Біёніка
Біёніка (адстар.-грэч.: βίον — элемент жыцця, літаральна які жыве) — кірунак у кібернетыцы, засяроджаны на вывучэнні асаблівасцяў будовы і жыццядзейнасці арганізмаў з мэтай стварэння больш дасканалых тэхнічных сістэм або ўстройстваў.
Існуюць тры кірункі біёнікі:
- біялагічны — вывучэнне з'яў і працэсаў, якія адбываюцца ў жывых арганізмах з мэтай наступнага выкарыстання іх у тэхнічных аспектах;
- тэхнічны — пабудова новых і ўдасканаленне старых тэхнічных сістэм на аснове біялагічных ведаў;
- тэарэтычны — высвятленне магчымасці стварэння тэхнічнага ўстройства шляхам папярэняга выпрабавання яго мадэлі.
Першай спробай мадэлявання жывога (крыла птушкі) лічаць працы Леанарда да Вінчы (1452—1519).
Як самастойная навукавылучылася з кібернетыкі ў 1960 годзе на першым сімпозіуме па біёніцы ў Дайтане (ЗША).
На Беларусі распрацоўваюцца біятэхнічныя сістэмы, сукупнасці біялагічных і тэхнічных элементаў, звязаных паміж сабой у адзіным контуры кіравання. Створаны комплекс маніторных дыягнастычных і біятэрапеўтычных сістэм, якія выкарыстоўваюцца ў кардыялогіі (Г. І. Сідарэнка). Прапанавана эксперыментальнае мадэляванне кіруючых сістэм (эмбрыябіёніка), што рэалізуецца ў выглядзе аперацыі органапексіі (Д. М. Голуб).
Літаратура
правіцьБіёніка на Вікісховішчы |
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).