Асвіца

рака ў Беларусі

Асві́ца — рака ў Слуцкім і Старадарожскім раёнах Мінскай вобласці Беларусі, правы прыток ракі Арэса (басейн Дняпра).

Асвіца
Характарыстыка
Даўжыня 9 км
Вадацёк
Выток  
 • Месцазнаходжанне за 4 км ад вёскі Гутніца
 • Каардынаты 53°08′57″ пн. ш. 27°57′56″ у. д.HGЯO
Вусце Арэса
 • Месцазнаходжанне за 1 км ад вёскі Навасёлкі
 • Каардынаты 53°05′23″ пн. ш. 28°02′45″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма Арэса → Пціч → Прыпяць → Дняпро → Чорнае мора
Краіна
Рэгіён Мінская вобласць
Раёны Слуцкі раён, Старадарожскі раён
physical
Асвіца
Асвіца
physical
выток
выток
вусце
вусце
— выток, — вусце

Назва правіць

Назва Асвіца балцка-літоўскага паходжання, адпачатная назоўная форма *Asva[1].

Звязаная са старалітоўскім ašva, прускім *asva «кабыла». Далей да індаеўрапейскага *ek'ṷo-s «конь»[2].

Той жа «конскі» гідранімічны корань Asv- у назве возера Асвея (Асвейскае), ад *Asveja. Прамы адпаведнік асвейскай назве — назва літоўскага возера Asvejà на Аўкштайцкім Паазер’і. Таго ж кораня латышская Asva, літоўскія Ašva, Ašvija, Ašvinė, пруск. Asswene (усё рэкі)[3].

На тэрыторыі цяперашняй Беларусі корань Asv- быў не адзіным «конскім» назоўным коранем. Каля надвілейскай вёскі Кумельшчына ў Вілію ўцякае рака Кабылянка, адпачатная назва якой мусіла быць тыпу літоўскага Kumel-upis (літ. kumelė «кабыла»). Таксама ад літ. žirgas «конь» задзвінскі тапонім Жыргаліна.

Балцкага паходжання таксама назва ракі Арэсы, у якую Асвіца ўцякае

Водаапісанне правіць

Даўжыня ракі 9 км[4].

Пачынаецца за 4 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Гутніца Слуцкага раёна, вусце за 1 км на паўночны ўсход ад вёскі Навасёлкі Старадарожскага раёна.

Цячэ па лясістай мясцовасці.

Зноскі

  1. В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 200.
  2. J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 301—302.
  3. A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. Vilnius, 1981. С. 49.
  4. Агульная характарыстыка рачной сеткі Мінскай вобласці // Даведнік «Водныя аб’екты Рэспублікі Беларусь» (руск.)

Літаратура правіць

  • Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
  • Блакітны скарб Беларусі: Рэкі, азеры, вадасховішчы/ Маст.: Ю. А. Тарэеў, У. І. Цярэнцьеў — Мн.: БелЭн, 2007. — 480 с.
  • Республика Беларусь. Минская область. Стародорожский район: карта. Старые Дороги: план / Ред. И.И. Шилай.. — Минск: РУП «Белкартография», 2012. — 3 000 экз. (руск.)

Спасылкі правіць