Вю́ртэмберг (ням.: Württemberg) — гістарычная вобласць на паўднёвым захадзе Германіі, частка рэгіёна Швабія, цэнтральным горадам якой на працягу працяглага перыяду быў Штутгарт. У мінулым герцагства, затым каралеўства; з ліквідацыяй манархіі стаў свабоднай народнай дзяржавай у складзе Веймарскай рэспублікі, якая была скасавана пасля Другой сусветнай вайны. З 1952 года — у складзе федэральнай зямлі Бадэн-Вюртэмберг.

Гістарычная дзяржава
Вюртэмберг
ням.: Württemberg
Герб каралеўства Вюртэмберг Сцяг каралеўства Вюртэмберг
Герб каралеўства Вюртэмберг Сцяг каралеўства Вюртэмберг
Вюртэмберг у складзе Германскай Імперыі (1871—1918)
Вюртэмберг у складзе Германскай Імперыі (1871—1918)
< 

 >
 >
XI ст. — 1945

Сталіца Штутгарт
Мова(ы) нямецкая (швабскі дыялект)
Насельніцтва 2 437 574 чал. (1910)
Асноўныя кіраўнікі
 • каля 1089—1122 (першы граф) Конрад I
 • 1457-96
    (першы герцаг з 1495)
 
Эберхард I (V)
 • 1797—1816
    (першы кароль з 1806)
 
Фрыдрых I (III)
 • 1891—1918
    (апошні кароль, памёр у 1921)
 
Вільгельм II
Гісторыя
 • 1081 Заснаваў Конрад I
 • 1442 Дагавор Нюртынген (падзел краіны)
 • 1482 Дагавор Мюнсінген (уз'яднанне краіны)
 • 1495 Герцагства
 • 1803 Прысвоены статус курфюрства
 • 1806 Каралеўства
 • 9 лістапада 1918 Лістападаўская рэвалюцыя
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Гістарычная карта ўладанняў Вюртэмберга (межы пазначаны блакітным колерам).

Гісторыя

правіць

Пачатковы перыяд

правіць

Уладарны дом Вюртэмбергаў упершыню з’явіўся на гістарычнай арэне ў XI стагоддзі. Першым вядомым прадстаўніком дому быў Конрад I. У XII стагоддзі Вюртэмбергі атрымліваюць тытул графаў.

Перыяд герцагства (1495—1806)

правіць

У 1495 годзе Вюртэмберг атрымлівае статус герцагства.

Перыяд каралеўства (1806—1918)

правіць

У 1806 годзе Вюртэмберг увайшоў у склад Рэйнскага Саюза і атрымаў ад Напалеона I Банапарта статус каралеўства.

З 1806 да 1918 года Вюртэмбергам кіравалі чатыры караля:

Падчас Лістападаўскай рэвалюцыі 1918 года апошні вюртэмбергскі кароль Вільгельм II адрокся ад прастола.

Свабодная народная дзяржава (1918—1933)

правіць


Літаратура

правіць
  • Das Königreich Württemberg, eine Beschreibung nach Kreisen, Oberämtern und Gemeinden (Stuttgart, 1904)
  • Statistisches Handbuch für das Königreich Württemberg (Stuttgart, 1885 fol.)
  • Das Königreich Württemberg, eine Beschreibung von Land, Volk und Staat (1893)
  • Jahresberichte der Handels- und Gewerbekammern in Württemberg
  • Lang, Die Entwicklung der Bevölkerung Württembergs im Laufe des 19ten Jahrhunderts (Tübingen, 1903)
  • Engel and Schulze, Geognostischer Wegweiser durch Württemberg (Stuttgart, 1908)
  • Staatsrecht des Königreichs Württemberg (Tübingen, 1908)
  • F. Bitzer, Regierung und Stände in Württemberg (Stuttgart, 1882).

Спасылкі

правіць