Джон Форбс Нэш

Джон Форбс Нэш малодшы (англ.: John Forbes Nash, Jr.; 13 чэрвеня 1928, Блюфілд, Заходняя Вірджынія, ЗША — 23 мая 2015) — амерыканскі матэматык, які займаўся тэорыяй гульняў і дыферэнцыяльнай геаметрыяй. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (1994).

Джон Форбс Нэш
англ.: John Forbes Nash
Дата нараджэння	13 чэрвеня 1928(1928-06-13)[…]
Месца нараджэння	Bluefield[d], Mercer County[d], Заходняя Вірджынія, ЗША
Дата смерці	23 мая 2015(2015-05-23)[…] (86 гадоў)
Месца смерці	Monroe Township[d], акруга Мідлсекс, Нью-Джэрсі, ЗША
Грамадзянства	ЗША
Бацька	John Forbes Nash, Sr.[d]
Жонка	Alicia Nash[d] і Alicia Nash[d]
Род дзейнасці	матэматык, эканаміст, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	тэорыя гульняў, дыферэнцыяльная геаметрыя, матэматыка і эканоміка
Месца працы	Прынстанскі ўніверсітэт Масачусецкі тэхналагічны інстытут RAND Corporation[d]
Навуковая ступень	бакалаўр і доктар філасофіі
Альма-матар	Прынстанскі ўніверсітэт (1950) Тэхналагічны інстытут Карнегі[d] (1948) Bluefield University[d] (1945)
Навуковы кіраўнік	Albert W. Tucker[d]
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае філасофскае таварыства Нарвежская акадэмія навук Амерыканскае матэматычнае таварыства Эканаметрычнае таварыства[d]
Узнагароды	тэарэтычная прэмія фон Неймана[d] (1978) Абелеўская прэмія (2015) ганаровы доктар Афінскага ўніверсітэта[d] член Эканаметрычнага таварыства[d] (1990) прэмія Стыла за плённы ўклад у даследаванні[d] (1999) honorary doctor of the Hong Kong Polytechnic University[d] правадзейны член Амерыканскага матэматычнага таварыства[d] (2013) Зала славы Нью-Джэрсі[d] (2024)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Выпускнік Прынстанскага ўніверсітэта. Джон Нэш ажаніўся з Алішай Лард у 1957 годзе, калі ён лічыўся ўзыходзячай зоркай у свеце матэматыкі. У 1959 годзе ў яго дыягнаставалі паранаідальную шызафрэнію. Жонка некалькі разоў змяшчала яго ў псіхіятрычную бальніцу. У 1962 годзе яна развялася. Аднак яны засталіся блізкія адзін аднаму, а да пачатку 1980-х гадоў стан вучонага стаў паляпшацца. У 2001 годзе былыя муж і жонка зноў заключылі шлюб.

Аліша Нэш дапамагала мужу справіцца з хваробай. Яны разам сталі шмат выступаць публічна наконт правоў людзей з псіхічнымі расстройствамі.

У 1994 годзе Джон Нэш быў ганараваны Нобелеўскай прэміі па эканоміцы «За аналіз раўнавагі ў тэорыі некааператыўных гульняў» (разам з Рэйнгардам Зельтэнам і Джонам Харсані). У 2015 яму была прысуджана Абелеўская прэмія.

У канцы 1990-х гадоў журналістка Сільвія Назар напісала біяграфію Джона Нэша, якая паслужыла асновай для фільма «Гульні розуму» (A Beautiful Mind) рэжысёра Рона Ховарда. Стужка атрымала шматлікія ўзнагароды, уключаючы прэмію «Оскар» у намінацыях «Найлепшы фільм» і «Найлепшая рэжысёрская праца».

Джон Нэш загінуў у 2015 годзе ў Нью-Джэрсі ў аўтамабільнай катастрофе, разам з ім разбілася яго жонка Аліша Нэш.