Выбух на Крымскім мосце (2022)
8 кастрычніка 2022 года на аўтамабільнай частцы Крымскага моста з боку Таманскага паўвострава адбыўся падрыў грузавога аўтамабіля, які пацягнуў за сабой узгаранне сямі паліўных цыстэрн чыгуначнага састава, што рухаўся ў напрамку Крымскага паўвострава. Здарылася частковае абвальванне двух аўтамабільных пралётаў[1]. У выніку здарэння загінулі чатыры асобы[2].
Выбух на Крымскім мосце | |
---|---|
![]() Паштовая марка Украіны «Крымскі мост на біс» | |
Тып | транспартная |
Прычына | выбух |
Месца | Крымскі мост (Аўтаномная Рэспубліка Крым) |
Краіна | Украіна |
Дата | 8 кастрычніка 2022 (0 гадоў таму) |
Час | 6:07 (UTC+2) |
Загінулых | 3 |
![]() |
Перадгісторыя Правіць
Транспартны пераход праз Керчанскі праліў, які злучыў Керчанскі паўвостраў на захадзе з Таманскім паўвостравам на ўсходзе, пачалі будаваць у лютым 2016 года, пасля расійскай анексіі Крыма. Расійскія ўлады назвалі будаўніцтва моста «гістарычнай місіяй», адной з ключавых задач для «канчатковага аб’яднання Крыма з Раіяй». У маі 2018 года быў адкрыты аўтамабільны мост, а ў снежні 2019 года ўведзены ў эксплуатацыю чыгуначны мост.
У 2022 годзе, з пачаткам расійскага ўварвання, мост выкарыстоўваўся для забеспячэння Узброеных сілаў Расіі на паўднёвым тэатры ваенных дзеянняў расійска-ўкраінскай вайны.
Украінскія чыноўнікі і вайскоўцы неаднаразова заяўлялі пра намер знішчыць Крымскі мост, разглядаючы яго як законную ваенную цэль[3]. Так, у жніўні 2022 года дарадца прэзідэнцкай адміністрацыі Міхаіл Падаляк заявіў у інтэрв’ю The Guardian: «Гэта незаконнае будаўніцтва і асноўныя вароты для забеспячэння расійскай арміі ў Крыме. Такія аб’екты павінны быць знішчаны»[4]. Генерал-маёр Узброеных сіл Украіны Дзмітрый Марчанка заявіў, што мост стане «мэтай нумар адзін», як толькі ва Украіны з’явіцца зброя для нападу на яго.
Падзея Правіць
8 кастрычніка 2022 года на праезнай частцы Крымскага моста з боку Таманскага паўвострава прагрымеў выбух. У прэс-службе Крымскай чыгункі заявілі, што ў 6:05 абсталяванне паказала памылку на чыгуначным пуці на чыгуначнай частцы моста, і ў хвасце грузавога цягніка загарэлася цыстэрна. У выніку выбуху разбурана некалькі пралётаў праезнай часткі, спынены аўтамабільны і чыгуначны рух[5].
Першапачаткова называліся дзве магчымыя прычыны пажару: выбух цыстэрны на чыгуначным участку моста і выбух аўтамабіля, імаверна, грузавіка, на дарожным участку. Пра гэта паведамляе Нацыянальны антытэрарыстычны камітэт быў падарваны грузавік, у выніку чаго загарэліся сем чыгуначных цыстэрнаў з палівам.
Адказнасць за выбух ніхто не ўзяў, а ўкраінскія СМІ Українська правда і УНІАН са спасылкай на ўласныя крыніцы заяўляюць, што гэта была аперацыя Службы бяспекі Украіны[6][7].
Рэакцыі Правіць
Украінская Правіць
Афіцыйны акаўнт украінскага ўрада ў Твітэры напісаў у адказ на пажар «sick burn» (бел.: «хворы апёк»), а дарадца прэзідэнта Украіны Міхаіл Падаляк назваў шкоду «пачаткам»: «Крым, мост, пачатак. Усё незаконнае павінна быць знішчана, усё скрадзенае павінна быць вернута ва Украіну, усё расійскае акупацыйнае павінна быць выгнана»[8].
Мінабароны Украіны параўнала разбурэнне Крымскага моста са знішчэннем крэйсера «Масква», напісаўшы: «Ракетны крэйсер „Масква“ і Керчанскі мост — два сумна вядомыя сімвалы расійскай улады ва ўкраінскім Крыме — апусціліся: „What’s next, Russkies?“» (бел.: «Што далей, рускія?»)[9][10][11].
Дырэктар Укрпошты Ігар Смілянскі анансаваў выпуск новага набору марак, прысвечанага гэтай падзеі[12].
Monobank , другі паводле велічыні банк Украіны абвясціў аб выпуску новай дэбетавай карты з мостам[13].
Старшыня РНБА Аляксей Данілаў апублікаваў у сацсетках відэа з моста, а таксама відэа, на якім Мэрылін Манро спявае «Happy birthday, Mr President» (бел.: «З днём нараджэння, спадар Прэзідэнт»)[14]. Выбух прагрымеў праз дзень пасля дня нараджэння прэзідэнта Расіі Уладзіміра Пуціна[15].
Расійская Правіць
Расійскія акупацыйныя ўлады Крыма абвінавацілі ў адказнасці ўкраінскі бок[16]. Прадстаўнік МЗС РФ Марыя Захарава абвінаваціла «кіеўскі рэжым» у тэрарызме, а дэпутат Дзярждумы Андрэй Гурулёў заклікаў галоўнакамандуючага «да жорсткага адказу».
У красавіку экс-прэзідэнт і намеснік старшыні Савета бяспекі Расіі Дзмітрый Мядзведзеў заявіў: «Адзін з украінскіх генералаў казаў пра неабходнасць удару па Крымскім мосце. Я спадзяюся, што ён разумее, што будзе мэтай у адказ»[17].
Міжнародная Правіць
- — Міністр замежных спраў Эстоніі Урмас Рэйнсалу вітаў выбух і выказаў здагадку, што за ім стаяў украінскі спецназ, нагадаўшы, што ўкраінскія ўлады даўно называлі Крымскі мост магчымай цэллю для ўдару[18].
- — Польскі дэпутат Еўрапарламента Роберт Бедрань сказаў: «Бальзам для сэрца, тым больш што ўчора быў дзень нараджэння Пуціна. Добра, што Пуцін атрымаў такі падарунак. Я спадзяюся, што ён атрымае больш. Украінцы знішчаюць незаконную інфраструктуру Расіі [у акупаваным Крыме]»[19][20].
Наступствы Правіць
Мінтранс РФ паведаміў аб аднаўленні паромнай пераправы праз Керчанскі праліў, якая працавала да будаўніцтва Крымскага моста[21]. Крым першапачаткова ўвёў абмежаванні на продаж прадуктаў і паліва. Праз дзве гадзіны стала вядома пра зняцце абмежаванняў у Севастопалі[22].
Крымскі мост з’яўляецца важнай часткай транспартнага злучэння Расіі з Крымам для паўднёвага тэатра ваенных дзеянняў расійска-ўкраінскай вайны. Чакаецца, што частковае разбурэнне Крымскага моста прывядзе да ўзмацнення праблем з забеспячэннем расійскіх войскаў у акупаваным Крыме і ва ўсёй паўднёвай частцы Украіны. Акрамя таго, з закрыццём моста мясцовым жыхарам становіцца цяжэй пакінуць Крым, хоць застаюцца іншыя шляхі, у тым ліку парты[23].
Не менш важны для Крамля сімвалічны характар разбурэння. Адкрыццё моста ў 2018 годзе лічылася адным з найвялікшых дасягненняў Пуціна. Пасля расійскага ўварвання ў 2022 годзе збудаванне было адным з найбольш ахоўных аб’ектаў[24]. За тыдзень да выбуху быў падпісаны ўказ аб анексіі чатырох украінскіх абласцей Расіяй, пасля чаго Расія працягвала пагражаць Украіне ядзернай зброяй у выпадку нападу на аб’екты на анексаваных тэрыторыях[25].
Расследаванне Правіць
Па распараджэнні Пуціна для расследавання абставін выбуху была створана спецыяльная камісія, у якую ўвайшлі прадстаўнікі МНС, Мінтранса, ФСБ, МУС і Нацгвардыі. Следчы камітэт пачаў крымінальную справу па факце выбуху[26]. Прадстаўнікі спецслужбаў звярнулі ўвагу на змену, якая не змагла выявіць грузавік з выбухоўкай, нягледзячы на ўсталяваныя на пад’ездзе да моста комплексы для назірання за падазронымі грузамі[27].
Як паведамляе Следчы камітэт Расіі, у выніку выбуху загінулі тры чалавекі, у тым ліку мужчына і жанчына, якія знаходзіліся побач з грузавіком[28].
Крыніцы Правіць
- ↑ tass.ru
- ↑ tass.ru
- ↑ A bridge to Crimea is a vital Russian link, and a potential Ukrainian target , The New York Times .
- ↑ Ukraine aiming to create chaos within Russian forces, Zelenskiy adviser says , The Guardian .
- ↑ Взрыв на Крымском мосту. Движение остановлено. Часть автомобильного моста обрушилась. Это произошло на следующий день после дня рождения Путина , Meduza .
- ↑ Security Service of Ukraine behind explosion on Crimean bridge (англ.).
- ↑ Украинские СМИ со ссылкой на источник сообщили, что взрыв на Крымском мосту — операция СБУ , Meduza .
- ↑ Crimean bridge: Explosion is 'the beginning', says Zelensky adviser(англ.), BBC News .
- ↑ Key Bridge Linking Crimea to Russia Damaged as Truck Bomb Goes Off; Ukraine Says 'What's Next, Russkies?' (англ.). News18.
- ↑ Міноборони про Кримський міст: «Що далі на черзі, росіяни?» (укр.). Громадське радіо.
- ↑ Crimean bridge: Excitement and fear in Ukraine after bridge blast . BBC (8 кастрычніка 2022).
- ↑ Неабходна задаць title= і url= для шаблона {{cite web}}. [1] (укр.). www.dsnews.ua (8 кастрычніка 2022). Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Crimean bridge: Excitement and fear in Ukraine after bridge blast . BBC (8 кастрычніка 2022).
- ↑ Blast damages Crimea bridge central to Russia war effort (укр.). Reuters (8 кастрычніка 2022).
- ↑ Why is the Kerch Bridge important for Russia and Ukraine?
- ↑ Взрыв на Крымском мосту. Движение остановлено. Часть автомобильного моста обрушилась. Это произошло на следующий день после дня рождения Путина , Meduza .
- ↑ Impact of Kerch bridge blast will be felt all the way to the Kremlin . The Guardian. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ "С днем рождения, Путин?" Рейнсалу: Эстония приветствует подрыв Крымского моста (руск.). Delfi RUS.
- ↑ Gorące komentarze po wybuchu na moście Krymskim. "W Rosji Putina rozpada się wszystko" | Wiadomości Radio ZET (польск.). wiadomosci.radiozet.pl.
- ↑ "Взрыв на Крымском мосту. Что о нем говорят в России и Украине Первые реакции" , Meduza .
- ↑ Взрыв на Крымском мосту. Движение остановлено. Часть автомобильного моста обрушилась. Это произошло на следующий день после дня рождения Путина , Meduza .
- ↑ В Крыму начали вводить ограничения на продажу продуктов и топлива (руск.)(недаступная спасылка). Important Stories. Архівавана з першакрыніцы 11 кастрычніка 2022. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Impact of Kerch bridge blast will be felt all the way to the Kremlin (англ.). The Guardian. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Destroy the Crimean Bridge: how it is protected, how much it is needed and what it will give Defense Express (укр.). defence-ua.com. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Impact of Kerch bridge blast will be felt all the way to the Kremlin (англ.). The Guardian. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Вибух на Кримському мосту: в Росії відкрили кримінальне провадження (укр.). ТСН.ua. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Росіяни не можуть зрозуміти, як вантажівка з вибухівкою заїхала на Кримський міст (укр.). ТСН.ua. Праверана 8 кастрычніка 2022.
- ↑ Вибух на Кримському мосту: Загинули щонайменше троє людей (укр.). novosti.dn.ua. Праверана 8 кастрычніка 2022.