Гіпатэрмія

Гіпатэрмія — астуджэнне, паніжэнне тэмпературы цела ў цеплакроўных жывёл і чалавека ў выніку аддачы цяпла, якая праўзыходзіць яго ўтварэнне ў арганізме. Пры нізкай тэмпературы асяроддзя чалавека і жывёл абараняе ад гіпатэрміі цеплаізаляцыя (тлушчавы пласт, поўсць, пёры, адзенне); пры яе недастатковасці ўзнікаюць фізіялагічныя рэакцыі на астуджэнне: абмежаванне цеплааддачы са скуры па прычыне адтоку ад яе крыві да ўнутраных органаў, рэзкае павышэнне абмену і павелічэнне цеплапрадукцыі ў цягліцах пры рухах, працы, мышачных дрыжыкаў.

Гіпатэрмія
МКХ-10	T68.
МКХ-9	991.6
DiseasesDB	6542
MedlinePlus	000056 і 000038
eMedicine	med/1144
MeSH	D007035
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гіпатэрмія ў чалавека на холадзе можа развіцца толькі пасля знясілення гэтых механізмаў, засынання ад стомы ці пры поўнай нерухомасці, але лёгка ўзнікае пры парушанай тэрмарэгуляцыі (п'янства, шок, наркатычны сон і інш.). У халоднай вадзе цеплааддача ўзрастае ў велізарнай ступені, павышэнне цеплаўстварэння яе не кампенсуе. Пры тэмпературы вады 0-4 ° С смерць ад гіпатэрміі можа наступіць праз 40-60 хвілін. Зніжэнне тэмпературы цела да 33-32 ° С выклікае дрымотнасць, ніжэй за 30 ° С - прагрэсавальнае зніжэнне абмену, крывянога ціску, запаволенне сэрцабіцця, дыхання, пры 27-26 ° С - страту свядомасці, каля 23-20 ° С - спыняецца дыханне, потым сэрца. Фізіялагічная гіпатэрмія назіраецца ў некаторых жывёл пры зімовай спячцы як прыстасоўвальная рэакцыя, якая дазваляе ім месяцамі абыходзіцца без ежы пры малой страце масы. Астуджаныя тканкі (мозгу, сэрца і інш.), абмен якіх пры гіпатэрміі рэзка зніжаны, лягчэй пераносяць недахоп кіслароду і даўжэй перажываюць спыненне кровазвароту. На гэтым заснавана прымяненне штучнай гіпатэрміі ў сучаснай хірургіі.