Аптэка езуітаў (Гродна)
Гродзенская аптэка езуітаў — двухпавярховы будынак, які належаць да найбольш ранніх мураваных пабудоў комплексу калегіума езуітаў ў Гродна.
| Славутасць | |
| Аптэка езуітаў | |
|---|---|
 | |
| 53°40′43″ пн. ш. 23°49′53″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Месцазнаходжанне | |
| Дата пабудовы | 1709 год |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Аптэка выходзіла на вуліцу тарцовымі фасадамі. Галоўным фасадам аптэка выходзіць на Савецкую плошчу (Рыначную плошчу).
Гісторыя правіць
На плане Гродна 1655 г. на месцы аптэкі ўжо паказаны будынак.
У 1770-я гады аптэка належала заснаванай у Гродна Медыцынскай акадэміі — першай вышэйшай навучальнай установе на тэрыторыі сучаснай Беларусі. У яе сценах працаваў са сваімі вучнямі вядомы французскі вучоны-батанік, доктар медыцыны, прафесар Жан-Эмануэль Жылібер, які па праву лічыцца заснавальнікам фармацэўтычных навук у Беларусі і Літве.
Верагодна у 1760-я гг. надбудаваны другі паверх, таму што ў архіўных дакументах 1772 г. сказана, што другі паверх узведзены нядаўна. Выгляд аптэкі пасля перабудовы паказаны на акварэлі Н. Орды (сярэдзіна XIX ст.). У выніку перабудоў 2-й паловы XIX ст. фасады і інтэр’еры значна зменены.
У XIX ст. аптэкай валодалі такія грамадскія дзеячы як Ян Адамовіч, Казімір Стафаноўскі, які адкрыў на базе аптэкі першую філію Чырвонага Крыжа. А таксама Эдуард Стампеўскі — мэр Гродна ў 1922—1927 гадах.
У пачатку XX стагоддзя аптэка была перабудавана паводле праекта В. Срокі[1][2].
У гэтым будынку аптэка існавала, нягледзячы на змену уладальнікаў, ўвесь час да 1950 г. Пазней аптэку тут замяніў склад, салон мэблі, Дом настаўніка.
Сучаснасць правіць
Аднавіла сваю дзейнасць езуіцкая аптэка ў 1996 г., калі частку яе памяшканняў узяў у арэнду і аднавіў навукова-вытворчы кааператыў «Биотест». У старадаўніх залах са скляпеністай столямі, упрыгожаных мастацкай каваннем, размяшчаюцца гандлёвыя аддзелы, музейная экспазіцыя і дапаможныя памяшканні. Першая часовая музейная экспазіцыя аптэкі паўстала дзякуючы дапамозе гараджан і праіснавала да 2004 года.
У 2001 годзе праведзена рэстаўрацыя фасадаў (арх. Алег Шымбарэцкі)[3].
Пасля кардынальнай рэканструкцыі экспазіцыя ўяўляе сабой залу плошчай 50 кв. м, падзелены на 3 зоны: два ансамблевых комплексу і адзін тэматычны. У першым ансамблевым комплексе ўзноўлены куток старадаўняй травяной лабараторыі, т.з. «куток алхіміка», у другім — фрагмент рэцэптурнай залы мяжы XIX—XX стагоддзях. У вітрынах тэматычнай зоны ў разнастайным ілюстрацыйныя матэрыялы знайшла сваё адлюстраванне багатая гісторыя аптэкі, якая апавядае аб асноўных этапах дзейнасці, якія непарыўна звязаны з развіццём медыцынскіх і фармацэўтычных ведаў у Беларусі.
Зноскі
- ↑ Игорь Трусов (Гродно). АРХИТЕКТОРЫ И СТРОИТЕЛИ ГРОДНО: XII—XVIII ВВ. Архівавана 26 лютага 2020.
- ↑ Літоўскі гістарычны архіў у г. Вільнюсе, фонд 604, вопіс 1, справа 7482.
- ↑ Шимбарецкий Олег Владимирович // Кто есть Кто в Республике Беларусь. Архитекторы Беларуси. / Редакционный совет: И. В. Чекалов (пред.) и др. — Минск: Энциклопедикс, 2014. — 140 с. — ISBN 978-985-7090-29-7. (руск.)
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аптэка езуітаў (Гродна)- Аптэка езуітаў (Гродна) на сайце «Архіварта»
