Парэчча (Пухавіцкі раён)

Селецкі сельсавет, Пухавіцкі раён

Парэ́чча[1] (трансліт.: Parečča, руск.: Поречье) — вёска ў Пухавіцкім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Шацкага сельсавета.

Вёска
Парэчча
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Першая згадка
Ранейшыя назвы
урочышча Парэчча
Вёска з
Насельніцтва
86 чалавек (2010)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 1713
Паштовыя індэксы
222817
Аўтамабільны код
5
Парэчча на карце Беларусі ±
Парэчча (Пухавіцкі раён) (Беларусь)
Парэчча (Пухавіцкі раён)
Парэчча (Пухавіцкі раён) (Мінская вобласць)
Парэчча (Пухавіцкі раён)

Геаграфія правіць

Знаходзіцца за 30 кіламетраў на паўднёвы захад ад Мар’інай Горкі, 30 кіламетраў ад чыгуначнай станцыі Пухавічы лініі Мінск-Асіповічы, каля р. Пціч.

Назва правіць

Назва вёскі паходзіць ад мсцовасці (урочышча Парэчча).

Гісторыя правіць

Вялікае Княства Літоўскае правіць

Вядома з XVI ст. у Вялікім Княстве Літоўскім. У 1588 г. сяло, цэнтр воласці ў маёнтку Койданава ў Менскім павеце Менскага ваяводства.

Пад уладай Расійскай імперыі правіць

З 1793 г. — у Расійскай імперыі. У канцы XIX ст. — сяло Порашаў у Слуцкім павеце Мінскай губерні. У 1800 г. сяло Парэчча ў Амяльнянскай воласці Ігуменскімага павету. У 1858 г. вёска ў Парэцкай воласці Ігуменскага павета. У 1886 г. узгадаваецца праваслаўная царква (пабудавана ў 1840г., з дрэва).

У 1894—1914 гг. у маёнтку Парэчча працаваў лесапільны завод (у 1913 годзе працавала 118 чалавек)[2]. У 1892—1915 гг. дзейнічаў шклозавод (у 1895 годзе вырабляў бутэлькі, ліставое паўбелае і аконнае шкло, працавала 111 чалавек)[2].

У 1897 годзе дзейнічала прыходская царква, хлебазапасны магазін, лаўка, пітная ўстанова, лесапільны і шклярны заводы. У 1898 годзе адкрыта царкоўная школа.

У пачатку XX ст. побач земляробствам і жывёлагадоўляй былі распасюджаны промыслы: прадзенне, ткацтва, вышыванне, вязанне, пляценне кошыкаў з маладых дубцоў ракітніку, з каранў дрэў, лапцей з ліпавай кары, віццё вяровак, шыццё адзення з даматканіны, выраб простай конскай збруі (аброцяў, лейцаў і інш.), начовак, цэбраў, даёнак, бочак, вёдраў і іншых хатніх рэчаў з дрэва, збор ягад, грыбоў, лекавых траў, лоўля рыбы і ракаў. Некаторыя сяляне ў вольны ад сельскагаспадарчых работ час займаліся адыходнымі промасламі: наймаліся нарыхтоўваць дровы, будаўнічы лес, сплаўляць лес па р. Пціч і іншых рэках.

Найноўшы час правіць

У Першую сусветную вайну ў лютым — снежні 1918 года была пад акупацыяй войскаў кайзераўскай Германіі.

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай вёска абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. З 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі вёска ўвайшла ў склад БССР.

У жніўні 1919 — ліпені 1920 вёска знаходзілася пад польскай уладай.

Пасля рэвалюціі 1917 г. тут створана працоўная школа 1-ай ступені. У 1922 г. вучылася 50 хлопчыкаў і 13 дзяўчынак. У пачатку 1930-ых гг. створаны калгас "Культура" ("Арэшкавічы"), працавала кузня.

З 1938 года вёска.

З канца чэрвеня 1941 г. да 3 ліпеня 1944 г. вёска акупіравана нямецкімі войскамі. Падчас вайны жыхары в. Парэчча здзейснілі подзьвіг, яны цэлай вёскай далі прытулак габрэйскім дзецям. На сёння ў Беларусі вядома каля 700 чалавек — «праведнікаў народаў свету».

Да 5 мая 1962 года вёска ўваходзіла ў склад Варашылаўскага сельсавета, пасля — у складзе Селецкага сельсавета[3].

24.11.1966 г. да Парэчча была далучана вёска Ніва.

Да 29 чэрвеня 2006 года вёска ўваходзіла ў склад Селецкага сельсавета[4]. З 2006 года па 28 мая 2013 года ў складзе Вецярэвіцкага сельсавета[5].

Насельніцтва правіць

  • 1886 год — 38 двароў, 319 жыхароў.
  • 1897 год — 90 двароў, 600 жыхароў.
  • пачатак XX ст. — 121 двор, 743 жыхары.
  • 1999 год — 173 жыхары.
  • 1 студзеня 2002 года — 80 двароў, 136 жыхароў.
  • 2009 год — 86 жыхароў[6].
  • 2010 год — 86 жыхароў.

Культура і грамадства правіць

Славутасці правіць

 
Помнік «Праведнікам свету»
 
Мемарыял у памяць пра партызанаў.
  • Помнік «Праведнікам свету». Усталяваны ў 2000 годзе былымі вязнямі, якія збеглі з Мінскага гета [7].
  • Мемарыял у памяць пра партызанаў.

Страчаная спадчына правіць

  • Царква Праабражэння Гасподняга (1840 г. — 1950-x.).

Вядомыя асобы правіць

Зноскі

  1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
  2. а б Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12). — С. 157.
  3. Рашэнне выканкома Мінскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 5 мая 1962 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1962, № 19 (978).
  4. Решение Минского областного Совета депутатов от 29 июня 2006 г. № 222 «Об упразднении Горелецкого, Краснооктябрьского, Селецкого, Сергеевичского сельсоветов и изменении границ Новоселковского, Пуховичского, Ветеревичского сельсоветов и Правдинского поссовета Пуховичского района» (руск.)
  5. «Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области». Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234 Архівавана 31 сакавіка 2016. (руск.)
  6. Итоговые данные перепеси населения Республики Беларусь 2009 года Архівавана 2 кастрычніка 2019.
  7. http://www.gorka.by/?p=43271

Літаратура правіць

  • Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік. — Мінск, 2003.
  • Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя ў 15 тамах. Т.8 Мінская вобласць. Кн.4 / рэдкал.: Т. У. Бялова (дырэктар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2013. — 528 с. :іл. ISBN 978-985-11-0735-9.
  • Памяць: Пухавіцкі раён: гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / [укладальнік А. А. Прановіч; рэдкалегія: А. М. Карлюкевіч і інш.]. — Мінск : Беларусь, 2003. — 748 с. — 3000 экз. ISBN 985-01-0251-9

Спасылкі правіць