Вішнева (Валожынскі раён)
Ві́шнева[2] (трансліт.: Višnieva, руск.: Вишнево) — аграгарадок у Валожынскім раёне Мінскай вобласці, у 18 км на захад ад Валожына, на левым беразе ракі Гальшанка. З'яўляецца цэнтрам Вішнеўскага сельсавета.
Аграгарадок
Вішнева
| ||||||||||||||||||||||||
Гісторыя
правіцьДзедзічам (асобай, якая валодала мясцовасцю па спадчыне) Вішнева на рацэ Альшанцы 29 кастрычніка 1447 года названы Пётр Сенька Гедыгольдавіч[3].
У часы Рэчы Паспалітай мястэчка знаходзілася ў Ашмянскім павеце Віленскага ваяводства.
У час Першай сусветнай вайны праз Вішнева праходзіла ўмацаваная нямецкая лінія абароны. Жыхары былі выселены, мястэчка знішчана артылерыяй да апошняй хаты. Знамянальна, што ў касцёл і царкву, пабудаваных на самых высокіх месцах, не трапіў ніводзін снарад.
У 1921—1939 гадах мястэчка ўваходзіла ў Польскую Рэспубліку, у Валожынскі павет Навагрудскага ваяводства, з'яўлялася цэнтрам гміны. У ноч з 18 на 19 ліпеня 1924 года на мястэчка здзейсніла грабежніцкі напад бальшавіцкая дыверсійная група.[4]
Колькасць насельніцтва гэтага мястэчка складала ў 1907 годзе 2650 жыхароў, з якіх 1863 — яўрэі. Асноўная частка іх пазней эмігравала альбо была знішчаная нацыстамі, якія 30 жніўня 1942 года забілі 1100 яўрэяў. Пра гэту трагедыю нагадвае мемарыяльны камень.
Славутасці
правіць- Касцёл Адведзін Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1637—1641)
- Могілкі яўрэйскія
- Могілкі старыя хрысціянскія
- Сядзіба Храптовічаў (пач. ХХ ст.)
- Царква Св. Казьмы і Дзям'яна (1865)
Вядомыя ўраджэнцы
правіць- Нахум Гольдман — грамадскі дзеяч, адзін з лідараў сіянісцкага руху, заснавальнік і старшыня Сусветнага яўрэйскага кангрэса.
- Уладзіслава Луцэвіч — беларуская літаратуразнаўца, жонка Янкі Купалы.
- Шымон Перэс — вядомы ізраільскі палітык, прэзідэнт Ізраіля і лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру 1994 года. З'ехаў з Вішнева са сваёй сям'ёй у 1934 годзе.
- Юрый Храптовіч — дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, кашталян смаленскі і жамойцкі, ваявода парнаўскі і новагародскі.
Вядомыя жыхары
правіць- Сымон Будны — дзеяч беларускай культуры, гуманіст, філосаф, асветнік, гісторык Вялікага Княства Літоўскага. Актыўны ўдзельнік рэфармацыйнага руху, адзін з заснавальнікаў навуковай крытыкі Бібліі.
- Канстанцыя Буйло — беларуская паэтэса.
- Уладзіслаў Чарняўскі — каталіцкі святар, перакладчык Бібліі і Катэхізіса на беларускую мову.
Зноскі
- ↑ GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
- ↑ Ліцкевіч 2013, с. 48..
- ↑ Robert Litwiński, Kontrola granicy wschodniej przez Policję Państwową w okresie międzywojennym, referat na posiedzenie Komisji Historycznej OL PAN Архівавана 7 верасня 2008. (польск.)
Літаратура
правіць- Ліцкевіч А. Яшчэ раз пра «Пачаткі Нясвіжа»: першая пісьмовая згадка і асоба нобіля Клаўкі // Герольд Litherland. — Горадня-Менск: 2013. — № 19. — С. 44-53.
- Ryżewski, Grzegorz. Z dziejów dóbr Wiszniew w XV–XVIII wieku // Białostockie Teki Historyczne, T. 4, 2006. -- S. 83-102.
Спасылкі
правіць- Здымкі на Radzima.org
- Месцазнаходжанне (англ.)
- Падзеі ў Вішневе падчас Другой сусветнай вайны (англ.)
- Гістарычныя падзеі (англ.)
- Сведка падзей у Вішневе (англ.)
- Фотаздымкі яўрэйскай абшчыны (англ.)