Бой за Фуэнтэс-дэ-Эбра
Бой за Фуэнтэс-дэ-Эбра — танкавая атака Народнай арміі Іспанскай рэспублікі на г. Фуэнтэс-дэ-Эбра, недалёка ад Сарагосы, 13 кастрычніка 1937 года падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі. Першы вопыт выкарыстання ў баі масіраванага танкавага дэсанту.
| Бой за Фуэнтэс-дэ-Эбра | |||
|---|---|---|---|
| Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Іспаніі | |||
 | |||
| Дата | 13 кастрычніка 1937 | ||
| Месца | Фуэнтэс-дэ-Эбра | ||
| Вынік | перамога нацыяналістаў | ||
| Праціўнікі | |||
|
|||
| Камандуючыя | |||
|
|||
| Сілы бакоў | |||
|
|||
| Страты | |||
|
|||
.svg){kind=small}
СітуацыяПравіць
У верасні 1937 года нацыяналісты пачалі наступленне на Астурыю, апошні анклаў рэспубліканцаў на Паўначным фронце. У сувязі з гэтым міністр абароны Іспанскай Рэспублікі Індалесіа Прыета загадаў аднавіць наступленне ў Арагоне. Аперацыю ўзначаліў палкоўнік Сехісмунда Касада, прызначаны камандуючым XXI армейскага корпуса.
Адной з мэтаў новага наступлення быў невялікі гарадок Фуэнтэс-дэ-Эбра, размешчаны ў даліне ракі Эбра на галоўнай дарозе ў Сарагосу, менш чым у 35 км ад гэтага горада. Да 13 кастрычніка Фуэнтэс з’яўляўся самым умацаваным раёнам нацыяналістаў на паўднёвым беразе. Мясцовасць уяўляла сабой раўніну, парэзанай ярамі і ірыгацыйных каналамі, месцамі пакрытую расліннасцю.
СілыПравіць
Атака была даручана генералу Вальтэру (Караль Свярчэўскі). У дадатак да сваёй 35-й дывізіі, якая складалася з 11-й і 15-й інтэрбрыгад, ён атрымаў падтрымку танкавага палка з 43 БТ-5, адзінага такога падраздзялення ў рэспубліканскай арміі. Камандзір фарміравання — Антоніа Льянас, ён жа савецкі палкоўнік Сцяпан Кандрацьеў. Услед за танкамі павінна была наступаць 15-я інтэрбрыгада Уладзіміра Чопіча. Яна займала пазіцыі працягласцю каля трох з паловай кіламетраў на адлегласці 400 — 800 метраў перад умацаваннямі праціўніка. План аперацыі распрацоўваўся ў спешцы, не была праведзена разведка. Меркавалася, што танкавы дэсант (яго ролю павінен быў выконваць 24-ы іспанскі батальён), прарваўшыся праз пазіцыі праціўніка, ударыць з тылу.
Рэспубліканцам тут супрацьстаялі сем пяхотных рот падпалкоўніка Паскуаля Рэя. Яго атрады складаліся з легіянераў, мараканцаў-рэгуларэс і фалангістаў.
БойПравіць
У 10:00 раніцы 13 кастрычніка некалькімі залпамі двух батарэй была праведзена слабая артпадрыхтоўка. Танкі высоўваліся з глыбіні і спыніліся для дазапраўкі. Каля паўдня 18 лёгкіх бамбардзіроўшчыкаў вырабілі з вышыні недакладную атаку пазіцый нацыяналістаў. Каля 2-х гадзін дня быў аддадзены загад пачаць атаку. Танкі з пасаджанымі на браню іспанскімі салдатамі (па 6 чалавек на машыну) ненадоўга спыніліся, каб даць некалькі стрэлаў па праціўніку, а затым рушылі праз траншэі 15-й брыгады да Фуэнтэсу. Хуткасць танкавага кідка была такой, што некаторыя дэсантнікі апынуліся скінутымі з броні, іншыя змецены агнём праціўніка. Механікі-кіроўцы не былі знаёмы з мясцовасцю, і некалькі машын трапілі ў ірыгацыйныя каналы і яры. Нацыяналісты, у сваю чаргу, адкрылі агонь з палявых гармат і падпалілі некалькі танкаў.
Па меры прасоўвання танкаў інтэрбрыгадцы спрабавалі ісці за імі, але танкі рухаліся так хутка, што пяхотнікі засталіся ззаду і трапілі пад абстрэл праціўніка. Адным удалося прайсці амаль палову адлегласці да варожых акопаў, а потым залегчы і пачаць абкопвацца ў камяністым грунце, іншым — падысці бліжэй да варожых пазіцыях і завязаць бой. Некаторым машынам атрымалася, пераадолеўшы драцяную загароду і акопы праціўніка, увайсці ў горад. Але на вузкіх вулачках не было месца для манеўравання, і некалькі танкаў былі знішчаны гранатамі і бутэлькамі з запальнай сумессю. Астатнім прыйшлося адступіць. Салдаты 24-га батальёна, якія здолелі пераправіцца на танках праз нейтральную паласу, таксама былі акружаны і знішчаны. Рэшту дня 15-я брыгада заставалася «захраслай» паміж пазіцыямі, яе салдаты шукалі хоць нейкую даступную абарону або спрабавалі стварыць стралковыя кропкі ў цвёрдай зямлі. Толькі з надыходам цемры байцы змаглі пакінуць нейтральную паласу і адысці на старыя пазіцыі.
ВынікіПравіць
15-я інтэрбрыгада страціла 84 чалавек забітымі і каля 200 параненымі. Танкавы полк страціў забітымі 16 экіпажаў і незваротна 16 — 19 танкаў.
Гл. таксамаПравіць
СпасылкіПравіць
- Fuentes de Ebro, 13 de octubre de 1937 [1]