Гаспар II дэ Каліньі
Гаспар II дэ Каліньі (фр.: Gaspard II de Coligny; 16 лютага 1519, Шаціён-сюр-Луэн, Францыя — 24 жніўня 1572, Парыж, Францыя) — французскі шляхціц і дзяржаўны дзеяч, лідар гугенотаў у часы французскіх рэлігійных войнаў.
| Гаспар II дэ Каліньі | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| фр.: Gaspard II de Coligny de Chatillon | |||||||
 Гаспар II дэ Каліньі. Школа Клуэ. | |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Гаспар I дэ Каліньі | ||||||
| Пераемнік | Франсуа дэ Каліньі | ||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Антуан дэ Наайлес | ||||||
| Пераемнік | Ганарат II Савойскі | ||||||
| Нараджэнне |
16 лютага 1519 |
||||||
| Смерць |
24 жніўня 1572 (53 гады) |
||||||
| Бацька | Gaspard I de Coligny[d][2] | ||||||
| Маці | Louise de Montmorency[d] | ||||||
| Жонка | Charlotte de Laval[d][3] і Jacqueline de Montbel d'Entremont[d] | ||||||
| Дзеці | Louise de Coligny[d], François de Coligny[d], Charles de Coligny[d] і Beatrix de Coligny, Comtesse d'Entremont[d] | ||||||
| Дзейнасць | палітык, ваенны, арыстакрат | ||||||
| Прыналежнасць | Гугеноты | ||||||
| Званне | адмірал | ||||||
| Бітвы | |||||||
| Узнагароды | |||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Біяграфія правіць
Паходжанне правіць
Гаспар II дэ Каліньі паходзіў з старажытнага, але не занадта знатнага бургундскага роду. Род Каліньі можна прасачыць да XI стагоддзя. У часы валадарання караля Людовіка XI, яго продкі перайшлі на службу да караля Францыі.
Дзяржаўная служба правіць
У 1537 годзе Гаспар быў прадстаўлены да двару Францыска I, дзе хутка пасябраваў з маладым герцагам Франсуа дэ Гізам. Ужо ў 1543 годзе яны ўдваіх праводзілі караля на вайну, а неўзабаве пасля гэтага Каліньі ўступіў у шэрагі дзейнага войска і адразу звярнуў на сябе ўвагу мужнасцю і таленавітасцю, здольнасцю арганізаваць войскі, трымаць салдат у дысцыпліне і натхняць іх. Падчас вайны з Карлам V і Генрыхам VIII ён выказаў здольнасці і на дыпламатычнай ніве, паспеўшы шляхам перамоў пакінуць за Францыяй Булонь.
У 1547 годзе быў прызначаны генеральным палкоўнікам французскай пяхоты, з 1551 года — губернатарам Парыжу і Іль-дэ-Франс, з 1555 года — Пікардыі. У 1552 годзе прызначаны адміралам Францыі. У чыне адмірала прымаў удзел у вайне супраць Латарынгіі, дзе спрыяў заваяванню трох біскупстваў і перамозе пры Рэнці. Але асабліва Каліньі праславіў сябе ў гэтай вайне абаронай Сен-Кантена (1557), там ён быў узяты ў палон іспанцамі, перапраўлены ў Гент, дзе і прабыў каля двух гадоў.
У гэты час, дзякуючы адзіноце, чытанню Бібліі, перапісцы з братам (д’Андэла), які ўжо браў актыўны ўдзел у Рэфармацыі, Каліньі далучыўся да кальвінства і пераканаў зрабіць тое ж і сваю жонку. У кастрычніку 1559 года Каліньі быў вызвалены з іспанскага палону і вярнуўся ў Францыю. На радзіме ён стаў адным з лідараў пратэстанцкага руху, прыняўшы актыўны ўдзел у Рэлігійных войнах.
Гаспар быў забіты ў Варфаламееўскую ноч 24 жніўня 1572 года.
Зноскі
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
- ↑ Колиньи, Гаспар де-Шатильон // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1895. — Т. XVа. — С. 686–687.
- ↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
Літаратура правіць
- Jean du Bouchet, Preuves de l’histoire généalogique de l’illustre maison de Coligny (Paris, 1661)
- François Hotman, Vita Colinii (1575), translated as La vie de messire Gaspar de Colligny Admiral de France, (1643; facsimile edition prepared by Émile-V. Telle (Geneva: Droz) 1987).
- L. J. Delaborde, Gaspard de Coligny (1879—1882)
- Erich Marcks, Gaspard von Coligny, sein Leben und das Frankreich seiner Zeit (Stuttgart, 1892)
- H. Patry, «Coligny et la Papauté,» in the Bulletin du protestantisme français (1902)
- Arthur Whiston Whitehead, Gaspard de Coligny, Admiral of France (1904)
- Charles Merki, L’Amiral de Coligny (1909).
- J. Shimizu, Conflict of Loyalties: Politics and Religion in the Career of Gaspard de Coligny, Admiral of France, 1519—1572 (Geneva) 1970. Coligny’s political motivations are stressed.
- A Paris colloquy on Admiral de Coligny and his times in 1972 resulted in a volume of essays, Actes du colloque l’Amiral de Coligny et son temps (Paris) 1974.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гаспар II дэ Каліньі- GeneaNet Genealogical database.
- L’Amiral Coligny, Martyr Huguenot: Sermon par Alfred V. Wittmeyer
- Gaspard II de Coligny. Encyclopædia Britannica
