Гарлачык чыста-белы

Гарлачык чыста-белыя[3][4][5] (Nymphaéa candida) — водная расліна, від роду Гарлачык сямейства Гарлачыкавыя (Nymphaeaceae).

Гарлачык чыста-белы
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Nymphaea candida J.Presl et C.Presl


Сістэматыка
на Віківідах

Пошук выяў
на Вікісховішчы
NCBI  307975
EOL  2873217
IPNI  605520-1
TPL  kew-2384823

Батанічнае апісанне правіць

Шматгадовая водная бессцябловая расліна з доўгім, гарызантальным карэнішчам. Лісце плаваючае, круглавата-авальнае, дыяметрам да 25-30 см, зверху цёмна-зялёнае, знізу чырванавата-фіялетавае, лопасці каля яго асновы амаль раўнабокія, вострыя.

Кветкі буйныя, адзіночныя, белыя, да 11-15 см у дыяметры, маюць слабы водар. Адрозніваецца ад гарлачыка белага больш светлымі кветкамі. Пялёсткі паступова пераходзяць у тычынкі, з якіх вонкавыя з лісцепадобнымі ніцямі, унутраныя з ланцэтнымі. Моцна ўціснуты ярка-аранжавы песцік, з амаль чатырохвугольнай асновай чашачкі. Плод шматнасенны, ягдападобны, зялёны, выспявае пад вадой.

Пашырэнне правіць

Расце ў азёрах, рэках з павольнай плынню на глыбіні да 2 м. Сустакаецца ў Казахстане, Сярэдняй Азіі, у Расіі — у еўрапейскай частцы, Заходняй і Усходняй Сібіры. Цвіце ў маі-жніўні.

Гаспадарчае значэнне і прымяненне правіць

Карэнішчы і насенне ядомыя[6]. У народнай медыцыне адвар гарлачыка чыста-белага ўжываецца як сродак ад акне і вяснушак, свежыя карэнішчы выкарыстоўваюцца для барацьбы з тараканамі[6].

Добры корм для андатры.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 88. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. Паводле кнігі «Флора СССР». Гл. раздзел Літаратура.
  5. Паводле кнігі «Иллюстрированный определитель растений Средней России». Гл. раздзел Літаратура.
  6. а б Губанов И. А. и др. Дикорастущие полезные растения СССР / отв. ред. Т. А. Работнов. — М.: Мысль, 1976. — С. 122. — 360 с. — (Справочники-определители географа и путешественника).

Літаратура правіць

  • Мартыненка В. П. Гарлачык // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
  • Комаров В. Л. Род 504. Кувшинка — Nymphaea // Флора СССР : в 30 т. / гл. ред. В. Л. Комаров. — М. ; Л. : Изд-во АН СССР, 1937. — Т. 7 / ред. тома Б. К. Шишкин. — С. 6—12. — 792, XXVI с. — 5200 экз. (руск.)
  • Губанов И. А. и др. 572. Nymphaea candida L. — Кувшинка белоснежная // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3 т. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл., 2003. — Т. 2. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 187. — ISBN 9-87317-128-9. (руск.)

Спасылкі правіць