Драгічын (Польшча)

Драгічын
	Герб
Краіна	Польшча
Ваяводства	Падляскае
Павет	Семятыцкі
Гміна	Драгічын
Каардынаты	52°24′ пн. ш. 22°39′ у. д.HGЯO
Заснаваны	1498
Плошча	15,68 км²
Водныя аб’екты	Заходні Буг
Насельніцтва	2 111 чалавек (2004)
Шчыльнасць	134,6 чал./км²
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Тэлефонны код	+48 85
Паштовы індэкс	17-312
TERC	2010024
Афіцыйны сайт	http://www.drohiczyn.pl (польск.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Драгічын, Драгічын-Надбужскі (польск.: Drohiczyn) — горад у Польшчы, уваходзіць у склад Семятыцкага павета Падляскага ваяводства. Сядзіба вяскова-гарадской гміны Драгічын. Знаходзіцца на поўдзень ад Беластока, на аўтамагістралі Стрэльна — Сямяцічы, на Драгічынскім узвышшы, на рацэ Буг, ля паўднёва-заходняй мяжы этнічнай тэрыторыі беларусаў. Колькасць насельніцтва — 2,1 тыс. чал. (2004).

Назва правіць

Паводле версіі, якую ў сярэдзіне XV ст. высунуў Ян Длугаш, тапонім Дарагічын паходзіць з яцвяжскай (балцкай) мовы.

Гісторыя правіць

Панарама горада і замка, 1882 г.

Ранняе Сярэднявечча правіць

Упершыню Дарагічын упамінаецца ў XI ст., калі ён уваходзіў у склад Тураўска-Пінскага княства^[1]. У XII—XIII стагоддзях Дарагічын знаходзіўся пад уладай Галіцка-Валынскага княства, дзе быў цэнтрам Дарагічынскай зямлі. У 1230-я гады горада захапіў мазавецкі князь Конрад і перадаў яго дабжынскім рыцарам. У 1238 годзе галіцка-валынскі князь Даніла Раманавіч разбіў рыцараў і вярнуў Дарагічын пад сваю ўладу. У 1254 годе тут адбылася каранацыя Данілы Раманавіча.

У 1273 годзе Дарагічын занялі войскі Трайдзеня, потым горада спустошылі мангола-татары.

Паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Каралеўствам Польскім правіць

У 1325 годзе згодна з дамовай паміж вялікім князем Гедзімінам і каралём польскім Уладзіславам I Лакатком, Падляшша разам з Дарагічынам прызнавалася за Вялікім Княствам Літоўскім. У 1390 годзе мазавецкі князь Януш захапіў Дарагічын, а ў 1391 годзе вялікі князь Ягайла падараваў яму горада. У 1405 годзе Дарагічын вярнуўся ў Вялікае Княства Літоўскае. 4 кастрычніка 1498 года кароль і вялікі князь Аляксандр надаў гораду Магдэбургскае права.

29 жніўня 1513 года Дарагічын стаў цэнтрам Падляскага ваяводства^[2]. У XVI ст. у месце існавалі Спаскі і Траецкі манастыры, цэрквы Багародзіцы, Барбары і Ільі^[3]. У гэты час Дарагічын атрымаў уласны герб «у чырвоным полі залатая галава зубра з чырвонымі вачыма»^[4].

У 1569 годзе згодна з умовамі Люблінскай уніі Дарагічын перайшоў да Каралеўства Польскага. У гэты час ён знаходзіўся ў валоданні Кішкаў. На 1576 год тут было 327 будынкаў. У часы Паўночнай вайны (1655—1660) у 1657 годзе шведскае войска зруйнавала горада разам з замкам. У 1660 годзе яго спустошылі маскоўскія захопнікі. У XVII—XVIII стагоддзях у Дарагічыне існавала праваслаўнае Мікалаеўска-Спаскае брацтва. У 1646 годзе ў месце знаходзілася езуіцкая рэзідэнцыя, якую ў 1747 годзе ператварылі ў калегіум. У 1661 годзе тут працавала езуіцкая школа (існавалі музычная бурса, бібліятэка, аптэка, дзейнічаў тэатр). У 1696—1709 гадах езуіты збудавалі ў Дарагічыне касцёл Найсвяцейшай Тройцы. На 1713 год у месце было 117 будынкаў. У сярэдзіне XVIII ст. тут збудавалі кляштары бенедыкцінак і францысканцаў.

Пад уладай Расійскай імперыі правіць

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 годзе Дарагічын падзялілі паміж Прусіяй (правабярэжжа) і Аўстрыяй (левабярэжжа, Руская Старана), у 1807 годзе правабярэжная частка горада апынулася ў складзе Расійскай імперыі, дзе ў 1808 годзе стала цэнтрам павету. У 1842 годзе Дарагічын стаў заштатнам горадам. 13 ліпеня 1864 года з'явіўся праект расійскага гарадскага герба.

У часы Першай сусветнай вайны ў 1915 годзе Дарагічын занялі войскі Германскай імперыі.

Найноўшы час правіць

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам 1921 года Драгічын апынуўся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі. У гэты час тут было 289 жылых дамоў.

З пачаткам Другой сусветнай вайны 15 верасня 1939 года Драгічын акупавалі войскі Трэцяга Рэйха, але праз тыдзень горад перадалі СССР згодна з пактам Молатава-Рыбентропа. У лістападзе 1939 года Драгічын увайшоў у склад БССР. У 1941—1944 гадах горад зноў знаходзіўся пад акупацыяй нацысцкай Германіі. 16 жніўня 1945 года ўлады СССР перадалі Драгічын Польскай Народнай Рэспубліцы. 10 чэрвеня 1999 года горад наведаў Ян Павел II.

Насельніцтва правіць

XVII стагоддзе: 1662 год — 680 чал.
XVIII стагоддзе: 1800 год — 984 чал.^[5]
XIX стагоддзе: 1857 год — 835 чал.; 1891 год — 2041 чал. (1083 муж. і 958 жан.), з іх 862 праваслаўныя, 658 каталікоў, 517 іўдзеяў^[6]
XX стагоддзе: 1921 год — 1972 чал., з іх згодна з афіцыйнай польскай статыстыкай паводле нацыянальнасці 1165 палякаў, 114 беларусаў, 687 яўрэяў, 1 рускі, 1 русін, 1 фін і 3 «інтэрнацыяналісты»; паводле веры 950 каталікоў, 207 праваслаўных, 1 евангеліст і 814 іўдзеяў^[7]; 1935 год — 2454 чал.
XXI стагоддзе: 2008 год — 2075 чал.; 2012 год — 2129 чал.

Славутасці правіць

Гарадзішча на Замкавай Гары
Капліца з фігурай Святога Яна Непамука (XVIII ст.)
Касцёл Найсвяцейшай Тройцы (Кафедра; 1696—1709), кляштар (1729—1744) і калегіум езуітаў (1746—1751)
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1682—1715) і кляштар францысканцаў (1737—1751)
Касцёл Усіх Святых (1733—1738) і кляштар бенедыкцінак.
Царква Святой Тройцы (1798; Святы Прастол, цяпер царква Святога Мікалая ПАПЦ)