Агата Крысці
Агата Мэры Кларыса Малоўэн, (англ.: Agatha Mary Clarissa, Lady Mallowan), пры нараджэнні Мілер (англ.: Miller), больш вядомая паводле прозвішча мужа як Агата Крысці (15 верасня 1890 — 12 студзеня 1976) — англійская пісьменніца. Сусветна вядомая аўтарка дэтэктыўнай прозы.
| Агата Мэры Кларыса Малоўэн | |
|---|---|
| англ.: Agatha Mary Clarissa, Lady Mallowan | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Імя пры нараджэнні | Agatha Mary Clarissa Miller |
| Псеўданімы |
Mary Westmacott Agatha Christie |
| Дата нараджэння | 15 верасня 1890[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 12 студзеня 1976[1][2][…] (85 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Пахаванне | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Frederick Alvah Miller[d][6][7] |
| Маці | Clarisa Margaret Boehmer[d][6] |
| Муж |
Арчыбалд Крысці (1914—1928) Мэкс Малоўэн (1930—1976) |
| Дзеці | Rosalind Christie[d] |
| Альма-матар | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | пісьменніцца, паэтэса, драматург |
| Гады творчасці | 1920 — 1976 |
| Кірунак | Knox's Commandments[d] |
| Жанр | дэтэктыў, трылер |
| Мова твораў | англійская |
| Грамадская дзейнасць | |
| Член у | |
| Прэміі | |
| Узнагароды |
 |
| Подпіс |
 |
| agathachristie.com | |
 Творы ў Вікікрыніцах | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
 Цытаты ў Вікіцытатніку | |
.svg){kind=small}
Біяграфічныя звесткі
правіцьДа шлюбу Агата працавала медсястрой у шпіталі, што наклала своеасаблівы адбітак на яе кнігі: 83 злачынствы ў дэтэктывах Крысці былі ўчынены праз атручэнні. Першы шлюб Агаты з палкоўнікам Арчыбальдам Крысці скончыўся разводам, другі муж — археолаг Макс Малоўэн — быў маладзейшы за яе на 15 гадоў; пра гэта сама місіс Малоўэн заўважыла, што для археолага жанчына мусіць быць як мага старэйшай, бо яе каштоўнасць тады значна ўзрастае.
Творчасць
правіцьДэбютавала раманам «Таямнічая гісторыя» (1920). Шматлікія раманы (больш за 60) «Пуаро расследуе» (1924), «Таямніца камінаў» (1925), «Забойства Роджэра Экрайда» (1926), «Усходні экспрэс» (1934), «Забойства па алфавіце» (1936), «Смерць на Ніле» (1937), «Дзесяць негранят» (1939), «Н ці М?» (1941), «Труп у бібліятэцы» (1942), «Крывая хаціна» (1949), «Кот сярод галубоў» (1959) і інш., п’есы «Пастка», «Сведка абвінавачання» (абедзве 1954), «Бледны конь» (1961), «Трэцяя» (1966) і інш. напісаны ў жанры т.зв. інтуітыўнага дэтэктыва. Злачынства ў іх выкрываецца не з дапамогай фактаў і рэчавых доказаў, а дзякуючы выключнай псіхалагічнай праніклівасці і незвычайнай назіральнасці герояў — Джэйн Марпл і прафесійнага сышчыка Эркюля Пуаро. Творам Агаты Крысці ўласцівы тонкі гумар, дакладнасць дэталяў у абмалёўцы калізій і персанажаў.
Ацэнкі
правіцьЗа літаратурную творчасць ёй нададзены дваранскі тытул.
Герой 33 раманаў і 51 апавядання Крысці Эркюль Пуаро стаў адзіным прыдуманым героем, на якога на першай старонцы «Нью-Ёрк Таймс» стаяў некралог.
Беларускія пераклады
правіць- Нябожчыкава люстэрка // Замежны дэтэктыў. Мн., 1988.
- Апавяданні // Замежны дэтэктыў. Мн., 1991.
Зноскі
- ↑ а б Dame Agatha Christie // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Agatha Christie // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ https://www.englishriviera.co.uk/things-to-do/ashfield-p1342823 Праверана 10 красавіка 2022.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118520628 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
- ↑ а б Catalog of the German National Library Праверана 12 жніўня 2023.
- ↑ а б Lundy D. R. The Peerage
- ↑ https://www.familysearch.org/ark:/61903/1:1:QJ81-65FD
Спасылкі
правіць- З’яўленне містэра Кіна Архівавана 2 студзеня 2021.