняй прыступкі «Чэленджэра», абвяшчае: «Тут Чалавек завяршыў сваё першае даследаванне Месяца, снежань 1972 г. новай эры. Няхай дух міру, з якім мы прыбылі, адаб’ецца ў жыццях ўсяго чалавецтва». На пласціне намаляваныя два зямныя паўшар’і і відаць бок Месяца, а таксама подпісы Сернана, Эванса, Шміта і прэзідэнта Ніксана.
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Апалон-17
- (англ.) Apollo 17
- (англ.) Apollo 17 Mission Science Experiments — навуковыя эксперыменты
- (англ.) SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS) Справаздача па даследаванні месяцавай атмасферы
- Месцы пасадак Апалонаў на Месяцы
- (англ.) Apollo 17 Summary
- (англ.) Return to Orbit Архівавана 10 красавіка 2021. — Запіс узлёту з Месяца
- Тэлеперадачы падчас прац Архівавана 30 жніўня 2019.
- (англ.) Кароткі агляд палёту
- (англ.) Вынікі біялагічнага эксперыменту з касмічнымі прамянямі Архівавана 16 ліпеня 2012.