Давід Фёдаравіч Ойстрах

Давід Фёдаравіч (Фішэлевіч) Ойстрах (17 [30] верасня 1908, Адэса — 24 кастрычніка 1974, Амстэрдам) — савецкі скрыпач , альтыст, дырыжор, педагог. Народны артыст СССР (1953). Лаўрэат Ленінскай (1960) і Сталінскай прэміі першай ступені (1943).

Давід Фёдаравіч Ойстрах
руск.: Давид Ойстра
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	17 (30) верасня 1908[…]
Месца нараджэння	Адэса, Херсонская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	24 кастрычніка 1974(1974-10-24)[…] (66 гадоў)
Месца смерці	Амстэрдам, Паўночная Галандыя, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі
Краіна	Расійская імперыя  УССР  СССР
Жонка	Tamara Rotareva[d]
Дзеці	Ігар Давідавіч Ойстрах[d]
Альма-матар	Маскоўская дзяржаўная кансерваторыя імя П. І. Чайкоўскага
Месца працы	Маскоўская дзяржаўная кансерваторыя імя П. І. Чайкоўскага Q111599291?
Музычная дзейнасць
Педагог	Pyotr Stolyarsky[d]
Прафесіі	дырыжор, выкладчык універсітэта, скрыпач, віяліст, музычны педагог, музыкант
Інструменты	скрыпка
Жанры	класічная музыка
Выхаванцы	Dina Schneidermann[d], Yuri Mazurkevich[d], Jean Ter-Merguerian[d] і Gidon Kremer[d]
Грамадская дзейнасць
Партыя	КПСС
Член у	Акадэмія мастацтваў ГДР[d] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук
Прэміі
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Давід Ойстрах нарадзіўся ў Адэсе ў яўрэйскай сям’і. Бацька — другой гільдыі купецкі сын Фішэль Давідавіч Ойстрах, маці — Бейла Шэпселеўна Ойстрах (1880 — пасля 1942). Дзеду, купцу другой гільдыі Дувіду Машкавічу Ойстраху, ураджэнцу Бэршадзі, сярод іншага належала пякарня на Кацярынінскай вуліцы, № 99 (яму ж належаў трохпавярховы жылы флігель на гэтай вуліцы, № 91). У 1908—1932 гадах Д. Ф. Ойстрах жыў з бацькамі на Екацярынінскай вуліцы № 29 у прыбытковым доме Кумбары (вугал Паліцэйскай). Маці працавала харысткай у Адэскім оперным тэатры.

З пяці гадоў навучаўся ігры на скрыпцы і альце ў П. С. Сталярскага, спачатку прыватныя ўрокі, а з 1923 года — у Адэскім музычна-драматычным інстытуце (цяпер Адэская нацыянальная музычная акадэмія імя А. В. Няжданавай), які скончыў у 1926 годзе . У інстытуце вывучаў спецыяльную гармонію і паліфанію пад кіраўніцтвам кампазітара М. М. Вілінскага. Яшчэ студэнтам выступаў з Адэскім сімфанічным аркестрам як саліст і як дырыжор.

З 1926 па 1928 год — саліст Адэскага «Посредрабис». У 1927 годзе выканаў у Кіеве Канцэрт для скрыпкі з аркестрам А. К. Глазунова пад кіраваннем аўтара. У 1928 годзе адбыўся дэбют скрыпача ў Ленінградзе, праз год ён упершыню выступіў у Маскве і неўзабаве перасяліўся туды на пастаяннае месца жыхарства. У 1932—1934 гадах і з 1941 года — саліст, з 1961 года — і дырыжор Маскоўскай філармоніі.

У 1935 годзе перамог на 2-м Усесаюзным конкурсе музыкантаў-выканаўцаў і ў тым жа годзе атрымаў другую прэмію на Міжнародным конкурсе скрыпачоў ім. Г. Веняўскага (пераможцай стала Ж. Невё). Праз два гады выйграў Конкурс імя Ізаі ў Бруселі і здабыў сусветную вядомасць.

У 1942 годзе быў з жонкай, сынам і маці эвакуіраваны з Масквы ў Свярдлоўск. У гады вайны музыкант актыўна ўдзельнічаў у ваенна-шэфскай працы, выступаў як саліст на мабілізацыйных пунктах, у шпіталях, у блакадным Ленінградзе, перад маракамі Паўночнага флота. З 1943 года граў у ансамблі з піяністам Л. Аборыным і віяланчэлістам С. Кнушэвіцкім. Гэты ансамбль праіснаваў да смерці С. Кнушэвіцкага ў 1963 годзе. Член ВКП(б) з 1942 года.

Пасля вайны пачаў актыўную канцэртную дзейнасць. У 1945 годзе вялікую цікавасць публікі выклікала яго выкананне ў Маскве падвойнага канцэрта І. С. Баха сумесна з І. Менухіным (першым замежным выканаўцам, які прыехаў у СССР пасля вайны). У 1946—1947 гадах арганізаваў цыкл «Развіццё скрыпічнага канцэрта», у якім выканаў канцэрты Я. Сібеліуса, Э. Элгара, У. Уолтана і напісаны спецыяльна для яго канцэрт А. Хачатурана. Скрыпачу ж прысвечаны Першы канцэрт для скрыпкі з аркестрам Д. Шастаковіча, выкананы на яго першых гастролях у Нью-Ёрку ў 1955 годзе. Выступаў таксама як альтыст.

Выступаў з аркестрамі пад кіраўніцтвам О. Клемперэра, Ю. Армандзі, К. Кандрашына, Г. Караяна, Д. Мітраполуса і іншых. Гастраляваў у многіх краінах свету.