Вадзім Мікалаевіч Шабека

Вадзі́м Мікала́евіч Шабе́ка (руск.: Вадим Николаевич Шебеко; 11 ліпеня 1864 — 12 лістапада 1943, Парыж) — рускі ваенны і дзяржаўны дзеяч, ваенны агент у ЗША і Германіі, гродзенскі губернатар і маскоўскі граданачальнік.

Вадзім Мікалаевіч Шабека
Саратаўскі віцэ-губернатар 25 лютага 1913 — кастрычнік 1913
Папярэднік	Пётр Міхайлавіч Баярскі
Пераемнік	Аляксандр Сяргеевіч Рымскі-Корсакаў
Гродзенскі губернатар 18 кастрычніка 1913 — 29 лютага 1916
Папярэднік	Пётр Міхайлавіч Баярскі
Пераемнік	Аляксандр Мікалаевіч Крэйтан
Нараджэнне	11 ліпеня 1864(1864-07-11)
Смерць	12 лістапада 1943(1943-11-12) (79 гадоў) Парыж, дэпартамент Сена, Францыя
Род	Шабека
Бацька	Мікалай Ігнатавіч Шабека[d]
Маці	Mariya Goncharova[d]
Жонка	Вера Уладзіміраўна Кляйнміхель
Адукацыя	Мікалаеўская ваенная акадэмія
Дзейнасць	дыпламат
Ваенная служба
Гады службы	1882—1917
Прыналежнасць	Расійская імперыя
Род войскаў	Гвардыя, Генштаб
Званне	Генерал-маёр
Узнагароды	Q52229794? (5 лістапада 1914) Q52229794? (6 снежня 1915)

Біяграфія

Праваслаўны. Сын генерала-ад-кавалерыі Мікалая Ігнацьевіча Шабекі і Марыі Іванаўны Ганчаровай (1839—1935), пляменніцы Наталлі Ганчаровай. Брат дыпламата Мікалая Мікалаевіча Шабекі.

Скончыў Пажаскі корпус (1884), быў выпушчаны карнетам у Кавалергардскі полк. У 1894 годзе скончыў Мікалаеўскую акадэмію Генеральнага штаба (па 1-ым разрадзе).

Чыны: камер-паж (1883), паручнік (1888), штабс-ротмістр гвардыі (1894), капітан ГШ (1894), падпалкоўнік (1899), палкоўнік (за адзнаку, 1903), флігель-ад’ютант (1904), генерал-маёр (за адзнаку, 1913) з залічэннем у Світу.

Служыў старэйшым ад’ютантам штаба 2-й гвардзейскай кавалерыйскай дывізіі (1895—1896). У 1896—1899 гадах знаходзіўся ў распараджэнні ваеннага агента ў Канстанцінопалі. Затым займаў пасады ваеннага агента ў ЗША (1899—1901) і Германіі (1901—1905). У 1904—1905 гадах знаходзіўся пры германскім імператары.

У 1905 годзе вярнуўся ў Расію і служыў у Генеральным штабе (1905—1913). Затым займаў пасады Саратаўскага віцэ-губернатара (люты—кастрычнік 1913), Гродзенскага губернатара (1913—1916). У лютым 1916 года быў прызначаны маскоўскім граданачальнікам, у красавіку 1917 года — звольнены ад службы па прашэнні, з мундзірам і пенсіяй.

Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі эміграваў ва Францыю. У 1920-я—1930-я гады быў саўладальнікам чайнай з антыкварнай крамай «Баярскі церам» у цэнтры Парыжа.

Памёр у 1943 годзе ў Парыжы.

Сям’я

Першая жонка (з 20 жніўня 1908; Брусель) — Маргарыта Карлаўна Кандрацьева (1871—1919), народжаная баранеса Шылінг, удава памочніка матэрыяльных службаў Прывіслінскіх чыгунак. Дзеці народжаныя да шлюбу:

• Уладзімір (1896—1920), паручнік Кавалергардскага палка, удзельнік Белага руху, ад’ютант генерала Слашчова. У 1920 годзе быў забіты бомбай на станцыі Джанкой.
• Фёдар (1898—1983), выпускнік Пажаскага корпуса (1917), кавалергард, удзельнік Белага руху. У эміграцыі ў Францыі.
• Марыя (?—пасля 1946)

Другая жонка — графіня Вера Уладзіміраўна Кляйнміхель (1877—1948), фрэйліна, дачка У. П. Кляйнміхеля, разведзеная княгіня Арбеліяні. Даводзілася Шабеку траюраднай сястрой. Аўтарка ўспамінаў, памерла ў Парыжы.

• Вера (11.12.1919; Парыж— ?), у 1951 годзе ў Леоне выйшла замуж за Жана Леона Бішэ.

Узнагароды

• Ордэн Святога Станіслава 3-й ст. (1895);
• Ордэн Святой Ганны 3-й ст. (1901);
• Ордэн Святога Станіслава 2-й ст. (1903);
• Ордэн Святой Ганны 2-й ст. (1905);
• Ордэн Святога Уладзіміра 4-й ст. (1908);
• Ордэн Святога Уладзіміра 3-й ст. (1911);
• Найвышэйшая падзяка (ВП 05.11.1914);
• Ордэн Святога Станіслава 1-й ст. (1915);
• Найвышэйшая падзяка (ВП 06.12.1915);
• Ордэн Святой Ганны 1-й ст. (1916).
• Медаль «У памяць валадарання імператара Аляксандра III»;
• Медаль «У памяць каранацыі Імператара Мікалая II»;
• Медаль «У памяць 300-годдзя валадарання дому Раманавых» (1913);
• Медаль «За працы па выдатным выкананні ўсеагульнай мабілізацыі 1914 г.» (1915).

Замежныя:

• балгарскі Ордэн Святога Аляксандра 4-й ст. (1900);
• чарнагорскі Ордэн Князя Данііла I 4-й ст. (1900);
• асманскі Ордэн Меджыдые 3-й ст. (1900);
• персідскі Ордэн Льва і Сонца 2-й ст. (1902);
• прускі Ордэн Кароны 2-й ст. (1903);
• вюртэмбергскі Ордэн Фрыдрыха 2-й ст. (1904);
• гесэнскі Ордэн Філіпа Вялікадушнага 2-й ст. (1906);
• дацкі Ордэн Данеброга 2-й ст. (1910).

Літаратура

• Волков С. В. Офицеры российской гвардии: Опыт мартиролога М.: Русский путь, 2002. СС. 531—532
• Гродненские губернаторы (1801—1917 гг.): документально-биографические очерки / Т. Ю. Афанасьева, Р. Ф. Горячева, В. В. Швед. — Гродно, 2007. СС. 138—139

Спасылкі

• Вадзім Мікалаевіч Шабека на «Радаводзе». Дрэва продкаў і нашчадкаў
• Вадзім Мікалаевіч Шабека на сайце Руская армія ў Вялікай вайне
• Біяграфія на сайце «Руская імператарская армія» Архівавана 20 кастрычніка 2020.