Галац

Галац
	Герб
Краіна	Румынія
Жудзец	Галац
Каардынаты	45°25′24″ пн. ш. 28°02′33″ у. д.HGЯO
Прымар	Думітру Нікалае
Заснаваны	1445
Першая згадка	1445
Плошча	241,5 км²
Вышыня цэнтра	каля 50 м
Насельніцтва	354 000 чалавек (2005)
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Тэлефонны код	02 36
Паштовыя індэксы	800001–800702
Афіцыйны сайт	primaria.galati.ro (рум.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гала́ц (рум.: Galaţi) ад грэчаскага Галазіян (грэч. Γαλαζιον — «блакітны», як яго называлі ў Візантыі) — горад і порт на ўсходзе Румыніі, у вусці Дуная, адміністрацыйны цэнтр жудзеца Галац. На 2005 год насельніцтва складала 331,4 тысяч жыхароў. Вядомы з XIII стагоддзя. Металургічны камбінат, суднабудаванне, вытворчасць суднавага абсталявання, хімічная, тэкстыльная, мэблевая прамысловасць. Музей гістарычны, сучаснага румынскага мастацтва. Храмы XVII стагоддзя, ансамбль цэнтра Галаца (1956-1960), новыя жылыя раёны.

Геаграфічнае становішча правіць

Горад размешчаны на ўсходзе Румыніі, каардынаты 45°27' пн.ш. і 28°02' у.д. Размешчаны на левым беразе Дуная, займае плошчу 246.4 кв. км, на стыку рэк Сірэт (на захадзе) і Прут (на ўсходзе). Знаходзіцца за 80 км ад Чорнага мора.

Гісторыя правіць

Вядомы з XIII стагоддзя. У Галацы была размешчана першая ва ўсходняй Еўропе місія Ватыкана.

У лістападзе 1769 г. каля Галаца адбылася бітва паміж рускай арміяй і туркамі. Галац быў таксама заняты рускай арміяй з 1789 па 1791 гг.

Галац напачатку XIX стагоддзя стаў адным з першых тэатраў ваенных дзеянняў падчас вызваленчай вайны Грэцыі супраць турак 1821—1829 гг.

Менавіта ў Галацы 21 лютага 1821 года пад камандваннем былога расійскага маёра Васіліса Каравіяса, 150 грэкаў (галоўным чынам кефаланійцаў) упершыню ўступілі ў бой з туркамі. Падчас далейшых падзей, пасля гераічнай абароны горада, грэкам удалося прарвацца з абложанага туркамі горада 1 мая 1821 г. пад камандваннем Афанасіяса Карпенісіётыса (гл. Бітва за Галац). Але туркі перабілі жыхароў і спалілі горад.

Грэчаская прысутнасць у Галацы, асабліва ў суднаходстве, была прыкметнай і ў другой палове XIX стагоддзя. У значнай меры гэта прысутнасць, як і прысутнасць іншых замежнікаў, была абумоўлена статусам порта-франка, які быў адменены толькі ў 1883 г. У сілу значнай гістарычнай сувязі горада з Грэцыяй адзін з раёнаў грэчаскай сталіцы, Афін, называецца Галацы.

Эканоміка правіць

Металургічны камбінат

У горадзе размешчаны найбуйнейшы ў краіне металургічны камбінат Арселар-Мітал Галац, да 2001 года камбінат належаў дзяржаве. Таксама ў Галацы знаходзіцца найбуйнейшая на Дунаі суднаверф. Гэтаму спрыяе выгоднае эканоміка-геаграфічнае становішча горада, размешчанага недалёка ад чарнаморскага ўзбярэжжа.

Таксама ў Галацы размешчаны памежны пункт з Малдовай.