Валынскае ваяводства (1566—1795)

ваяводства Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай

Валынскае ваяводства[1] — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Вялікага Княства Літоўскага1569 года ў складзе Каралеўства Польскага). Сталіца — горад Луцк.

Валынскае ваяводства
Герб[d]
Герб[d]
Краіна Вялікае Княства Літоўскае
Каралеўства Польскае
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр Луцк
Дата ўтварэння 1566
Дата скасавання 1795
Ваяводы Ваяводы валынскія
Кашталяны Кашталяны валынскія
Плошча 38,3 тыс.
Валынскае ваяводства на карце
Час існавання 15661795
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сімволіка

правіць
 
Герб Валыні ў складзе ВКЛ. Прамалёўка герба з вялікай літоўскай пячаткі апошняга вялікага князя літоўскага Станіслава Аўгуста.

У ВКЛ ваяводская харугва была карычневага колеру з выявай «Пагоні» ў белым полі (або зямельнага герба — простага белага крыжа на чырвоным фоне)[2].

Гісторыя

правіць

Утварылася паводле адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформы (15651566) на аснове Валынскай зямлі[2].

У 1569 годзе, згодна з умовамі Люблінскай уніі, апынулася пад уладай Каралеўства Польскага.

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772) паўднёва-заходняя частка Крэменецкага павета адыйшла да Аўстрыі. У 1793, па другім падзеле Рэчы Паспалітай, палова ваяводства апынулася пад уладай Расійскай імперыі. У тым жа годзе са складу Валынскага вылучылі Уладзімірскае ваяводства.

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) спыніла сваё існаванне.

Адміністрацыйны падзел

правіць

Падзялялася на тры паветы: Луцкі, Уладзімірскі і Крэменецкі.

Ваяводскі соймік праводзіўся ў Луцку, там жа склікалася паспалітае рушэнне. Павятовыя соймікі праходзілі ў Луцку, Уладзіміры і Крэменцы.

Мясцовая шляхта абірала шэсць паслоў на Сойм Рэчы Паспалітай.

Ураднікі

правіць

У Сенаце Рэчы Паспалітай Валынскае ваяводства мела двух свецкіх прадстаўнікоў — ваяводу і кашталяна, а таксама духоўнага — біскупа.

Зноскі

  1. па-агульнаўсходнеславянску: Воеводство Волынское; па-лацінску: Palatinatus Volhynensis, па-польску: Województwo wołyńskie
  2. а б ЭнцВКЛ 2005.

Літаратура

правіць