Невежа
Не́вежа — возера ў Беларусі, у Полацкім раёне Віцебскай вобласці, у басейне ракі Сосніца, за 35 км на паўночны ўсход ад горада Полацк.
| Не́вежа | |
|---|---|
| Морфаметрыя | |
| Вышыня над узроўнем мора | 137,3[1] м |
| Даўжыня | 1,5 км |
| Шырыня | 1 км |
| Плошча | 0,93 км² |
| Даўжыня берагавой лініі | 4,5 км |
| Найбольшая глыбіня | 3 м |
| Басейн | |
| Плошча вадазбору | 79,2 км² |
| Упадаюць | Жэльцанка, ручай |
| Выцякаюць | Невежа |
| Размяшчэнне | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Рэгіён | Віцебская вобласць |
  Не́вежа |
|
|
|
|
 Не́вежа |
|
 |
|
Назва правіць
Назва балцкага паходжання.
Корань Vež- — фанетычны варыянт кораня Važ-, які ў назве літоўскай ракі Važ-upė[2].
Ад індаеўрапейскага *ṷegh- «рухацца, цягнуць, везці»[3], адкуль літоўскае vežti «везці», važiuoti «ехаць».
Гідранімічныя аналагі — назва нёманскай ракі Нявежа, ракі Нявежа (рус. Невежа) на Павоччы (прыток Упы)[4].
Нявежская назва значыць «Нехуткаплыннае (возера)».
Гідраграфія правіць
Плошча паверхні возера 0,93 км². Даўжыня 1,5 км, найбольшая шырыня 1 км, найбольшая глыбіня 3 м, даўжыня берагавой лініі больш за 4,5 км. Плошча вадазбору 79,2 км².
Катлавіна выцягнутая з поўначы на поўдзень. Схілы вышыні вышынёй да 13 м, сярэдне стромкія. На захадзе і поўдні схілы вышынёй да 5 м, спадзістыя, пясчаныя, пад хмызняком.
Возера праточнае. Упадае ручай і на паўночным усходзе рака Жэльцанка, выцякае рака Невежа.
У возеры водзяцца шчупак, лешч, гусцяра, плотка, акунь, лінь і іншыя віды рыб.
Заўвагі правіць
- ↑ Ліст карты N-35-23. Выданне 1987 года. Стан мясцовасці на 1986 год. (руск.)
- ↑ A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 368—369.
- ↑ J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 1118—1120.
- ↑ Г. П. Смолицкая. Гидронимия бассейна Оки. Москва, 1976. С. 70.
Літаратура правіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз.
- Республика беларусь. Витебская область. Полоцкий район: карта / Ред. В. А. Змачинская. — Мн.: Белкартография, 2012. — 5 000 экз. (руск.)
- Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Витебская область / Редактор Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2010. — С. 21. — 72 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-136-5. (руск.)