Вольга Барысаўна Ладыгіна

Вольга Барысаўна Ладыгіна (23 снежня 1922, Масква — 3 студзеня 2008, Мінск) — беларускі архітэктар. Заслужаны архітэктар БССР (1969). Дачка Барыса Іванавіча Ладыгіна, жонка архітэктара Яўгена Заслаўскага.

Вольга Барысаўна Ладыгіна
Дата нараджэння 23 снежня 1922(1922-12-23)
Месца нараджэння
Дата смерці 3 студзеня 2008(2008-01-03) (85 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Бацька Барыс Іванавіч Ладыгін
Маці Арыядна Пампееўна Александроўская[d]
Альма-матар
Месца працы
Партыя
Член у
Працаваў у гарадах Мінск і Віцебск
Узнагароды

Біяграфія правіць

Нарадзілася 23 снежня 1922 года ў г. Маскве ў сям’і інжынера Барыса Ладыгіна і Арыядны Пампееўны Александроўскай, сястры беларускай спявачкі Ларысы Александроўскай. Мела сястру Арыядну (нар. 1927), якая стала вучоным-эстэтыкам. У 1926 годзе сям’я пераехалі на на радзіму маці — у Менск. Тут Вольга пайшла ў школу, аднак, ратуючыся ад рэпрэсій, бацькі ў кастрычніку 1938 года з’ехалі ў Саратаў, дзе бацька працаваў выкладчыкам аўтамабільна-дарожнага інстытута[1]. Вольга з дзяцінства «марыла будаваць цудоўныя будынкі, каб у іх было радасна і шчасліва жыць і працаваць»[1].

Пасля заканчэння сярэдняй школы ў 1940 годзе яна паступае на архітэктурны факультэт Ленінградскага інжынерна-будаўнічага інстытута. Улетку 1941 года, калі Вольга Ладыгіна сканчае першы курс інстытута, пачынаецца Вялікая Айчынная вайна[1].

  З жахам глядзела я на будынкі, якія гінуць  — іх яшчэ ўчора мы з трапятаннем абмяралі, спрабуючы пракрасціся ў тайны прапорцыі, спрабуючы зразумець прычыну іх надзвычайнага ўздзеяння на чалавека[1].  

Уладкавалася ў шпіталь пры бальніцы імя Урыцкага. У кастрычніку 1941 года студэнтаў адправілі на будаўніцтва абаронных збудаванняў горада, дзе Вольга працавала прарабам. У сакавіку 1942 года па лёдзе Ладажскага возера супрацоўнікаў і студэнтаў эвакуіравалі ў Пяцігорск на Паўночным Каўказе. 2 красавіка Вольга пераехала да бацькоў у Саратаў. Праз пэўны час яна ўладкавалася аналітыкам ваенна-дарожнай лабараторыі пры Саратаўскім аўтадарожным інстытуце і адначасова пачала вучыцца на дарожна-будаўнічым факультэце інстытута. Увосень 1944 года Вольгу залічылі на 2-і курс Маскоўскага архітэктурнага інстытута, які скончыла ў 1949 годзе, атрымаўшы дыплом з адзнакай. Дыпломная работа — праект буйны жылы раён у Хімках (Масква) і праект аднаго з жылых дамоў у гэтым раёне (кіраўнік М. Х. Палякоў). Была накіравана разам з мужам, аднакурснікам Яўгенам Заслаўскім, на працу ў родны Мінск, у якім паспела пабываць неўзабаве пасля вызвалення[1].

Працавала архітэктарам, у 1969—1975[2] гадах галоўным архітэктарам Белдзяржпраекта, з 1978 года — начальнік аддзела дзяржэкспертызы Белдзяржпраекта, з 1988 года — аддзела галоўэкспертызы пры Дзяржбудзе БССР[3].

Грамадская дзейнасць правіць

Член КПСС з 1945 года. Член Саюза архітэктараў СССР з 1953 года. З 1961 па 1964 год — старшыня праўлення СА БССР[3]. Удзельнічала ў нарадах і кангрэсах Міжнароднага саюза архітэктараў у Гаване (Куба), Мадрыдзе (Іспанія), Міжнароднага кангрэса жанчын (Масква)[1].

Творчасць правіць

 
Праект рэспубліканскай (цяпер Мінскай абласной) бальніцы ў пас. Бараўляны. Макет
 
Жылы дом з гастраномам «Сталічны»
 
Дом па вуліцы Казлова № 8/1
 
Галоўны корпус Беларускага тэхналагічнага ўніверсітэта

Асноўныя работы: вадаскідныя збудаванні і ГЭС на Заслаўскім вадасховішчы (1955), у Віцебску Кіраўскі мост (1955)[2], жылыя дамы па вул. Варвашэні, Казлова, Берасцянскай, В. Харужай, Кульман, М. Горкага, Ленінскім і Партызанскім праспекце (1954—1987)[3], жылы дом з гастраномам «Сталічны»[d] (1962)[2], адміністрацыйна-вытворчыя будынкі па вул. Варвашэні, Чырвонай (1955), Палац воднага спорту (1967), рэканструкцыя дамоў архітэктара (1961), працаўнікоў мастацтваў (1965) у Мінску; у аўтарскім калектыве: праект галоўнага корпуса Беларускага тэхналагічнага інстытута (1956—1958), комплекс будынкаў тэхнікума Белпрамсавета па вул. З. Бядулі (1956), тыпавыя праекты жылых дамоў, школ-інтэрнатаў, дзіцячых садкоў (1955—1961), праект забудовы мікрараёна па вул. Валгаградскай (1958)[3], корпус Інстытута гісторыі (1964) і рэканструкцыя корпуса Прэзідыума НАН РБ[2], мікрараён па вул. Куйбышава і 9-, 11-павярховыя жылыя дамы з убудаванымі ўстановамі (1984), комплекс здароўя па вул. Сурганава (1988) у Мінску, комплексы будынкаў НДІ анкалогіі і медрадыялогіі ў Бараўлянах (1963) і абласной бальніцы ў пас. Лясное (1967, у сааўтарстве з А. Канстанціновічам) Мінскага раёна, мост цераз р. Дняпро (1955) і Палац культуры ВА «Хімвалакно» (1976) у Магілёве[3], гандлёва-грамадскі цэнтр на вуліцы Куйбышава (1997, у суаўтарстве) у Мінску[2].

Аўтар артыкулаў па пытаннях архітэктуры[3].

Узнагароды правіць

У 1969 годзе ёй сярод першых прысвоена званне «Заслужаны архітэктар БССР». Узнагароджана ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга (1981), медалямі, дзвюма Ганаровымі граматамі Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР (1968, 1969) і Узбекскай ССР (1970) «За высокую свядомасць патрыятычнага абавязку і самаадданую працу па ліквідацыі наступстваў землетрасення, аднаўленні і будаўніцтве горада Ташкента», Дыпломам лаўрэата прэміі Мінбудархітэктуры імя У. А. Караля, інш[1].

Зноскі

  1. а б в г д е ё Архитектор Ольга Ладыгина (23.12.1922-03.01.2008)
  2. а б в г д Ладыгіна Вольга Барысаўна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
  3. а б в г д е Ладыгина Ольга Борисовна // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)

Літаратура правіць