Бедржых Сметана
Бе́држых Сме́тана (чэшск.: Bedřich Smetana, пры хрышчэнні атрымаў імя Фрыдрых, ням.: Friedrich; 2 сакавіка 1824, Літамышль — 12 мая 1884, Прага) — чэшскі кампазітар, піяніст і дырыжор, педагог, музычна-грамадскі дзеяч; заснавальнік чэшскай нацыянальнай кампазітарскай школы.
Бедржых Сметана | |
---|---|
чэшск.: Bedřich Smetana | |
Асноўная інфармацыя | |
Дата нараджэння | 2 сакавіка 1824[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 12 мая 1884[1][2][…] (60 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Краіна | |
Бацька | František Smetana[d] |
Жонка | Bettina Smetanová[d] і Kateřina Otylie Kolářová[d] |
Альма-матар | |
Месца працы | |
Музычная дзейнасць | |
Педагог | Josef Proksch[d] |
Прафесіі | кампазітар, дырыжор, настаўнік, педагог, піяніст, музычны педагог, музыкант |
Інструменты | фартэпіяна і скрыпка |
Жанры | класічная музыка, опера і сімфанічная паэма[d] |
Грамадская дзейнасць | |
Партыя | |
Член у | |
Аўтограф | |
Творы ў Вікікрыніцах | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Цытаты ў Вікіцытатніку |
Біяграфія
правіцьУ 1847 годзе скончыў прыватную школу ў Празе. Вучань І. Прокша. У 1848 годзе адкрыў сваю музычную школу ў Празе, якая пазней стала цэнтрам канцэртнай і асветніцкай дзейнасці прагрэсіўных чэшскіх музыкантаў. З 1856 года выступаў з канцэртамі ў Гётэбаргу (Швецыя) ў якасці піяніста і дырыжора. У 1861 годзе ўзначаліў артыстычнае таварыства «Умелецка бяседа», кіраваў мужчынскім хорам «Глагол Пражскі», пісаў для яго хоры на словы чэшскіх паэтаў, папулярызаваў музыку айчынных і іншых славянскіх кампазітараў. У 1866—1874 гадах дырыжор Нацыянальнага тэатра оперы.
Творчасць
правіцьВыступаў як музычны крытык. Пачынальнік розных жанраў нацыянальнай оперы і праграмнага сімфанізму. Яго творчасць, заснаваная на народна-песенных інтанацыях і рытмах, вызначаецца яркім нацыянальным каларытам, дэмакратычнасцю, патрыятычнай накіраванасцю, працягвае традыцыі рамантычнага праграмнага сімфанізму Ф. Ліста. Сярод твораў; оперы лірычна-камічная «Прададзеная нявеста» і гераічна-патрыятычная «Брандэнбуржцы ў Чэхіі» (абедзве паст. 1866), трагічная «Далібар» (паст. 1868), «Дзве удавы» (паст. 1874), эпічная «Лібуша» (паст. 1881); для аркестра — «Трыумфальная сімфонія» (1854), «Урачыстая уверцюра» (1849); сімфанічныя паэмы «Рычард III» (1858), «Лагер Валенштэйна» (1859), «Гакон Ярд» (1861); цыкл з 6 праграмных сімфоній паэм «Мая Радзіма» (1858—1879); 2 струнныя квартэты (1876, 1883), фартэпіянныя трыа, п’есы для фартэпіяна, у т.л. «Чэшскія танцы» (2 сшыткі, 1877, 1879), хоры, песні і інш.
У Дзяржаўным тэатры оперы і балета Беларусі ў 1949 годзе пастаўлена опера Сметаны «Прададзеная нявеста».
Памяць
правіцьЗ 1946 года штогод у дзень смерці Сметаны праводзіцца Міжнародны музычны фестываль «Пражская вясна», які адкрываецца выкананнем яго твораў.
Зноскі
- ↑ а б Bedřich Smetana // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Bedřich (Friedrich) Smetana // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Сметана Бедржих // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
- ↑ BillionGraves — 2011.
Літаратура
правіць- В’югінава І. Ю. Сметана Бедржых // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 54. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Спасылкі
правіцьBedřich Smetana у Вікіцытатніку | |
Bedřich Smetana у Вікікрыніцах | |
Bedřich Smetana на Вікісховішчы |
- Бэлза И. Ф. Сметана Бедржих // Вялікая савецкая энцыклапедыя (руск.)
- Бедржых Сметана (англ.) на сайце AllMusic
- Чэшскія кампазітары (англ.)
- Бедржых Сметана: Ноты твораў на International Music Score Library Project