Ільмёнак
Ільмёнак — возера ў Браслаўскім раёне Віцебскай вобласці. У басейне ракі Друйка, за 10 км на паўночны ўсход ад горада Браслаў, каля вёскі Слабодка.
| Ільмёнак | |
|---|---|
 | |
| Морфаметрыя | |
| Вышыня над узроўнем мора | 132,0 м |
| Даўжыня | 0,64 км |
| Шырыня | 0,47 км |
| Плошча | 0,2 км² |
| Аб’ём | 0,00061 км³ |
| Даўжыня берагавой лініі | 1,9 км |
| Найбольшая глыбіня | 6,2 м |
| Сярэдняя глыбіня | 3,1 м |
| Гідралогія | |
| Салёнасць | 0,25 ‰ |
| Празрыстасць | да 0,5 м |
| Басейн | |
| Плошча вадазбору | 2,5 км² |
| Упадаюць | ручаі |
| Размяшчэнне | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Рэгіён | Віцебская вобласць |
  Ільмёнак |
|
|
|
|
 Ільмёнак |
|
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Назва правіць
Назва балцкага паходжання, з асновай Ilm-(en-).
Гідранімічныя аналагі — літоўскія водныя назвы Ilmas, Almė, Almaja, Almenas, Elmė, прускія гідронімы Ylme, Ilmena, Ylmune[1], таксама стараеўрапейскія гідронімы тыпу Ilm, Almo[2].
Звязана з літоўскім almėti, elmėti «павольна цячы, сачыцца», далей да карацейшага alėti «памалу цячы, сачыцца». Ад індаеўрапейскага *el- / ol- «забалочвацца, зарастаць»[3].
Аснову Alm- бачаць і ў назвах рэк Волма — у басейнах Дняпра (прыток Свіслачы), Нёмана (прыток Іслачы) і возера Ільмень. Назва Ільмень таксама мяркуецца таго ж паходжання (< Ilm- : Elm- : Alm-). Так жа сама недалёка ад возера Ільмёнак (цераз цяперашнюю літоўскую мяжу, на Аўкштойцкім Паазер’і) — літоўскія азёры Almajas, Almenas.
У азёрных назвах аснова тыпу Alm-, Ilm- перадае значэнне павольнай запаўняльнасці возера вадой. У рачных назвах — значэнне нешматводнасці і няхуткаплыннасці.
Гідраграфія правіць
Плошча 0,2 км². Найбольшая глыбіня 6,2 м. Даўжыня 0,64 км. Найбольшая шырыня 0,47 км. Даўжыня берагавой лініі 1,9 км. Аб’ём вады 0,61 млн м³. Плошча вадазбору 2,5 км².
Катлавіна возера тэрмакарставага тыпу.
Схілы катлавіны вышынёй 10—20 м, на поўдзень парослыя лесам, на захадзе і поўначы разараныя. Берагі нізкія, пясчаныя, пад хмызняком, месцамі зліваюцца са схіламі. Дно да глыбіні 2 м пясчанае, ніжэй ілістае. Зарастае да глыбіні 3 м. Упадаюць 2 ручаі, на захадзе выцякае ручай у возера Поцех.
Заўвагі правіць
Літаратура правіць
- Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
- Природа Белоруссии: Попул. энцикл. / БелСЭ; Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1986. — 599 с., 40 л. ил. (руск.)
- Государственный водный кадастр: Водные ресурсы, их использование и качество вод (за 2004 год). — Мн.: Министерство природных ресурсов и охраны окружающей среды, 2005. — 135 с.
- Ресурсы поверхностных вод СССР. Описание рек и озёр и расчёты основных характеристик их режима. Т. Ч.
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
Спасылкі правіць
- Возера Ільмёнак Архівавана 7 лютага 2013.