Генерал арміі (СССР)
Генерал арміі — персанальнае воінскае званне ва Узброеных Сілах СССР, ніжэй за воінскае званне Маршал Савецкага Саюза і вышэй за званне генерал-палкоўнік.
Генерал арміі | |
---|---|
Краіна | |
Створана | 7 мая 1940 |
Скасавана | 1991 |
Старэйшае званне | маршал роду войск |
Малодшае званне | генерал-палкоўнік |
Гісторыя звання
правіцьВоінскае званне «генерал арміі» стала вышэйшым з чатырох генеральскіх званняў, уведзеных у Чырвонай Арміі 7 мая 1940 года. Яго не існавала ў дарэвалюцыйнай Расіі.
Першымі генераламі арміі сталі камкор Г. К. Жукаў, камандармы 2-га рангу К. А. Мерацкоў і І. У. Цюленеў; да пачатку войны да іх дадаліся генерал-палкоўнікі І. Р. Апанасенка (камандуючы Далёкаўсходнім фронтам) і Д. Р. Паўлаў (камандуючы войскамі Заходняй асобай ваеннай акругі). Як і званне Маршала Савецкага Саюза, званне генерала арміі не прысвойвалася нікому ад пачатку вайны аж да студзеня 1943 года, калі новыя знакі адрознення па гэтым воінскім званні — пагоны з чатырма зоркамі — атрымаў А. М. Васілеўскі. У далейшым званне генерала арміі да заканчэння вайны было прысвоена яшчэ 18 военачальнікам. 10 военачальнікаў, якія атрымалі падчас Вялікай Айчыннай званне генерала арміі, сталі пасля Маршаламі Савецкага Саюза (з іх шасцёра — яшчэ ў час вайны). Сярод генералаў арміі — такія праслаўленыя палкаводцы, як загінулыя на вайне М. Ф. Ватуцін і І. Д. Чарняхоўскі, а таксама начальнік Генштаба, кавалер ордэна «Перамога» А. І. Антонаў.
У перыяд Вялікай Айчыннай вайны генералы арміі звычайна камандавалі франтамі, Г. К. Жукаў недоўгачасовы час быў галоўнакамандуючым Заходнім стратэгічным кірунакам. І. Р. Апанасенка і К. А. Мерацкоў нядоўгі час займалі пасады намеснікаў камандуючых франтамі (Варонежскага і Заходняга адпаведна), а К. А. Мерацкоў, акрамя таго, камандаваў 33-й арміяй Заходняга фронту.
У завяршальны перыяд вайны генералы арміі займалі, за некаторым выключэннем, пасады намеснікаў камандуючых франтамі (выключэнні — І. Я. Пятроў, прызначаны ў сакавіку 1945 года начальнікам штаба 1-га Украінскага фронту, а таксама генералы арміі А. І. Яроменка і М. А. Пуркаеў, якія скончылі вайну на пасадзе камандуючых франтамі).
Пасля скасавання званняў ваенна-палітычнага складу (1942) і спецыяльных званняў дзяржбяспекі (1945) асобы вышэйшага складу ў іх атрымалі генеральскія званні. Першым генералам арміі-палітпрацаўніком (дакладней, членам ваеннага савета) стаў у 1944 годзе М. А. Булганін; у ліпені 1945 года генералам арміі стаў камісар дзяржаўнай бяспекі 1 рангу У. М. Мяркулаў.
Пасля вайны, і асабліва з пачатку 1970-х гадоў, званне генерала арміі нярэдка прысвойваецца ўжо не за асаблівыя заслугі, як у гады вайны, а па факце знаходжання на пэўнай пасадзе. Так, прысваенне воінскага звання генерала арміі ішло за прызначэннем на наступныя пасады ва Узброеных Сілах СССР, а таксама ў МУС СССР і КДБ СССР:
- намеснік Міністра абароны
- начальнік Галоўнага Палітычнага ўпраўлення Савецкай Арміі і Ваенна-Марскога Флоту
- начальнік Галоўнага разведвальнага ўпраўлення — намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл
- старшыня КДБ
- першы намеснік старшыні КДБ
- Міністр унутраных спраў (не ва ўсіх выпадках)
- начальнік Галоўныя ўпраўленні Памежных войскаў КДБ
- начальнік Галоўныя ўпраўленні Унутраных войскаў МУС
- камандуючы войскамі ваеннай акругі
Акрамя таго, з 1970-х гадоў становіцца звычайным прысваенне гэтага звання палітпрацаўнікам і супрацоўнікам органаў дзяржаўнай бяспекі (раней такія прыклады былі адзінкавымі). Названыя прычыны прыводзяць да росту колькасці асоб, якія атрымліваюць гэта званне ў мірны час: калі з 1950 па 1969 год званне генерала арміі атрымалі толькі 39 чалавек, то з 1970 па 1991 — ужо 64. Пачынаючы з 1967 года ўжо не абыходзіцца ніводнага года без прысваення звання генерала арміі. Трохі павялічваецца сярэдні ўзрост генералаў арміі (на час прысваення) — з 57 гадоў (1950—1960-я) да 59 гадоў (1970—1980-я).
Усяго званне «генерал арміі» за 1940—1991 гады было прысвоена 133 военачальнікам, большая частка якіх займала камандныя пасады, значная колькасць — таксама штабныя і тылавыя. З іх 31 военачальніку пасля было прысвоена званне Маршала Савецкага Саюза, а яшчэ аднаму — У. Ф. Талубка — званне Галоўнага маршала артылерыі. Самым маладым генералам арміі быў І. Д. Чарняхоўскі, які атрымаў званне за тры дні да свайго 38-годдзя, самым пажылым у момант прысваення — намеснік старшыні КДБ Г. К. Цынёў, якому званне было прысвоена ў 71-гадовым узросце. Даўжэй за ўсіх меў гэта званне І. У. Цюленеў — 38 гадоў, самы нядоўгі час, 12 дзён, быў генералам арміі У. Я. Калпакчы, які атрымаў званне 5 мая 1961 года, а 17 мая загінуў. А. М. Васілеўскаму 16 лютага 1943 года, усяго праз 29 дзён пасля звання генерала арміі (18 студзеня 1943 г.), было прысвоена званне Маршала Савецкага Саюза.
Адпаведныя званні
правіцьУ родах войскаў званню генерала арміі з 1943 гады адпавядалі званні маршала авіяцыі, маршала артылерыі, маршала бранятанкавых войскаў, маршала інжынерных войскаў, маршала войскаў сувязі. У 1984 годзе апошнія тры і ў 1993 годзе першыя два званні былі скасаваны.
У Ваенна-Марскім Флоце ў 1940—1945 і з 1962 адпаведным званнем з’яўлялася званне адмірала флоту; у 1945—1962 гадах звання, які адпавядае генералу арміі, у ВМФ не існавала.
Знакі адрознення
правіцьЗнакі адрознення генерала арміі былі ўстаноўлены загадам Народнага камісара абароны № 212 ад 13 ліпеня 1940 года: пяць пазалочаных зорачак на чырвоных пятліцах; на рукавах вышытая вялікая залатая зорка, абрамленая чырвоным кантам, і адзін шаўрон (вугольнік) з шырокага 32-мм залатога галуна, а ў верхняй частцы — з чырвонага сукна — шырынёй 10 мм.
У студзені 1943 года гэтыя знакі адрознення былі адменены і ўведзены знакі адрознення на пагонах — 4 зоркі па вертыкальнай восі пагона.
У 1974—1997 гадах замест пагонаў з чатырма зоркамі былі генералам арміі былі ўстаноўлены пагоны з адной зоркай (большай, чым для астатніх генералаў, але меншай, чым для Маршалаў Савецкага Саюза) і агульнавайсковай эмблемай, а на гальштуку пры параднай форме адзення насілася Маршальская Зорка малога ўзору. Паказаныя змены ставілі мэтай пераадолець «няроўнасць» паміж генераламі арміі і роўнымі ім па статусе маршаламі родаў войскаў.
- Узоры знакаў адрозненняў Генерал арміі у СССР:
Званне | РСЧА СССР |
Савецкая армія УС СССР | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Пятлічны знак шаўрон пагон |
|||||||||
Камандарм 1-га рангу (1935—1940) |
Пятлічны знак да паўсядзённага абмундзіраванню (1940—1943) |
Пагон, да параднага абмундзіраванню (1943—1955) |
… паўсядзённы (1955—1974) |
… парадная (1955—1974) |
… паўсядзённы (1974—1991) |
… парадная (1974—1991) |
Храналагічны спіс генералаў арміі
правіцьЖывыя
№ | ПІБ | Дата прысваення | Пасада на момант прысваення | Заўвагі |
---|---|---|---|---|
1 | Георгій Канстанцінавіч Жукаў (1896—1974) | 4 чэрвеня 1940 | камандуючы войскамі Кіеўскай адмысловай ваеннай акругі | Маршал Савецкага Саюза з 18 студзеня 1943 г. |
2 | Кірыл Апанасавіч Мерацкоў (1897—1968) | 4 чэрвеня 1940 | намеснік Народнага камісара абароны СССР па баявой падрыхтоўцы і ваенна-навучальным установам | Маршал Савецкага Саюза з 26 кастрычніка 1944 г. |
3 | Іван Уладзіміравіч Цюленеў (1892—1978) | 4 чэрвеня 1940 | камандуючы войскамі Маскоўскай ваеннай акругі | |
4 | Іосіф Радзівонавіч Апанасенка (1890—1943) | 22 лютага 1941 | камандуючы Далёкаўсходнім фронтам | загінуў 5.08.1943 г. на фронце |
5 | Дзмітрый Рыгоравіч Паўлаў (1897—1941) | 22 лютага 1941 | камандуючы войскамі Заходняй адмысловай ваеннай акругі | рэпрэсаваны, расстраляны, рэабілітаваны |
6 | Аляксандр Міхайлавіч Васілеўскі (1895—1977) | 18 студзеня 1943 | начальнік Генеральнага штаба РСЧА, намеснік народнага камісара абароны СССР | Маршал Савецкага Саюза з 16 лютага 1943 г. |
7 | Мікалай Фёдаравіч Ватуцін (1901—1944) | 12 лютага 1943 | камандуючы Паўднёва-Заходнім фронтам | памёр ад ран |
8 | Радзівон Якаўлевіч Маліноўскі (1898—1967) | 28 красавіка 1943 | камандуючы Паўднёва-Заходнім фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 10 верасня 1944 г. |
9 | Канстанцін Ксавер’евіч Ракасоўскі (1896—1968) | 28 красавіка 1943 | камандуючы Цэнтральным фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 29 чэрвеня 1944 г. |
10 | Іван Сцяпанавіч Конеў (1897—1973) | 26 жніўня 1943 | камандуючы Стэпавым фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 20 лютага 1944 г. |
11 | Маркіян Міхайлавіч Папоў (1902—1969) | 26 жніўня 1943,
3 жніўня 1953 |
камандуючы Бранскім фронтам;
камандуючы войскамі Таўрычаскай ваеннай акругі |
паніжаны да генерал-палкоўніка 20 красавіка 1944 г. |
12 | Аляксей Інакенцьевіч Антонаў (1896—1962) | 27 жніўня 1943 | 1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба РСЧА | |
13 | Андрэй Іванавіч Яроменка (1892—1970) | 27 жніўня 1943 | камандуючы Калінінскім фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 11 сакавіка 1955 г. |
14 | Васіль Данілавіч Сакалоўскі (1897—1968) | 27 жніўня 1943 | камандуючы Заходнім фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 3 ліпеня 1946 г. |
15 | Фёдар Іванавіч Талбухін (1894—1949) | 21 верасня 1943 | камандуючы Паўднёвым фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 12 верасня 1944 г. |
16 | Іван Яфімавіч Пятроў (1896—1958) | 9 кастрычніка 1943,
26 кастрычніка 1944 |
камандуючы Паўночна-Каўказскім фронтам;
камандуючы 4-м Украінскім фронтам |
паніжаны да генерал-палкоўніка 4 лютага 1944 г. |
17 | Андрэй Васільевіч Хрулёў (1892—1962) | 7 лістапада 1943 | начальнік Тылу РСЧА | |
18 | Іван Хрыстафоравіч Баграмян (1897—1982) | 17 лістапада 1943 | камандуючы 1-м Прыбалтыйскім фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 11 сакавіка 1955 г. |
19 | Леанід Аляксандравіч Говараў (1897—1955) | 17 лістапада 1943 | камандуючы Ленінградскім фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 18 чэрвеня 1944 г. |
20 | Іван Данілавіч Чарняхоўскі (1906—1945) | 26 чэрвеня 1944 | камандуючы 3-м Беларускім фронтам | загінуў на фронце |
21 | Георгій Фёдаравіч Захараў (1897—1957) | 28 ліпеня 1944 | камандуючы 2-м Беларускім фронтам | |
22 | Іван Іванавіч Масленнікаў (1900—1954) | 28 ліпеня 1944 | камандуючы 3-м Прыбалтыйскім фронтам | |
23 | Максім Аляксеевіч Пуркаеў (1894—1953) | 26 кастрычніка 1944 | камандуючы Далёкаўсходнім фронтам | |
24 | Мікалай Аляксандравіч Булганін (1895—1975) | 17 лістапада 1944 | намеснік Народнага камісара абароны СССР | Маршал Савецкага Саюза з 3 лістапада 1947 г., паніжаны да генерал-палкоўніка 26 лістапада 1958 г. |
25 | Мацвей Васільевіч Захараў (1898—1972) | 29 мая 1945 | камандуючы 2-м Украінскім фронтам | Маршал Савецкага Саюза з 8 мая 1959 г. |
26 | Усевалад Мікалаевіч Мяркулаў (1895—1953) | 9 ліпеня 1945 | Народны камісар дзяржаўнай бяспекі СССР | расстраляны 23 снежня 1953 г., пазбаўлены званні 31 снежня 1953 г. |
27 | Уладзімір Васільевіч Курасаў (1897—1973) | 12 лістапада 1948 | галоўнакамандуючы Цэнтральнай групай войскаў (Аўстрыя) | |
28 | Герман Капітонавіч Маландзін (1894—1961) | 12 лістапада 1948 | намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР | |
29 | Васіль Іванавіч Чуйкоў (1900—1982) | 12 лістапада 1948 | 1-ы намеснік галоўнакамандуючага Групай савецкіх войскаў у Германіі | Маршал Савецкага Саюза з 11 сакавіка 1955 г. |
30 | Сяргей Мацвеевіч Штаменка (1907—1976) | 12 лістапада 1948,
19 лютага 1968 |
начальнік Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР;
1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР, начальнік штаба Аб’яднаных узброеных сіл дзяржаў-удзельнікаў Варшаўскага дагавора |
паніжаны да генерал-лейтэнанта 15 ліпеня 1953 г.,
генерал-палкоўнік з 26 лістапада 1956 |
31 | Сяргей Сямёнавіч Бірузоў (1904—1964) | 3 жніўня 1953 | галоўнакамандуючы Цэнтральнай групай войскаў (Аўстрыя) | Маршал Савецкага Саюза з 11 сакавіка 1955 г. |
32 | Андрэй Антонавіч Грэчка (1903—1976) | 3 жніўня 1953 | галоўнакамандуючы Групай савецкіх акупацыйных войскаў у Германіі | Маршал Савецкага Саюза з 11 сакавіка 1955 г. |
33 | Міхаіл Сяргеевіч Малінін (1899—1960) | 3 жніўня 1953 | 1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР | |
34 | Кірыл Сямёнавіч Маскаленка (1902—1985) | 3 жніўня 1953 | камандуючы войскамі Маскоўскай ваеннай акругі | Маршал Савецкага Саюза з 11 сакавіка 1955 г. |
35 | Мікалай Іванавіч Крылоў (1903—1972) | 18 верасня 1953 | 1-ы намеснік камандуючага войскамі Далёкаўсходняй ваеннай акругі | Маршал Савецкага Саюза з 28 красавіка 1962 г. |
36 | Павел Іванавіч Батаў (1897—1985) | 10 сакавіка 1955 | камандуючы войскамі Прыкарпацкай ваеннай акругі | |
37 | Кузьма Мікітавіч Галіцкі (1897—1973) | 8 жніўня 1955 | камандуючы Паўночнай групай войскаў (Польшча) | |
38 | Аляксандр Васілевіч Гарбатаў (1891—1973) | 8 жніўня 1955 | камандуючы войскамі Прыбалтыйскай ваеннай акругі | |
39 | Аляксей Сямёнавіч Жадаў (1901—1977) | 8 жніўня 1955 | галоўнакамандуючы Цэнтральнай групай войскаў (Аўстрыя) | |
40 | Міхаіл Ільіч Казакоў (1901—1979) | 8 жніўня 1955 | камандуючы войскамі Уральскай ваеннай акругі | |
41 | Аляксандр Аляксандравіч Лучынскі (1900—1990) | 8 жніўня 1955 | камандуючы войскамі Туркестанскай ваеннай акругі | |
42 | Іван Аляксандравіч Сяроў (1905—1990) | 8 жніўня 1955 | старшыня Камітэта дзяржаўнай бяспекі пры Савеце Міністраў СССР | паніжаны да генерал-маёра 12 сакавіка 1963 г. |
43 | Іван Іванавіч Фядзюнінскі (1900—1977) | 8 жніўня 1955 | камандуючы войскамі Закаўказскай ваеннай акругі | |
44 | Станіслаў Гіляравіч Паплаўскі (1902—1973) | 12 жніўня 1955 | намеснік Міністра нацыянальнай абароны Польскай Народнай Рэспублікі | |
45 | Піліп Іванавіч Голікаў (1900—1980) | 8 мая 1959 | начальнік Галоўнага палітычнага ўпраўлення Савецкай Арміі і Ваенна-Марскога Флоту | Маршал Савецкага Саюза з 6 мая 1961 г. |
46 | Павел Аляксеевіч Курачкін (1900—1989) | 8 мая 1959 | начальнік Ваеннай акадэміі імя М. В. Фрунзэ | |
47 | Дзмітрый Данілавіч Лелюшэнка (1901—1987) | 8 мая 1959 | камандуючы войскамі Уральскай ваеннай акругі | |
48 | Павел Фёдаравіч Баціцкі (1910—1984) | 5 мая 1961 | камандуючы войскамі Маскоўскай акругі ППА | Маршал Савецкага Саюза з 15 красавіка 1968 г. |
49 | Уладзімір Дзмітрыевіч Іваноў (1900—1968) | 5 мая 1961 | 1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР | |
50 | Уладзімір Якаўлевіч Калпакчы (1899—1961) | 5 мая 1961 | начальнік Галоўныя ўпраўленні баявой падрыхтоўкі Сухапутных войскаў | |
51 | Валянцін Антонавіч Пянькоўскі (1904—1969) | 5 мая 1961 | камандуючы войскамі Далёкаўсходняй ваеннай акругі | |
52 | Якаў Рыгоравіч Крэйзер (1905—1969) | 27 красавіка 1962 | камандуючы войскамі Далёкаўсходняй ваеннай акругі | |
53 | Іса Аляксандравіч Пліеў (1903—1979) | 27 красавіка 1962 | камандуючы войскамі Паўночна-Каўказскай ваеннай акругі | |
54 | Іван Ігнацьевіч Якубоўскі (1912—1976) | 27 красавіка 1962 | галоўнакамандуючы Групай савецкіх войскаў у Германіі | Маршал Савецкага Саюза з 12 красавіка 1967 г. |
55 | Аляксей Аляксеевіч Епішаў (1908—1985) | 11 мая 1962 | начальнік Галоўнага палітычнага ўпраўлення Савецкай Арміі і Ваенна-Марскога Флоту, | павышаны ў званні з генерал-маёраў |
56 | Афанасій Паўланцьевіч Белабародаў (1903—1990) | 22 лютага 1963 | камандуючы войскамі Маскоўскай ваеннай акругі | |
57 | Андрэй Лаўрынавіч Гетман (1903—1987) | 13 красавіка 1964 | камандуючы войскамі Прыкарпацкай ваеннай акругі | |
58 | Пётр Кірылавіч Кашавой (1904—1976) | 13 красавіка 1964 | камандуючы войскамі Кіеўскай ваеннай акругі | Маршал Савецкага Саюза з 15 красавіка 1968 г. |
59 | Андрэй Трафімавіч Стучэнка (1904—1972) | 13 красавіка 1964 | камандуючы войскамі Закаўказскай ваеннай акругі | |
60 | Іван Рыгоравіч Паўлоўскі (1909—1999) | 12 красавіка 1967 | намеснік Міністра абароны СССР | |
61 | Сяргей Леанідавіч Сакалоў (1911—2012) | 12 красавіка 1967 | 1-ы намеснік Міністра абароны СССР | Маршал Савецкага Саюза з 17 лютага 1978 г. |
62 | Васіль Піліпавіч Маргелаў (1909—1990) | 25 кастрычніка 1967 | камандуючы Паветрана-дэсантнымі войскамі | |
63 | Іосіф Іракліевіч Гусакоўскі (1904—1995) | 19 лютага 1968 | начальнік Галоўныя ўпраўленні кадраў Міністэрства абароны СССР | |
64 | Сямён Паўлавіч Іванаў (1907—1993) | 19 лютага 1968 | камандуючы войскамі Сібірскай ваеннай акругі | |
65 | Пётр Мікалаевіч Лашчанка (1910—1992) | 19 лютага 1968 | галоўны ваенны саветнік у Аб’яднанай Арабскай Рэспубліцы | |
66 | Мікалай Рыгоравіч Ляшчанка (1910—2000) | 19 лютага 1968 | камандуючы войскамі Туркестанскай ваеннай акругі | |
67 | Георгій Іванавіч Хетагураў (1903—1975) | 19 лютага 1968 | камандуючы войскамі Прыбалтыйскай ваеннай акругі | |
68 | Сяргей Сцяпанавіч Марахін (1911—1972) | 22 лютага 1968 | 1-ы намеснік начальніка Тылу Узброеных сіл СССР | |
69 | Пётр Аляксеевіч Белік (1909—1980) | 21 лютага 1969 | камандуючы войскамі Забайкальскай ваеннай акругі | |
70 | Віктар Георгіевіч Кулікоў (1921—2013) | 29 красавіка 1970 | галоўнакамандуючы Групай савецкіх войскаў у Германіі | Маршал Савецкага Саюза з 14 студзеня 1977 г. |
71 | Уладзімір Фёдаравіч Талубка (1914—1989) | 29 красавіка 1970 | камандуючы войскамі Далёкаўсходняй ваеннай акругі | Галоўны маршал артылерыі з 25 сакавіка 1983 г. |
72 | Афанасій Фёдаравіч Шчаглоў (1912—1995) | 29 красавіка 1970 | 1-ы намеснік Галоўнакамандуючага войскамі ППА краіны | |
73 | Пётр Іванавіч Івашуцін (1909—2002) | 22 лютага 1971 | намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР — начальнік Галоўнага разведвальнага ўпраўлення | |
74 | Яўген Піліпавіч Іваноўскі (1918—1991) | 2 лістапада 1972 | галоўнакамандуючы Групай савецкіх войскаў у Германіі | |
75 | Аляксандр Мікалаевіч Камароўскі (1906—1973) | 2 лістапада 1972 | намеснік Міністра абароны СССР па будаўніцтве і раскватараванню войскаў | |
76 | Сямён Канстанцінавіч Куркоткін (1917—1990) | 2 лістапада 1972 | намеснік Міністра абароны СССР — начальнік Тылу Узброеных сіл СССР | Маршал Савецкага Саюза з 25 сакавіка 1983 г. |
77 | Аляксей Іванавіч Радзіеўскі (1911—1979) | 2 лістапада 1972 | начальнік Ваеннай акадэміі імя М. В. Фрунзэ | |
78 | Васіль Іванавіч Пятроў (1917—2014) | 15 снежня 1972 | камандуючы войскамі Далёкаўсходняй ваеннай акругі | Маршал Савецкага Саюза з 25 сакавіка 1983 г. |
79 | Еўдакім Ягоравіч Мальцаў (1910—1981) | 4 лістапада 1973 | начальнік Ваенна-палітычнай акадэміі імя У. І. Леніна | |
80 | Мікалай Васільевіч Агаркаў (1917—1994) | 4 лістапада 1973 | 1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР | Маршал Савецкага Саюза з 30 кастрычніка 1977 г. |
81 | Іван Ягоравіч Шаўроў (1916—1992) | 4 лістапада 1973 | начальнік Ваеннай акадэміі Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР імя К. Я. Варашылава | |
82 | Леанід Ільіч Брэжнеў (1906—1982) | 22 сакавіка 1974 | Генеральны сакратар ЦК КПСС, Старшыня Савета абароны СССР | Маршал Савецкага Саюза з 7 мая 1976 г. |
83 | Іван Мікалаевіч Шкадаў (1913—1991) | 29 красавіка 1975 | начальнік Галоўныя ўпраўленні кадраў Міністэрства абароны СССР | |
84 | Сямён Пятровіч Васягін (1910—1991) | 19 лютага 1976 | член Ваеннага Савета — начальнік Палітычныя ўпраўленні Сухапутных войскаў | |
85 | Дзмітрый Фёдаравіч Усцінаў (1908—1984) | 29 красавіка 1976 | Міністр абароны СССР | Маршал Савецкага Саюза з 30 ліпеня 1976 г. |
86 | Юрый Уладзіміравіч Андропаў (1914—1984) | 10 верасня 1976 | старшыня Камітэта дзяржаўнай бяспекі пры Савеце Міністраў СССР | |
87 | Мікалай Анісімавіч Шчолакаў (1910—1984) | 10 верасня 1976 | Міністр унутраных спраў СССР | пазбаўлены званні 6 лістапада 1984 |
88 | Анатоль Іванавіч Грыбкоў (1919—2008) | 29 кастрычніка 1976 | 1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР — начальнік штаба Аб’яднаных узброеных сіл дзяржаў-удзельнікаў Варшаўскага дагавора | |
89 | Іван Майсеевіч Трацяк (1923—2007) | 29 кастрычніка 1976 | камандуючы войскамі Далёкаўсходняй ваеннай акругі | |
90 | Аляксандр Цярэнцьевіч Алтунін (1921—1989) | 16 лютага 1977 | намеснік Міністра абароны СССР — начальнік Грамадзянскай абароны СССР | |
91 | Іван Аляксандравіч Герасімаў (1921—2008) | 28 кастрычніка 1977 | камандуючы войскамі Кіеўскай ваеннай акругі | |
92 | Уладзімір Леанідавіч Говараў (1924—2006) | 28 кастрычніка 1977 | камандуючы войскамі Маскоўскай ваеннай акругі | |
93 | Аляксандр Міхайлавіч Маёраў (1920—2008) | 28 кастрычніка 1977 | камандуючы войскамі Прыбалтыйскай ваеннай акругі | |
94 | Валянцін Іванавіч Варэннікаў (1923—2009) | 17 лютага 1978 | камандуючы войскамі Прыкарпацкай ваеннай акругі | |
95 | Вадзім Аляксандравіч Матросаў (1917—1999) | 13 снежня 1978 | начальнік Галоўныя ўпраўленні памежных войскаў Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР | |
96 | Сямён Кузьміч Цвігун (1917—1982) | 13 снежня 1978 | 1-ы намеснік старшыні Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР | |
97 | Георгій Карпавіч Цынёў (1907—1996) | 13 снежня 1978 | намеснік старшыні Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР | |
98 | Міхаіл Міхайлавіч Казлоў (1917—2004) | 2 лютага 1979 | начальнік Ваеннай акадэміі Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР імя К. Я. Варашылава | |
99 | Генадзь Іванавіч Абатураў (1915—1996) | 19 лютага 1979 | галоўны ваенны саветнік пры Міністру нацыянальнай абароны Сацыялістычнай Рэспублікі В’етнам | |
100 | Сяргей Фёдаравіч Ахрамееў (1923—1991) | 23 красавіка 1979 | 1-ы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР | Маршал Савецкага Саюза з 25 сакавіка 1983 г. |
101 | Рыгор Іванавіч Салманаў (1922—1993) | 29 кастрычніка 1979 | камандуючы войскамі Забайкальскай ваеннай акругі | |
102 | Іван Кірылавіч Якаўлеў (1918—2002) | 7 мая 1980 | начальнік Галоўныя ўпраўленні ўнутраных войскаў Міністэрства ўнутраных спраў СССР | |
103 | Міхаіл Мітрафанавіч Зайцаў (1923—2009) | 4 лістапада 1980 | галоўнакамандуючы Групай савецкіх войскаў у Германіі | |
104 | Пётр Георгіевіч Лушаў (1923—1997) | 2 лістапада 1981 | камандуючы войскамі Маскоўскай ваеннай акругі | |
105 | Міхаіл Іванавіч Сарокін (1922—2005) | 2 лістапада 1981 | галоўны ваенны саветнік у Афганістане | |
106 | Віталь Міхайлавіч Шабанаў (1923—1995) | 2 лістапада 1981 | намеснік Міністра абароны СССР па ўзбраенні | |
107 | Юрый Паўлавіч Максімаў (1924—2002) | 16 снежня 1982 | камандуючы войскамі Туркестанскай ваеннай акругі | |
108 | Дзмітрый Сямёнавіч Сухарукаў (1922—2003) | 16 снежня 1982 | камандуючы Паветрана-дэсантнымі войскамі | |
109 | Віталь Васільевіч Федарчук (1918—2008) | 17 снежня 1982 | Міністр унутраных спраў СССР | |
110 | Валерый Аляксандравіч Белікаў (1925—1987) | 4 лістапада 1983 | камандуючы войскамі Прыкарпацкай ваеннай акругі | |
111 | Віктар Міхайлавіч Чэбрыкаў (1923—1999) | 4 лістапада 1983 | старшыня Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР | |
112 | Дзмітрый Цімафеевіч Язаў (1924—2020) | 6 лютага 1984 | камандуючы войскамі Сярэднеазіяцкай ваеннай акругі | Маршал Савецкага Саюза з 28 красавіка 1990 г. |
113 | Фядот Піліпавіч Крыўда (1923—1998) | 31 кастрычніка 1984 | галоўны ваенны саветнік пры Міністру нацыянальнай абароны Сацыялістычнай Рэспублікі В’етнам | |
114 | Мікалай Паўлавіч Емахонаў (1921—2014) | 10 красавіка 1985 | 1-ы намеснік старшыні Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР | |
115 | Аляксей Дзмітрыевіч Лізічаў (1928—2006) | 19 лютага 1986 | начальнік Галоўнага палітычнага ўпраўлення Савецкай Арміі і Ваенна-Марскога Флоту | |
116 | Іван Макаравіч Валошын (1923—1990) | 7 мая 1986 | галоўнакамандуючы войскамі Далёкага Усходу | |
117 | Барыс Васільевіч Сняткоў (1925—2006) | 7 мая 1986 | камандуючы войскамі Ленінградскай ваеннай акругі | |
118 | Станіслаў Іванавіч Поснікаў (1928—2012) | 3 лістапада 1986 | камандуючы войскамі Забайкальскай ваеннай акругі | |
119 | Піліп Дзянісавіч Бабкоў (1925—2019) | 30 лістапада 1987 | 1-ы намеснік старшыні Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР | |
120 | Уладзімір Аляксандравіч Кручкоў (1924—2007) | 27 студзеня 1988 | намеснік старшыні Камітэта дзяржаўнай бяспекі СССР — начальнік Першага галоўнага ўпраўлення | |
121 | Уладзімір Міхайлавіч Архіпаў (1933—2004) | 16 лютага 1988 | камандуючы войскамі Маскоўскай ваеннай акругі | |
122 | Мікалай Іванавіч Папоў (1930—2008) | 16 лютага 1988 | камандуючы войскамі Туркестанскай ваеннай акругі | |
123 | Канстанцін Аляксеевіч Кочатаў (нар. 1932) | 29 красавіка 1988 | камандуючы войскамі Закаўказскай ваеннай акругі | |
124 | Анатоль Уладзіміравіч Бяцехцін (1931—2012) | 4 лістапада 1988 | 1-ы намеснік галоўнакамандуючага Сухапутнымі войскамі | |
125 | Уладзімір Мікалаевіч Лобаў (нар. 1935) | 15 лютага 1989 | начальнік штаба Аб’яднаных узброеных сіл дзяржаў-удзельнікаў Варшаўскага дагавора — першы намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР | |
126 | Міхаіл Аляксеевіч Маісееў (нар. 1939) | 15 лютага 1989 | начальнік Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР — першы намеснік Міністра абароны СССР | |
127 | Уладзімір Міхайлавіч Шуралёў (1935—2020) | 15 лютага 1989 | прадстаўнік галоўнакамандуючага Аб’яднанымі ўзброенымі сіламі дзяржаў-удзельнікаў Варшаўскага дагавора ў Нацыянальнай народнай арміі ГДР | |
128 | Махмут Ахметавіч Гарэеў (1923—2019) | 14 лістапада 1989 | галоўны ваенны саветнік пры Вярхоўным галоўнакамандуючым узброенымі сіламі Дэмакратычнай Рэспублікі Афганістан | |
129 | Уладлен Міхайлавіч Міхайлаў (1925—2004) | 24 кастрычніка 1990 | намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных сіл СССР — начальнік Галоўнага разведвальнага ўпраўлення | |
130 | Мікалай Фёдаравіч Грачоў (1930—2013) | 6 лютага 1991 | галоўны ваенны саветнік пры Вярхоўным галоўнакамандуючым узброенымі сіламі Дэмакратычнай Рэспублікі Афганістан | |
131 | Віктар Фёдаравіч Ермакоў (нар. 1935) | 6 лютага 1991 | начальнік Галоўныя ўпраўленні кадраў Міністэрства абароны СССР | |
132 | Юрый Аляксеевіч Яшын (1930—2011) | 29 красавіка 1991 | намеснік Міністра абароны СССР — старшыня Дзяржаўнай тэхнічнай камісіі | |
133 | Канстанцін Іванавіч Кобец (1939—2012) | 24 жніўня 1991 | начальнік сувязі Узброеных сіл СССР — намеснік начальніка Генеральнага штаба Узброеных сіл СССР; міністр абароны РСФСР |
Гл. таксама
правіцьКрыніцы
правіцьСпасылкі
правіць- Сайт «Маршалы і Адміралы Флоту Савецкага Саюза» Архівавана 21 кастрычніка 2007.
[1](недаступная спасылка)