Валгаград

Валгаград
Герб	Сцяг[d]
Краіна	Расія
Рэгіён	Валгаградская вобласць
Каардынаты	48°42′ пн. ш. 44°29′ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Андрэй Касалапаў[d]
Заснаваны	1589
Першае згадванне	1579
Горад з	1780
Плошча	565 км²
Вышыня цэнтра	−12…156 м
Водныя аб’екты	Волга
Насельніцтва	▲ 1 018 790 чалавек (2010)
Шчыльнасць	1695 чал./км²
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+7 844
Паштовыя індэксы	400001—400138
Аўтамабільны код	34, 134
Афіцыйны сайт	volgadmin.ru
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Валгаград (руск.: Волгоград, да 1925 — Царыцын, да 1961 — Сталінград) — горад (з 1780 года) у Расіі, адміністрацыйны цэнтр Валгаградскай вобласці. Насельніцтва 1 001 183 тыс. чалавек (2022, 15-е месца ў Расіі). Буйнейшы прамысловы горад у Ніжнім Паволжы.

Горад размешчаны на правым беразе ракі Волгі ў яе ніжнім цячэнні. Працягнуўся ўздоўж берага ракі на 90 км.

ГісторыяПравіць

Горад заснаваны ў 16 стагоддзі на востраве, насупраць ўпадзення р. Царыцы ў Волгу, для абароны волжскага шляху на стыку Волгі і Дона. У пачатку 17 стагоддзя Царыцын згарэў: ізноў пабудаваны ў 1615 годзе на правым беразе Волгі. У 17-18 стст. Царыцын з'яўляўся буйным цэнтрам паўстанняў: у маі 1670 годзе горад быў захоплены атрадамі Сцяпана Разіна, у жніўні 1774 годзе войскі Емяльяна Пугачова разбілі пад Царыцынам буйны атрад царскіх войскаў. З 1782 года павятовы горад Саратаўскай губерні. У 19 стагоддзі былі пабудаваны найбуйнейшая на Волзе нафтабаза таварыства Нобель, кацельныя майстэрні француза Баро, Урала-Волжскі металургічны завод (1898) і інш. У 2-й палове 19 ст. праз Царыцын прайшла чыгунка і ён ператварыўся ў буйны чыгуначны вузел, звязаны з цэнтрам Расіі, Данбасам, Каўказам.

ТранспартПравіць

Валгаградскі хуткасны трамвай

Вядомыя асобыПравіць

Алена Гаджыеўна Ісінбаева, расійская спартсменка
Галіна Уладзіміраўна Палянская (нар. 1950) — беларускі архітэктар.
Генадзь Васілевіч Рымскі, беларускі вучоны і педагог,
Вераніка Уладзіміраўна Стоцкая (нар. 1967) — беларускі архітэктар.
Ганна Васільеўна Чапман, агент расійскай разведкі
Віктар Іванавіч Башмакоў (нар. 1933) — фізік. Доктар фізіка-матэматычных навук (1987), прафесар (1990).

СлавутасціПравіць

Цэнтральны парк культуры і адпачынку

Зноскі

↑ ^а ^б В границах городского округа с включением территорий населённых пунктов, находящихся за пределами городской черты и подчинённых мэрии Волгограда — 881,55 км²
↑ данные на 1 января 2010 г. без учёта расширения городской черты в марте 2010; население города с учётом территории, впоследствии включённой в его черту, составляло 1 014 933 чел на 1.01.2010
↑ Рустам Гайфуллин.. Нашли землю за Волгой (нявызн.). Коммерсантъ (Волгоград) № 43 (4341) (13 марта 2010). Праверана 12 апреля 2010.

ЛітаратураПравіць

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).

СпасылкіПравіць

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Валгаград

[Gor_okrug-1] а ^б В границах городского округа с включением территорий населённых пунктов, находящихся за пределами городской черты и подчинённых мэрии Волгограда — 881,55 км²

[2] данные на 1 января 2010 г. без учёта расширения городской черты в марте 2010; население города с учётом территории, впоследствии включённой в его черту, составляло 1 014 933 чел на 1.01.2010

[komm_4341-3] Рустам Гайфуллин.. Нашли землю за Волгой (нявызн.). Коммерсантъ (Волгоград) № 43 (4341) (13 марта 2010). Праверана 12 апреля 2010.

[1]

[2]

[3]