Асвіца
Асві́ца — рака ў Слуцкім і Старадарожскім раёнах Мінскай вобласці Беларусі, правы прыток ракі Арэса (басейн Дняпра).
| Асвіца | |
|---|---|
| Характарыстыка | |
| Даўжыня | 9 км |
| Вадацёк | |
| Выток | |
| • Месцазнаходжанне | за 4 км ад вёскі Гутніца |
| • Каардынаты | 53°08′57″ пн. ш. 27°57′56″ у. д.HGЯO |
| Вусце | Арэса |
| • Месцазнаходжанне | за 1 км ад вёскі Навасёлкі |
| • Каардынаты | 53°05′23″ пн. ш. 28°02′45″ у. д.HGЯO |
| Размяшчэнне | |
| Водная сістэма | Арэса → Пціч → Прыпяць → Дняпро → Чорнае мора |
| Краіна | |
| Рэгіён | Мінская вобласць |
| Раёны | Слуцкі раён, Старадарожскі раён |
   |
|
 выток вусце |
|
|
— выток, — вусце |
|
Назва правіць
Назва Асвіца балцка-літоўскага паходжання, адпачатная назоўная форма *Asva[1].
Звязаная са старалітоўскім ašva, прускім *asva «кабыла». Далей да індаеўрапейскага *ek'ṷo-s «конь»[2].
Той жа «конскі» гідранімічны корань Asv- у назве возера Асвея (Асвейскае), ад *Asveja. Прамы адпаведнік асвейскай назве — назва літоўскага возера Asvejà на Аўкштайцкім Паазер’і. Таго ж кораня латышская Asva, літоўскія Ašva, Ašvija, Ašvinė, пруск. Asswene (усё рэкі)[3].
На тэрыторыі цяперашняй Беларусі корань Asv- быў не адзіным «конскім» назоўным коранем. Каля надвілейскай вёскі Кумельшчына ў Вілію ўцякае рака Кабылянка, адпачатная назва якой мусіла быць тыпу літоўскага Kumel-upis (літ. kumelė «кабыла»). Таксама ад літ. žirgas «конь» задзвінскі тапонім Жыргаліна.
Балцкага паходжання таксама назва ракі Арэсы, у якую Асвіца ўцякае
Водаапісанне правіць
Даўжыня ракі 9 км[4].
Пачынаецца за 4 км на паўднёвы ўсход ад вёскі Гутніца Слуцкага раёна, вусце за 1 км на паўночны ўсход ад вёскі Навасёлкі Старадарожскага раёна.
Цячэ па лясістай мясцовасці.
Зноскі
- ↑ В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 200.
- ↑ J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 301—302.
- ↑ A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. Vilnius, 1981. С. 49.
- ↑ Агульная характарыстыка рачной сеткі Мінскай вобласці // Даведнік «Водныя аб’екты Рэспублікі Беларусь» (руск.)
Літаратура правіць
- Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
- Блакітны скарб Беларусі: Рэкі, азеры, вадасховішчы/ Маст.: Ю. А. Тарэеў, У. І. Цярэнцьеў — Мн.: БелЭн, 2007. — 480 с.
- Республика Беларусь. Минская область. Стародорожский район: карта. Старые Дороги: план / Ред. И.И. Шилай.. — Минск: РУП «Белкартография», 2012. — 3 000 экз. (руск.)