Беларускі рубель
Беларускі рубель (код ISO — BYN, да 1 студзеня 2000 года — BYB, з 1 студзеня 2000 года па 1 ліпеня 2016 года — BYR) — афіцыйная валюта Беларусі. Знак — Br[1]. У абарачэнні маюцца банкноты ўзору 2009 года наміналам 5, 10, 20, 50, 100, 200 і 500 рублёў, а таксама манеты наміналам 1, 2, 5, 10, 20 і 50 капеек, 1 і 2 рублі ўзору 2009 года.
Беларускі рубель | |||
---|---|---|---|
| |||
Коды і сімвалы | |||
Коды ISO 4217 | BYN | ||
Сімвалы | Br | ||
Вытворныя і паралельныя адзінкі | |||
Дробныя | капеек (1⁄100) | ||
Манеты і банкноты ў абарачэнні | |||
Манеты | 1, 2, 5, 10, 20, 50 капеек, 1, 2 рублі | ||
Банкноты | 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500 рублёў | ||
Уведзена | 1 ліпеня 2016 | ||
Валюта-папярэднік | беларускі рубель[d] | ||
Эмісія і выраб монет і банкнот | |||
Эмісійны цэнтр (рэгулятар) | Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь | ||
Вытворца банкнот | De La Rue | ||
Манетны двор | Крэмніцкі манетны двор, Літоўскі манетны двор | ||
Курсы на 7 лістапада 2024 года | |||
1 USD | 3,357 BYN | ||
1 EUR | 3,621 BYN | ||
1 RUB | 0,03423 BYN | ||
1 GBP | 4,334 BYN | ||
1 JPY | 0,02172 BYN | ||
1 BYN | 1 BYN | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Назва
правіцьНазва «Беларускі рубель» была прынята пасля адмовы Беларусі ад савецкага рубля напачатку 1990-х гадоў. Тады шэраг грамадскіх дзеячаў прапанаваў «талер» як назву для нацыянальнай валюты[2][3], і пытанне было разгледжана на Прэзідыуме Вярхоўнага Савета, аднак з усіх прысутных за талер выказаўся толькі Ніл Гілевіч[4].
Гісторыя
правіцьСітуацыя пасля распаду СССР
правіцьНапачатку 1992 года, падчас распаду агульнасавецкай грашовай сістэмы, у Беларусі была ўведзена купонная сістэма, затым — разліковыя білеты Нацыянальнага банка. Афіцыйны абменны курс складаў адзін разліковы білет за 10 савецкіх рублёў.
З 1 ліпеня 1992 года пачалі праводзіцца аперацыі ў безнаяўных беларускіх рублях. У канцы ліпеня 1993 года пачаўся вывад з абарачэння савецкіх рублёў. Беларускі рубель стаў адзіным законным сродкам плацяжоў на тэрыторыі краіны. І нягледзячы на тое, што ў верасні Казахстан, Арменія, Расія, Узбекістан і Таджыкістан падпісалі новую дамову аб стварэнні рублёвай зоны новага тыпу, дадзеная ідэя не атрымала развіцця, і беларускі рубель так і застаўся нацыянальнай валютай.
Дэнамінацыі
правіцьПершапачаткова ў 1992—1994 гадах беларускі рубель быў уведзены ў суадносінах 1 беларускі рубель (1992 года выпуску) за 10 савецкіх рублёў.
20 жніўня 1994 года была праведзена дэнамінацыя беларускага рубля ў 10 разоў.
1 студзеня 2000 года ў Беларусі была праведзена яшчэ адна дэнамінацыя рубля (у 1000 разоў), закліканая, у тым ліку, стабілізаваць нацыянальную валюту. Рубель, уведзены ў 2000 годзе, не меў разменных грашовых адзінак.
1 ліпеня 2016 года праведзена дэнамінацыя беларускай валюты ў 10 000 разоў, пры гэтым была ўведзена разменная грашовая адзінка — капейка.
Эканамічны агляд за 2000—2015 гады
правіцьПрыярытэтам палітыкі Нацбанка стала падтрыманне курса рубля — такія былі патрабаванні расійскага боку. Быў дазволены продаж долараў у абменных пунктах. Быў адкрыты доступ банкаў-нерэзідэнтаў на ўнутраны валютны рынак і зняты абмежаванні па выкарыстанні беларускага рубля ў знешнеэканамічных аперацыях. Палітыка Нацыянальнага Банка і спрыяльныя знешнія фактары прывялі да стабілізацыі курса беларускага рубля. На фоне пазітыўных змен у эканоміцы і падатковай сферы (зніжэнне ПДВ з 20 % да 18 %, падатку з абароту з 4,5 % да 4,15 % і г. д.), ад пачатку 2004 года і да канца 2008 года курс беларускага рубля ў адносінах да долара ЗША і расійскага рубля заставаўся фактычна нязменным. На працягу 2005 года назіраўся сталы рост банкаўскіх дэпазітаў у нацыянальнай валюце[5]. Тэмпы інфляцыі некаторы час пастаянна змяншаліся, так у 2002 годзе яна склала 34,8 %, у 2003 — 25,4 %, у 2004 — 14,4 %, у 2005 — 8,0 %, у 2006 — 6,6 %. Афіцыйны курс валюты цалкам зраўнаваўся з ценявым, як следства ценявы валютны рынак практычна знік.
16 сакавіка 2006 французскі банк BNP Paribas пачаў каціраваць беларускі рубель у адносінах да амерыканскага долара на міжбанкаўскім рынку. Банк выставіў двухбаковую каціроўку — ён прадае і купляе беларускую валюту ў адносінах да долара ЗША. Намеснік старшыні праўлення Нацбанка Васіль Мацюшэўскі назваў дадзены факт досыць знакавай падзеяй:[6]
Гэта кажа пра тое, што вядучыя сусветныя фінансавыя інстытуты з цікавасцю назіраюць за стабілізацыяй нашай крэдытнай палітыкі ў цэлым, і ў тым ліку беларускага рубля. З’яўляецца цікавасць да беларускага рубля як аб’екта інвеставання
Паводле слоў старшыні праўлення Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь Пятра Пракаповіча, беларускі рубель павінен быў стаць цалкам канверсоўным у 2010 годзе[7].
Інфляцыя ў студзені-красавіку 2010 года 3,1 % (6,5 % за аналагічны перыяд 2009 года)[8].
З 2 студзеня 2009 года Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь перайшоў да механізма прывязкі курса беларускага рубля да кошыка замежных валют, адначасова дэвальваваўшы яго на 20,5 % у адносінах да долара ЗША[9].
Аб’ём чыстай куплі замежнай валюты суб’ектамі гаспадарання — рэзідэнтамі ў студзені—сакавіку 2010 склаў 1 млрд 497,1 млн долараў ЗША (значна вышэй, чым за аналагічны перыяд 2009 года — 955,4 млн долараў ЗША)[10].
З прычыны фінансавага крызісу 2011 года макраэканамічныя паказчыкі значна пагоршыліся: інфляцыя дасягнула 108,7 %, стаўка рэфінансавання была павышана з 10 % да 45 % (гл. ніжэй). Пачынаючы з восені курс рубля пачаў вызначацца паводле вынікаў гандлю на Беларускай валютна-фондавай біржы. Курс беларускага рубля зменшыўся ў адносінах да долара ЗША з 3000 рублёў 31 снежня 2010 да 11 900 рублёў 31 снежня 2014 года (з улікам 20%-ай камісіі на куплю валюты насельніцтвам — больш за 14 тысяч рублёў).
Па выніках 2014 года інфляцыя ў Рэспубліцы Беларусь склала 16,2 %[11].
Пытанне валютнай інтэграцыі з Расіяй
правіцьЗ пачатку свайго кіравання прэзідэнт А. Лукашэнка пачаў актыўна дзейнічаць у кірунку інтэграцыі з РФ. З самага пачатку ішла гаворка і пра ўвядзенне адзінай беларуска-расійскай валюты. Артыкул 13 падпісанага ў 1999 годзе «Дагавора аб стварэнні Саюзнай Дзяржавы» прадугледжваў увядзенне адзінай грашовай адзінкі. 30 лістапада 2000 у Мінску было падпісана Міждзяржаўнае пагадненне паміж Рэспублікай Беларусь і Расіяй аб увядзенні адзінай грашовай адзінкі і фарміраванні адзінага эмісійнага цэнтра Саюзнай дзяржавы. Яно прадугледжвала, што ролю адзінай грашовай адзінкі з 1 студзеня 2005 года павінен быў выконваць расійскі рубель, а з 1 студзеня 2008 года павінна быць уведзена адзіная грашовая адзінка Саюзнай дзяржавы. Вакол размяшчэння і кантролю за гэтым цэнтрам разгарэлася доўгая дыскусія — ці павінна гэта быць Масква, Мінск або які-небудзь трэці горад.
У верасні 2005 года пасля правядзення пасяджэння Саўміна Саюзнай Дзяржавы прэм'ер-міністр Расіі Міхаіл Фрадкоў заявіў журналістам, што Расія і Беларусь не гатовыя да ўвядзення адзінай валюты з 2006 года і не гатовыя назваць новыя тэрміны датуль, пакуль не будуць створаны эканамічныя ўмовы для гэтага рашэння, у прыватнасці, маецца на ўвазе рашэнне пытанняў па эмісійным цэнтры і па выраўноўванні эканамічных умоў у нашых краінах. Фрадкоў адзначыў:[12]
З парадку дня гэта тэма не здымаецца, пытанне актуальна, больш таго, узнікае разуменне комплекснасці і неабходнасці рашэнняў, якія прадвызначаюць умовы для таго, каб адзіная валюта запрацавала ў інтарэсах і Расіі, і Беларусі, і Саюзнай дзяржавы ў цэлым
На сённяшні дзень расійскі рубель так і не ўведзены ў Беларусі ў якасці адзінай валюты. Эксперты разыходзяцца ў адзнаках адносна таго, ці будзе гэта зроблена ў далейшым і калі менавіта.
Золатавалютныя рэзервы
правіцьПа метадалогіі МВФ, міжнародныя рэзервовыя актывы Беларусі за 2004 год павялічыліся на 54,4 % і склалі на 1 студзеня 2005 года $ 770,2 млн. У 2004 годзе золатавалютныя рэзервы ў нацыянальным вызначэнні выраслі на 17,1 % да $ 1,047 млрд. Па стане на 1 студзеня 2006 года аб’ём міжнародных рэзервовых актываў Беларусі ў вызначэнні спецыяльнага стандарту распаўсюджвання даных МВФ складаў $ 1296,5 млн. Валавыя актывы Нацбанка ў замежнай валюце, каштоўных металах і камянях складалі $ 1629,6 млн, павялічыўшыся за год на $ 449,7 млн. Залаты запас краіны складаў 25,02 тоны (у валютным эквіваленце — $ 412,7 млн). Міжнародныя рэзервовыя актывы Беларусі, разлічаныя па методыцы МВФ па стане на снежань 2007, склалі $ 4182,2 млн, павялічыўшыся з пачатку года на 202,4 %. Міжнародныя рэзервовыя актывы Беларусі ў нацыянальным вызначэнні склалі $ 4997,6 млн, павялічыўшыся з пачатку года на 185 %[13]. Па стане на 1 сакавіка 2008 года, міжнародныя рэзервовыя актывы Беларусі, разлічаныя па методыцы МВФ, склалі $ 4 млрд 352,9 млн, павялічыўшыся з пачатку года на 4,1 %. Міжнародныя рэзервовыя актывы ў нацыянальным вызначэнні павялічыліся за гэты ж перыяд на 9,1 %, да $ 5 млрд 446,6 млн[14]. На 1 студзеня 2015 года міжнародныя рэзервовыя актывы склалі 5 059 млн USD.
Міжнародныя рэзервовыя актывы Рэспублікі Беларусь, разлічаныя па метадалогіі МВФ на 1 студзеня кожнага года (у млн. USD)[15]:
20 кастрычніка 2011 года старшыня праўлення Нацбанка Надзея Ермакова паведаміла, што 74 % золатавалютных рэзерваў Нацбанка (3,5 з 4,7 млрд долараў) — гэта доўг перад банкамі па здзелках СВОП. Такім чынам, рэальныя золатавалютныя рэзервы складаюць толькі 1,2 млрд долараў[16][17].
Паводле даных на 1 студзеня 2013 года залаты запас Нацыянальнага банка Беларусі вырас на 1,6 т за 2012 год і склаў 33,3 тоны[18]. На 1 студзеня 2016 года залаты запас склаў 38,1 т.
Стаўка рэфінансавання
правіцьПа меры зніжэння інфляцыі ў 1990-х і першай палове 2000-х гадоў Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь паступова змяншаў і стаўку рэфінансавання, каб стымуляваць рост эканомікі. Да прыкладу, на пачатак 2004 года яна складала 28 %, на пачатак 2005 — 17 %, на пачатак 2006 — 11 %, на пачатак 2007 — 10 %[19]. У сувязі з ажыятажным попытам на валюту, якія назіраўся напачатку 2007 года ва ўмовах рэзкага павышэння кошту напрыродны газ, было прынята рашэнне павялічыць стаўку рэфінансавання з 10 % да 11 %, аднак пасля стабілізацыі сітуацыі яна была ў некалькі этапаў зніжана да 10 % (на 1 кастрычніка 2007)[20]. З 1 ліпеня 2008 года стаўка рэфінансавання была зноў павышана да 10,25 %[21]. У 2011 годзе з прычыны фінансавага крызісу стаўка рэфінансавання была рэзка павышана ў некалькі этапаў да 45 %. Затым Нацыянальны банк пачаў змяншаць стаўку рэфінансавання, але 9 студзеня 2015 года з-за чарговага абвастрэння сітуацыі на фінансавым рынку падняў яе да 25 %[22]. Затым стаўка рэфінансавання паступова змяншалася да ўзроўню 7,75 %, але 21 красавіка 2021 года Нацыянальны банк прыняў рашэнне пра павышэнне стаўкі да 8,5 %[23].
Дэвальвацыя 2009 года
правіць2 студзеня 2009 года Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь курс беларускага рубля быў адначасова зніжаны (дэвальваваны) на 20 %. Так, курс долара ЗША быў усталяваны на ўзроўні Br2650, еўра — Br3703, расійскага рубля — Br90,16.
Курсы змяніліся такім чынам (у дужках для параўнання — на 1 студзеня):
- 1 долар ЗША — 2650 (2200)
- 1 еўра — 3703 (3077,14)
- 1 расійскі рубель — 90,16 (76,89)
- 1 украінская грыўня — 329,19 (273,29)
Дэвальвацыя 2011 года
правіць24 мая 2011 года Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь курс беларускага рубля быў паўторна дэвальваваны да Br4930 за даляр ЗША, гэта значыць прыкладна на 56 %. Таксама курс еўра быў усталяваны на ўзроўні Br6914,82, расійскага рубля — Br173,95[24].
Курсы змяніліся наступным чынам (у дужках для параўнання — на 23 мая):
- 1 долар ЗША — 4930,00 (3155,00)
- 1 еўра — 6914,82 (4516,00)
- 1 расійскі рубель — 173,95 (113,02)
- 1 украінская грыўня — 616,67 (394,97)
Падзенне курса 20 кастрычніка 2011 года
правіцьУ адпаведнасці з планам мерапрыемстваў Урада і Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь па выхаду на адзіны раўнаважны курс беларускага рубля 20 кастрычніка 2011 года курс нацыянальнай валюты зваліўся на 52 %, што фактычна азначае паўторную дэвальвацыю за перыяд з 24 мая 2011 года.
Курсы Br з 21 кастрычніка 2011 года (у дужках для параўнання — на 20 кастрычніка):
- 1 долар ЗША — 8680,00 (5712,00)
- 1 еўра — 11 900,00 (7892,84)
- 1 расійскі рубель — 277,00 (184,70)
- 1 украінская грыўня — 1084,93 (713,91)
Такім чынам беларускі рубель з пачатку 2011 года абясцэніўся ў адносінах да асноўных валют амаль у 3 разы.
Снежань 2014 года
правіцьНа працягу 2012—2014 гадоў беларускі рубель аслабляўся ў адносінах да долара не больш чым на 10 рублёў за дзень. У снежні 2014 года ўслед за хуткім падзеннем расійскага рубля ў абменных пунктах стаў расці курс долара і еўра да беларускага рубля, у той час як курс, які ўсталёўваецца Нацыянальным банкам, практычна не рос. Да 19 снежня мінімальны курс продажу долара насельніцтву ў Мінску вырас да 11 500 рублёў, максімальны — да 11 990[25] пры афіцыйным курсе ў 10 890 рублёў. У Гомелі курс продажу долара ў абменных пунктах вырас да 13 000 рублёў[26].
Насуперак запэўненням Аляксандра Лукашэнкі[27] і Пятра Пракаповіча пра немагчымасць новай дэвальвацыі, днём 19 снежня Нацыянальны банк увёў «часовую» камісію ў 30 % на продаж валюты насельніцтву[28].
29 снежня Нацыянальны банк зменшыў камісію да 20 %[29], адначасова дэвальваваўшы рубель на 7 %.
За 2014 год агульная дэвальвацыя склала 24,7 %
Студзень 2015 года
правіць5 студзеня зноў была праведзена дэвальвацыя на 7,1 %. Адначасова камісія зніжана да 10 %.[30]
Курсы Br з 6 студзеня 2015 года (у дужках для параўнання — на 5 студзеня):
- 1 долар ЗША — 12 740,00 (11 900,00)
- 1 еўра — 15 230,00 (14 460,00)
- 1 расійскі рубель — 218,00 (207,00)
8 студзеня праведзена чарговая дэвальвацыя на 7,5 %. Камісія за куплю валюты адменена:[31]
Курсы Br з 9 студзеня 2015 года (у дужках для параўнання — на 8 студзеня):
- 1 долар ЗША — 13 760,00 (12 800,00)
- 1 еўра — 16 240,00 (15 300,00)
- 1 расійскі рубель — 221,00 (209,50)
9 студзеня беларускі рубель дэвальваваны на 2,18 %. Нацбанк аднавіў выкарыстанне механізма прывязкі курса рубля да кошыка замежных валют. У структуры кошыка доля расійскага рубля павялічана да 40 працэнтаў, а долі еўра і долара ЗША зніжаны да 30 працэнтаў кожная.[31]
12 студзеня беларускі рубель дэвальваваны на 1,78 %.
14 студзеня беларускі рубель дэвальваваны на 4,745 %.
За месяц дэвальвацыя склала 29,4 %.
Лістапад 2015 года
правіць4 лістапада 2015 года было абвешчана пра правядзенне чарговай дэнамінацыі беларускага рубля. З 1 ліпеня 2016 года пачнецца абмен банкнотаў узору 2000 года на банкноты і манеты ўзору 2009 года ў суадносінах 10 000:1. Усяго ў абарачэнне будзе выпушчана 7 наміналаў банкнотаў (5, 10, 20, 50, 100, 200 і 500 рублёў), а таксама 8 наміналаў манет (1, 2, 5, 10, 20, 50 капеек і 1 і 2 рублі)[32].
Графік змены курса ў 1995—2016 гадах
правіцьЗмена курса беларускага рубля ў адносінах да долара ЗША ў 1995—2016 гадах (усе курсы дадзены на 31 снежня кожнага года, а таксама на 30 чэрвеня 2016 года; лічбы да 1999 года ўключна дадзены з улікам дэнамінацыі 2000 года; у дужках — з улікам дэнамінацыі 2016 года)[33].
Манеты
правіцьВыпуск памятных манет пачаты 27 снежня 1996 года. Памятныя манеты з каштоўных і некаштоўных металаў чаканяцца, у сувязі з адсутнасцю ўласнага манетнага двара, за мяжой (у Германіі, Літве, Польшчы, Расіі і інш. краінах).
Па ўмовах дэнамінацыі 2016 года выпушчаныя раней памятныя манеты не падлягаюць абмену і падлягаюць прыёму ва ўсе віды плацяжоў па намінальным кошце.
Манеты ўзору 2009 года (выпушчаны ў 2016 годзе)
правіцьЗ 1 ліпеня 2016 года, упершыню за ўсю гісторыю беларускага рубля, у сувязі з дэнамінацыяй у абарачэнне ўводзяцца манеты. Раней Беларусь была адной з нешматлікіх краін у свеце, дзе выпускаліся толькі памятныя манеты, якія фактычна не выкарыстоўваліся ў абарачэнні.
Манеты былі адчаканены на Літоўскім манетным двары і Манетным двары Крэмніцы[34]. Усе манеты вырабленыя са сталі. Манеты да 5 капеек пакрытыя меддзю; 10, 20, 50 капеек — меддзю і латунню; 1 рубель — меддзю і нікелем. Манета вартасцю 2 рублі — біметал, цэнтр пакрыты меддзю і нікелем, кольца — меддзю і латунню. На аверсе ўсіх манет размешчаны відарыс герба Рэспублікі Беларусь (узору 1995 года, на якім памылкова быў выяўлены шасціпялёсткавы лён), надпіс «БЕЛАРУСЬ» і год чаканкі. На рэверсе — намінал манеты разам з рознымі арнаментамі.
Манеты Рэспублікі Беларусь (з 2016 года) | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Выява | Намінал | Тэхнічныя параметры | Апісанне | Год чаканкі | Дата выхаду | |||||||
Аверс | Рэверс | Гурт | Дыяметр (мм) |
Таўшчыня (мм) |
Маса (г) |
Склад | Аверс | Рэверс | Гурт | |||
1 капейка | 15 | 1,25 | 1,55 | Сталь, пакрытая меддзю | Герб Рэспублікі Беларусь, пад ім назва краіны, год чаканкі | Намінал, арнамент, які сімвалізуе багацце і дастатак | Роўны | 2009 | 1 ліпеня 2016 | |||
2 капейкі | 17,5 | 2,1 | ||||||||||
5 капеек | 19,8 | 2,7 | ||||||||||
10 капеек | 17,7 | 1,8 | 2,8 | Сталь, пакрытая меддзю і латунню | Намінал, арнамент, які сімвалізуе ўрадлівасць і жыццёвую сілу | Насечка з сегментамі | ||||||
20 капеек | 20,35 | 1,85 | 3,7 | |||||||||
50 капеек | 22,25 | 1,55 | 3,95 | |||||||||
1 рубель | 21,25 | 2,3 | 5,6 | Сталь, пакрытая меддзю і нікелем | Намінал, арнамент, які сімвалізуе імкненне да шчасця і свабоды | Насечка | ||||||
2 рублі | 23,5 | 2,0 | 5,81 | Кольца — сталь, пакрытая меддзю і латунню, цэнтр — сталь, пакрытая меддзю і нікелем | У цэнтры Герб Рэспублікі Беларусь, па крузе ўгары — «БЕЛАРУСЬ», унізе — год чаканкі, пасярод іх — арнамент, які сімвалізуе багацце | Надпіс «БЕЛАРУСЬ», падзелены элементам нацыянальнага арнаменту | ||||||
Маштаб малюнкаў — 4,0 пікселя на міліметр. |
Банкноты
правіцьБанкноты ўзору 1992—1999 гадоў
правіцьСерыі 1992—1999 гадоў [1] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Год | Выява | Намінал | Памеры (мм) | Асноўныя колеры | Апісанне | Дата выхаду | Дата зняцця | ||
Пярэдні бок | Адваротны бок | Пярэдні бок | Адваротны бок | ||||||
1992 | 50 капеек | 105×53 | ружовы чырвоны |
выява вавёркі | малюнак герба «Пагоня» | 25 мая 1992 |
1 студзеня 2001 | ||
1 рубель | сіне-зялёны блакітны |
выява зайца, які бяжыць | |||||||
3 рублі | зялёны аранжавы |
выява баброў | |||||||
5 рублёў | сіні ружовы |
выява ваўкоў | |||||||
10 рублёў | зялёны аранжавы |
выява рысі з рысянём | |||||||
25 рублёў | чырвоны карычневы |
выява лася | |||||||
50 рублёў | фіялетавы ружовы |
выява мядзведзя-барыбала[35] | |||||||
100 рублёў | карычневы буры |
выява зубра | |||||||
200 рублёў | блакітны карычневы |
Прывакзальная плошча ў Мінску | 8 снежня 1992 | ||||||
500 рублёў | фіялетавы | Плошча Перамогі ў Мінску | |||||||
1000 рублёў | зялёны сіні ружовы |
Нацыянальная акадэмія навук Беларусі | 3 лістапада 1993 | ||||||
1998 | 110×60 | вялікая выява ліку «1000» | 16 верасня 1998 | ||||||
1992 | 5000 рублёў | 105×60 | ружовы бэзавы |
Траецкае прадмесце ў Мінску | выява герба «Пагоня» | 7 красавіка 1994 | |||
1998 | 110×60 | вялікая выява ліку «5000» | 16 верасня 1998 | ||||||
1994 | 20 000 рублёў | 150×69 | аранжавы зялёны |
Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь | выява герба «Пагоня» | 28 снежня 1994 | |||
1995 | 50 000 рублёў | жоўты карычневы |
Холмскія вароты ў Брэсцкай крэпасці | Мемарыял «Брэсцкая крэпасць» | 15 верасня 1995 | ||||
1996 | 100 000 рублёў | шэры | Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета Рэспублікі Беларусь | сцэна з балета «Выбранніца» Яўгена Глебава | 17 кастрычніка 1996 | ||||
1998 | 500 000 рублёў | чырвоны | Рэспубліканскі палац культуры прафсаюзаў у Мінску | скульптуры, умацаваныя на франтоне будынка | 1 снежня 1998 | ||||
1999 | 1 000 000 рублёў | блакітны | Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь | фрагмент карціны І. Хруцкага «Партрэт жонкі з кветкамі і фруктамі» | 30 красавіка 1999 | ||||
5 000 000 рублёў | фіялетавы | Палац спорту ў Мінску | спартыўны комплекс «Раўбічы» | 6 верасня 1999 | |||||
Маштаб малюнкаў — 1,0 пікселя на міліметр. |
Банкноты ўзору 2000 года
правіцьСерыя 2000 года [2] | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Выява | Намінал (рублёў) | Памеры (мм) | Асноўныя колеры | Апісанне | Дата выхаду | Дата зняцця | ||
Пярэдні бок | Адваротны бок | Пярэдні бок | Адваротны бок | |||||
1 | 110×60 | зялёны | Нацыянальная акадэмія навук Беларусі | вялікая выява лічбы «1» | 1 студзеня 2000 |
1 красавіка 2003[36] | ||
5 | ружовы | Траецкае прадмесце ў Мінску | вялікая выява лічбы «5» | 1 снежня 2004[37] | ||||
10 | фіялетавы | стары будынак Нацыянальнай бібліятэкі Рэспублікі Беларусь | вялікая выява лічбы «10» | 1 сакавіка 2013[38] | ||||
20 | 150×69 | светла-карычневы | Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь | Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь | ||||
50 | чырвоны | Холмскія вароты ў Брэсцкай крэпасці | Мемарыял «Брэсцкая крэпасць» | 1 ліпеня 2015[39] | ||||
100 | зялёны | Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета Рэспублікі Беларусь | сцэна з балета «Выбранніца» Яўгена Глебава | 1 студзеня 2017 | ||||
500 | 150×74 | карычневы | Рэспубліканскі палац культуры прафсаюзаў у Мінску | скульптуры, умацаваныя на франтоне будынка | ||||
1000 | блакітны | Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь | фрагмент карціны І. Ф. Хруцкага «Партрэт жонкі з кветкамі і фруктамі» (1838) | |||||
5000 | фіялетавы | Палац спорту ў Мінску | Спартыўны комплекс «Раўбічы» | |||||
10 000 | ружовы | панарама Віцебска | Летні амфітэатр у Віцебску | 16 красавіка 2001 | ||||
20 000 | аліўкавы | Палац Румянцавых — Паскевічаў у Гомелі | Гомельскі палац у XIX ст. на карціне А. Ідзкоўскага | 21 студзеня 2002 | ||||
50 000 | блакітны | Мірскі замак (Гродзенская вобласць) | калаж з дэкаратыўных элементаў замка | 20 снежня 2002 | ||||
100 000 | аранжавы | Нясвіжскі замак | карціна Напалеона Орды «Нясвіжскі замак» | 15 ліпеня 2005 | ||||
200 000 | зялёны аранжавы |
Магілёўскі абласны мастацкі музей імя Масленікава | калаж з дэкаратыўных элементаў будынка музея | 12 сакавіка 2012 | ||||
Маштаб малюнкаў — 1,0 пікселя на міліметр. |
Банкноты ўзору 2000 года (мадыфікацыя 2010 года)
правіцьУ 2010 годзе, пасля прыняцця новай арфаграфіі, на 50-рублёвай і 50 000-рублёвай банкнотах узору 2000 года слова пяцьдзесят стала змяшчаць арфаграфічную памылку, варта пісаць пяцьдзясят[40][41].
Для прывядзення надпісаў на гэтых банкнотах у адпаведнасць з новымі правіламі беларускай арфаграфіі 29 снежня 2010 года былі ўведзены ў абарачэнне банкноты Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь наміналам 50 і 50 000 рублёў узору 2000 года мадыфікацыі 2010 года. Малюнак пярэдняга і адваротнага бакоў, каляровая гама і памер новых мадыфікаваных банкнотаў засталіся такімі ж, як і ў банкнотаў адпаведнага наміналу ўзору 2000 года.
Новыя банкноты маюць наступныя адрозненні: абазначэнне наміналу, размешчанае на пярэднім і адваротным баках банкнота, надрукавана па новых правілах беларускай арфаграфіі — пяцьдзясят замест пяцьдзесят. На банкноце наміналам 50 рублёў адсутнічае палімерная празрыстая нітка з тэкстам «НБРБ». На банкноце наміналам 50 000 рублёў палімерная празрыстая нітка з тэкстам «НБРБ» была заменена металізаванай ахоўнай ніткай. Пры разглядзе банкнота на прасвет ахоўная нітка мае выгляд скразной цёмнай паласы.
Выпушчаныя раней банкноты ўзору 2000 года па-ранейшаму застаюцца законным плацежным сродкам Рэспублікі Беларусь і абавязковыя да прыёму па намінальным кошце.
Серыя 2010 года | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Выява | Намінал (рублёў) |
Памеры (мм) |
Асноўны колер | Апісанне | Дата выхаду | Дата зняцця | ||
Пярэдні бок | Адваротны бок | Пярэдні бок | Адваротны бок | |||||
50 | 150×69 | чырвоны | Холмскія вароты ў Брэсцкай крэпасці | Мемарыял «Брэсцкая крэпасць» | 29 снежня 2010 |
1 ліпеня 2015 | ||
50 000 | 150×74 | блакітны | Мірскі замак (Гродзенская вобласць) | калаж з дэкаратыўных элементаў замка | 1 студзеня 2017 | |||
Маштаб малюнкаў — 1,0 пікселя на міліметр. |
Банкноты ўзору 2000 года (мадыфікацыя 2011 года)
правіцьЗ мэтай узмацнення ахоўных прыкмет і ўдасканалення візуальных элементаў абароны на банкнотах Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь наміналам 500, 1000, 10 000 і 20 000 рублёў узору 2000 года 15 сакавіка 2011 года ўводзяцца ў абарачэнне банкноты Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь наміналам 500, 1000, 10 000 і 20 000 рублёў, 25 ліпеня 2011 года — банкнот наміналам 5000 рублёў, 5 верасня 2011 года — банкнот наміналам 100 рублёў узору 2000 мадыфікацыі 2011 года.
Малюнак пярэдняга і адваротнага бакоў, каляровая гама і памер новых мадыфікаваных банкнотаў засталіся такімі ж, як і ў банкнотаў адпаведнага наміналу ўзору 2000 года.
Новыя банкноты (акрамя 100 рублёў) маюць наступныя адрозненні: замест палімернай празрыстай ніткі з тэкстам «НБРБ» у паперу ўведзена металізаваная ахоўная нітка. Пры разглядзе банкнота на прасвет ахоўная нітка мае выгляд скразной цёмнай паласы. Менавіта таму банкноты новага ўзору не апазнаюцца кававымі апаратамі. У масе паперы банкнота наміналам 100 рублёў ахоўная нітка была прыбрана.
Мадыфікаваныя банкноты, якія ўводзяцца ў абарачэнне, з’яўляюцца законным плацежным сродкам Рэспублікі Беларусь і абавязковыя да прыёму па намінальным кошце ва ўсе віды плацяжоў без усякіх абмежаванняў. Банкноты Нацыянальнага банка ўзору 2000 года наміналам 100, 500, 1000, 5000, 10 000 і 20 000 рублёў нароўні з мадыфікаванымі банкнотамі застаюцца ў абарачэнні на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь.
Серыя 2011 года | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Выява | Намінал (рублёў) | Памеры (мм) | Асноўны колер | Апісанне | Дата выхаду | Дата зняцця | ||
Пярэдні бок | Адваротны бок | Пярэдні бок | Адваротны бок | |||||
100 | 150×69 | зялёны | Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета Рэспублікі Беларусь | сцэна з балета «Выбранніца» Яўгена Глебава | 5 верасня 2011 |
1 студзеня 2017 | ||
500 | 150×74 | карычневы | Рэспубліканскі палац культуры прафсаюзаў у Мінску | скульптуры, умацаваныя на франтоне будынка | 15 сакавіка 2011 | |||
1000 | блакітны | Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь | фрагмент карціны І. Хруцкага «Партрэт жонкі з кветкамі і фруктамі» | |||||
5000 | фіялетавы | Палац спорту ў Мінску | Спартыўны комплекс «Раўбічы» | 25 ліпеня 2011 | ||||
10 000 | ружовы | панарама Віцебска | Летні амфітэатр у Віцебску | 15 сакавіка 2011 | ||||
20 000 | аліўкавы | Палац Румянцавых — Паскевічаў у Гомелі | Гомельскі палац у XIX ст. на карціне А. Іздкоўскага | |||||
Маштаб малюнкаў — 1,0 пікселя на міліметр. |
Банкноты ўзору 2009 года (выпушчаны ў 2016 годзе)
правіцьУ сувязі з правядзеннем дэнамінацыі з 1 ліпеня 2016 года ўводзяцца банкноты новага ўзору[32].
Кожны банкнот прысвечаны адной з абласцей Беларусі і гораду Мінску. Адпаведнасць вобласці наміналу банкнотаў вызначана ў алфавітным парадку. Выява банкнота наміналам 5 рублёў прысвечана Брэсцкай вобласці, 10 рублёў — Віцебскай вобласці, 20 рублёў — Гомельскай вобласці, 50 рублёў — Гродзенскай вобласці, 100 рублёў — Мінскай вобласці, 200 рублёў — Магілёўскай вобласці, 500 рублёў — гораду Мінску. Купюры аддрукаваны фірмай «Thomas De La Rue»[34] — адным з сусветных лідараў валютнай індустрыі па вытворчасці банкнотаў, каштоўных папер, банкаўскага абсталявання ў Вялікабрытаніі. Новыя грошы былі гатовыя яшчэ ў 2008—2009 гадах, але тады ўвесці іх у абарачэнне не дазволіў крызіс. Вырабленыя грашовыя знакі былі перададзеныя ў Цэнтральнае сховішча Нацыянальнага банка.
З улікам часу вырабу новыя беларускія рублі маюць пэўныя асаблівасці. У прыватнасці, на банкнотах узору 2009 года, якія выпускаюцца ў абарачэнне, размешчана факсіміле подпісу П. П. Пракаповіча, які займаў на той момант пасаду Старшыні Праўлення Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь[32].
Акрамя таго, на новай банкноце наміналам 50 рублёў размешчаны надпіс «пяцьдзесят», што не адпавядае правілам беларускай арфаграфіі, якія дзейнічаюць цяпер. У адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь ад 23 ліпеня 2008 года № 420-З «Аб правілах беларускай арфаграфіі і пунктуацыі» гэта слова павінна пісацца праз літару «я» ў другім складзе — «пяцьдзясят». Пры ажыццяўленні Нацыянальным банкам наступных заказаў на выраб новых банкнотаў названыя неадпаведнасці будуць ліквідаваны[32].
Серыя 2009 года | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Выява | Намінал (рублёў) | Памеры (мм) | Асноўныя колеры | Апісанне | Дата выхаду | ||
Пярэдні бок | Адваротны бок | Пярэдні бок | Адваротны бок | ||||
5 | 135×72 | аранжавы карычневы |
Камянецкая вежа, Камянец, Брэсцкая вобласць | калаж на тэму першых славянскіх паселішчаў: фрагмент скуранога пояса, драўлянае кола, малюнак дзядзінца «Бярэсце» |
1 ліпеня 2016 | ||
10 | 139×72 | блакітны сіні |
Спаса-Праабражэнская царква, Полацк, Віцебская вобласць | калаж на тэму асветніцтва і кнігадрукавання: кнігі, знак Ф. Скарыны, крыж Еўфрасінні Полацкай, фрагмент арнаменту | |||
20 | 143×72 | жоўты цёмна-шэры |
Палац Румянцавых — Паскевічаў, Гомель, Гомельская вобласць | калаж на тэму духоўнасці: звон, Тураўскае Евангелле, старажытны горад Тураў, фрагменты разьбы | |||
50 | 147×72 | светла-зялёны аранжавы |
Мірскі замак, Мір, Гродзенская вобласць | калаж на тэму мастацтва: ліра і лаўровыя галіны, пяро, папера, нотны стан | |||
100 | 151×72 | смарагдавы аранжавы |
Нясвіжскі замак, Нясвіж, Мінская вобласць | калаж на тэму тэатра і народных свят: скрыпка, бубен, жалейка, слуцкія паясы і знакі народных свят «Калядная зорка», каза, тэатр «Батлейка» | |||
200 | 155×72 | фіялетавы ружовы |
Магілёўскі абласны мастацкі музей ім. Масленікава, Магілёў, Магілёўская вобласць | калаж на тэму рамяства і горадабудаўніцтва: залаты ключ і пячатка Магілёва, пячная кафля, фрагменты каваных кратаў | |||
500 | 159×72 | ружовы бірузовы |
Нацыянальная бібліятэка Рэспублікі Беларусь, Мінск | калаж на тэму літаратуры: пяро, чарніліца, вокладкі кніг, ліст папаратніку | |||
Маштаб малюнкаў — 1,0 пікселя на міліметр. |
Памятныя банкноты
правіць1 студзеня 2001 года тыражом у 5500 асобнікаў быў выпушчаны памятны банкнот наміналам 20 рублёў узору 2000 года, прысвечаны 10-годдзю Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь. Банкнот пагашаны спецыяльным штампам з прыпрасаванай фольгі ў выглядзе лагатыпа «НБРБ» з віньеткай і лічбамі «1991 — 2001», размешчанымі ў правай частцы пярэдняга боку банкнота, і змешчаны ў буклет.
1 кастрычніка 2001 года Нацыянальны банк выпусціў абмежаваным тыражом у 2500 асобнікаў набор банкнотаў «Міленіум», прысвечаны трэцяму тысячагоддзю. Набор змяшчае 10 банкнотаў узору 2000 года: наміналам 1, 5, 10, 20, 50, 100, 500, 1000, 5000 і 10 000 рублёў. Банкноты вартасцю 20 — 10 000 рублёў пагашаны на адваротным баку спецыяльным надпісам-штампам чырвонага колеру «MILLENIUM». На банкнотах наміналам 1 — 10 рублёў такі штамп адсутнічае. Банкноты аб’яднаны ў камплект з аднолькавымі серыйнымі нумарамі «аа 0000001 — аа 0002500» і спакаваны ў канверт сіняга колеру.
22 мая 2003 года НБРБ выпусціў памятны банкнот наміналам 50 тысяч рублёў узору 2000 года, прысвечаны ўключэнню замкавага комплексу «Мір» у спіс Сусветнай спадчыны ЮНЭСКА. Банкнот змешчаны ў спецыяльны буклет, тыраж выпуску — 1000 асобнікаў. Серыйныя нумары банкнотаў — «аа 0000001 — аа 0001000». Афармленне не адрозніваецца ад звычайнага.
1 снежня 2010 года выпушчаны памятны банкнот наміналам 20 тысяч рублёў узору 2000 года, прысвечаны 20-годдзю Нацыянальнага банка. У левай частцы пярэдняга боку банкнота нанесена галаграма з надпісам «НБ 20 год 1991—2011». Банкнот змешчаны ў спецыяльны буклет. Тыраж выпуску — 3 тысячы асобнікаў.
Знак беларускага рубля
правіцьДа 2005 года для кароткага абазначэння беларускага рубля выкарыстоўваліся традыцыйныя для слова «рубель» скарачэння — р. і руб. У маі 2005 года праўленне Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь зацвердзіла новы знак нацыянальнай валюты.
11.05.2005
Праўленнем Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь зацверджаны графічны знак нацыянальнай грашовай адзінкі — беларускага рубля.
Яго ідэя зводзілася да стварэння ўласнага абазначэння нацыянальнай валюты Беларусі, арыгінальнага, вядомага і запамінальнага знака, які можна было б лёгка выкарыстоўваць як пры камп’ютарным наборы, так і пры напісанні тэксту ад рукі.
Графічны знак беларускага рубля ўяўляе сабою ў выглядзе дзвюх літар лацінскага алфавіту «Br», дзе В — беларускі, r — рубель.
Нацыянальны банк рэкамендаваў банкам, небанкаўскім крэдытна-фінансавым арганізацыям Рэспублікі Беларусь, іншым юрыдычным і фізічным асобам выкарыстоўваць дадзены графічны знак у якасці ўказання на афіцыйную грашовую адзінку — беларускі рубель (як перад, так і пасля наміналу (вартасці) беларускага рубля) — пры вытворчасці, размяшчэнні і распаўсюджванні рэкламы на рынках тавараў, прац і паслуг, інфармацыйных, даведачных матэрыялаў, а таксама ў іншых мэтах.
— Поўны тэкст прэс-рэлізу Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь[42]
Знак Br актыўна выкарыстоўваецца на сайтах самога Нацыянальнага банка рэспублікі, а таксама шэрагу беларускіх камерцыйных банкаў. У дзелавым абароце па-ранейшаму часцей сустракаюцца традыцыйныя скарачэнні р. і руб.
Цікавыя факты
правіць- Самы дарагі беларускі банкнот быў прададзены за 3000 долараў. Гэты кошт заплацілі на аўкцыёне за купюру 5000 рублёў узору 2000 года серыі АГ.
- На банкноце ў 1 рубель узору 1992 года быў намаляваны заяц, таму і новая беларуская грашовая адзінка ў цэлым неадкладна атрымала ў народзе назву зайчык. Сам малюнак зайца-русака быў ўзяты з кнігі «Звяры і птушкі нашай краіны», выпушчанай у 1957 годзе, пазней будучага «беларускага» зайчыка змясцілі на 20-капеечную паштовую марку серыі «Фаўна СССР», а ў 1975 годзе гэты заяц-русак апынуўся на запалкавай этыкетцы серыі «Белавежская пушча»[3].
- Своеасаблівы выпадак двухмоўя ўяўляе сабою банкнот вартасцю 500 рублёў узору 1992 года. Службовыя надпісы на банкноце выкананы на беларускай мове. На пярэднім баку банкнота намалявана плошча Перамогі ў Мінску разам з першымі двума словамі лозунга на рускай мове «Подвиг народа бессмертен», які выкладзены на адным з паўкруглых будынкаў, што абрамляюць плошчу, і з’яўляецца адной з «візітных картак» Мінска. Газета «Гарадзенскі кірмаш», якая паведаміла пра дадзены факт у адным з ліпеньскіх нумароў 1994 года, адзначыла, што дзякуючы гэтаму двухмоўю банкнот хутка ператвараецца ў каштоўны экспанат баністычных калекцый.
- Іншымі прыкладамі беларускага двухмоўя з’яўляюцца банкноты вартасцю ў 50 000 рублёў узору 2000 года і ўзору 2000 года (мадыфікацыя 2010 года). На адваротным баку купюры ў мікратэксце замест надпісу «МІРСКІ ЗАМАК» напісана «МИРСКІ ЗАМАК», што з’яўляецца арфаграфічнай памылкай. Аднак у Нацыянальным банку гэты факт пракаментавалі як адну з абарон ад фальшываманетчыкаў, так званую «графічную пастку»[43]. Хоць на сайце Нацбанка Рэспублікі Беларусь у частцы, дзе растлумачваецца, як выглядае грашовы знак, паказаны мікратэкст «МІРСКІ ЗАМАК»[44][45]. Таксама вядома, што арфаграфічная памылка не можа з’яўляцца графічнай пасткай[46].
- Малюнак будынка, намаляванага на 10-рублёвай банкноце ўзору 2000 года, падпісаны як Нацыянальная бібліятэка, хоць такім ужо і не з’яўляецца (з 2006 года).
- Да моманту прыняцця рашэння аб зацвярджэнні «ўласнага… арыгінальнага, вядомага і запамінальнага» графічнага знака беларускага рубля якраз такі самы знак (Br) ужо выкарыстоўваўся для абазначэння эфіопскага быра.
- На банкноце наміналам у 100 000 рублёў 2000 года на рэверсе намалявана рэпрадукцыя карціны Напалеона Орды «Нясвіжскі замак». Спачатку замак на банкноце малявалі з праваслаўнымі крыжамі на даху замка, хоць на арыгінале карціны Напалеона Орды былі намаляваны радавыя арлы. Пасля таго як баністы паказалі на недакладнасць, Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь выправіў памылку.
- На купюры ў 50 рублёў 1992 года намаляваны мядзведзь барыбал, які ў Беларусі ніколі не вадзіўся.
- У 2016-м годзе на буйным амерыканскім аўкцыёне, які праводзіцца Stack’s Bowers Galleries быў выстаўлены ўнікальны лот, які з’яўляецца своеасаблівай гістарычнай рэліквіяй для Беларусі. Са стартам $6000 быў выстаўлены поўны набор банкнот-узораў беларускіх банкнот з партрэтам Янкі Купалы і Францыска Скарыны, гербам Пагоня і Бел-чырвона-белым сцягам. Гэтыя банкноты былі надрукаваныя ў 1994 годзе ў Германіі кампаніяй Giesecke & Devrient, але з-за змены дзяржаўнай сімволікі ў 1995-м годзе тыраж гэтых банкнот быў знішчаны.[47]
Рэжым валютнага курса
правіцьГл. таксама
З 2009 года для падтрымання курса нацыянальнай валюты выкарыстоўваецца рэжым, пры якім беларускі рубель прывязаны да валютнага кошыка (долар ЗША, еўра, расійскі рубель) у суадносінах 3891:1. Дапушчальны дыяпазон ваганняў курса складае +/- 5 %.[48]
Гл. таксама
правіцьЗноскі
правіць- ↑ Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь | прэс-рэлізы
- ↑ НАША НІВА(недаступная спасылка)
- ↑ а б Генадзь Мажэйка.. Расследаванне «КП»: беларускага «зайчыка» спісалі з дзіцячай кніжкі! (руск.)(недаступная спасылка). «Камсамольская праўда» (23 лютага 2012). Архівавана з першакрыніцы 23 чэрвеня 2012. Праверана 5 сакавіка 2012.
- ↑ Форум
- ↑ Навіны tut.by — У 2005 годзе ўнёскі насельніцтва ў нацыянальнай валюце выраслі на 56,5 % Архівавана 8 лістапада 2009.
- ↑ Нашы рублі ў ЗША
- ↑ Навіны tut.by Пракаповіч: Беларускі рубель можа стаць цалкам канверсоўным у 2010 годзе Архівавана 12 лютага 2008.
- ↑ У студзене-красавіку інфляцыя ў Беларусі ў красавіку склала 3,1 %(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 22 мая 2017. Праверана 3 ліпеня 2016.
- ↑ Deutsche Welle: Беларускі рубель дэвальваваны на 20,5 адсоткаў у адносінах да даляра
- ↑ Попыт на валюту ў Беларусі расце(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 кастрычніка 2015. Праверана 3 ліпеня 2016.
- ↑ Пра змену спажывецкіх коштаў у снежні 2014 г. Архівавана 10 студзеня 2015.
- ↑ Расія і Беларусь не гатовыя да ўводзін адзінай валюты з 2006 года Архівавана 31 ліпеня 2008.
- ↑ Міжнародныя рэзервовыя актывы Беларусі павялічыліся ў тры разы | Беларускія навіны Архівавана 13 лютага 2008.
- ↑ Міжнародныя рэзервы Беларусі ў параўнанні з пачаткам года выраслі на 170 млн даляраў і складаюць 4,3 млрд даляраў ЗША Архівавана 15 сакавіка 2008.
- ↑ Міжнародныя рэзервовыя актывы Рэспублікі Беларусь, Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь
- ↑ Ермакова: 74 % ЗВР Нацбанка — гэта валютны абавязак перад банками
- ↑ Прыступ шчырасці Ермаковай: золатавалютных рэзерваў няма зусім Архівавана 11 верасня 2014.
- ↑ Залаты запас Нацбанка за 2012 год вырас на 1,6 тоны Архівавана 20 студзеня 2013.
- ↑ а б Стаўка рэфінансавання
- ↑ Стаўка рэфінансавання Нацбанка Беларусі з 1 кастрычніка зніжана да 10 % гадавых — Эканоміка і бізнэс Архівавана 12 лютага 2008.
- ↑ З сённяшняга дня павялічылася стаўка рэфінансавання — Эканоміка і бізнэс Архівавана 4 ліпеня 2008.
- ↑ З 9 студзеня Нацбанк адмяняе валютны падатак у абменніках і павялічвае на 5 % стаўку рэфінансавання
- ↑ https://nn.by/?c=ar&i=271406
- ↑ Нацбанк Беларусі павялічыў курс даляра да беларускага рубля на 56 % — з 3,155 да 4,930 Архівавана 31 ліпеня 2017., БЕЛАПАН (23.05.2011)
- ↑ У Беларусі адменены гандаль на валютнай біржы Архівавана 31 ліпеня 2017.
- ↑ Фотофакт. У цэнтры Гомелю еўра прадаюць па 15 тысяч Архівавана 8 сакавіка 2016.
- ↑ Лукашэнка: Дэвальвацыі не будзе(18.12.2014) Архівавана 27 снежня 2014.
- ↑ Экстраныя меры Нацбанка
- ↑ Аб зніжэнні памеру камісійнага збору пры куплі насельніцтвам замежнай валюты.
- ↑ Аб зніжэнні памеру камісійнага збору пры куплі насельніцтвам замежнай валюты
- ↑ а б Аб мерах грашова-крэдытнай палітыкі па стабілізацыі сітуацыі ў фінансавай сферы
- ↑ а б в г Аб правядзенні з 1 ліпеня 2016 г. дэнамінацыі беларускага рубля Архівавана 8 мая 2016.
- ↑ Афіцыйны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, які ўсталёўваецца Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь
- ↑ а б http://naviny.by/rubrics/finance/2015/11/10/ic_articles_114_190231/ Архівавана 4 ліпеня 2016. Новыя беларускія грошы зробленыя ў Еўрасаюзе
- ↑ Кароткая гісторыя беларускіх грошай
- ↑ Спыняецца выпуск у абарачэнне білетаў Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь вартасцю 1 рубель узору 2000 года
- ↑ Спыняецца выпуск у абарачэнне білетаў Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь вартасцю 5 рублёў узору 2000 года
- ↑ Нацбанк Беларусі спыняе выпуск банкнот наміналам 10 і 20 беларускіх рублёў Архівавана 9 верасня 2017.
- ↑ НБРБ: Аб вывадзе з абарачэння банкнотаў Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь наміналам 50 рублёў
- ↑ Беларускі Партызан, У Беларусі ходзяць грошы з памылкамі! Архівавана 2 верасня 2014.
- ↑ «Малады Фронт» патрабуе ад Нацбанка змяніць надпісы на грошах(недаступная спасылка)
- ↑ Прэс-рэліз Кіраванні інфармацыі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь ад 11.05.2005 г.
- ↑ Фотофакт: на купюры ў 50 000 рублёў мікратэкст «МІРСКІ ЗАМАК» напісаны з памылкай — Грошы onliner.by
- ↑ Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Банкноты Нацыянальнага банка ўзору 2000 года, якія знаходзяцца ў абарачэнні. Намінал: 50 000 рублёў(недаступная спасылка)
- ↑ Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Банкноты Нацыянальнага банка ўзору 2000 года, якія знаходзяцца ў абарачэнні. Намінал: 50 000 рублёў (мадыфікацыя 2010 года)(недаступная спасылка)
- ↑ В. М. Іёнаў «Апрацоўка наяўнасці: банкаўская тэхніка і тэхналогіі», В. М. Іёнаў «Увагу, грошы»
- ↑ http://m.nashaniva.by/articles/176069/
- ↑ Афіцыйны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют і кошыку замежных валют | Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Беларускі рубель
- Нацыянальны Банк Рэспублікі Беларусь
- Афіцыйны курс беларускага рубля ў адносінах да замежных валют, які ўстанаўліваецца Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь штодзённа(даступны архіў)
- Індэксы коштаў па асобных галінах эканомікі — Міністэрства статыстыкі і аналізу Рэспублікі Беларусь
- Расследаванне «КП»: беларускага «зайчыка» спісалі з дзіцячай кніжкі!
- Беларуская баністыка