Дзьёрдзь Лі́геці (венг.: Ligeti György Sándor; 28 мая 1923, г. Дзічосентмартан, Румынія — 12 чэрвеня 2006, Вена, Аўстрыя) — венгерскі кампазітар, музыказнавец; прадстаўнік заходне-еўрапейскага музычнага авангарда. Шырокай публіцы ён стаў вядомы дзякуючы выкарыстанню яго музыкі ў фільме Стэнлі Кубрыка «Касмічная адысея 2001 года».

Дзьёрдзь Лігеці
венг.: Ligeti György
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 28 мая 1923(1923-05-28)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 12 чэрвеня 2006(2006-06-12)[2][3][…] (83 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Бацька Sándor Ligeti[d]
Жонка Vera Ligeti[d]
Дзеці Лукас Лігеці[d]
Альма-матар
Месца працы
Музычная дзейнасць
Прафесіі кампазітар, музычны педагог, выкладчык універсітэта, піяніст, музыкант, лібрэтыст, ілюстратар
Інструменты фартэпіяна
Жанры опера
Выхаванцы Ulf Schirmer[d], Giuseppe Sinopoli[d], Ari Angervo[d], Jan Bark[d], Silvia Fómina[d], Gunnar Ahlberg[d], John Persen[d], Unsuk Chin[d] і Fuzzy[d]
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
Pour le Mérite камандор ордэна Мастацтваў і літаратуры Austrian Decoration for Science and Art

прэмія імя Кошута (2003)

Ганаровае Колца горада Вены[d]

Гамбургская прэмія імя Баха[d] (1975)

Ордэн за заслугі ў мастацтве і навуцы

прэмія Тэадора Адорна[d] (2003)

прэмія Бальцана[d] (1991)

Імператарская прэмія (1991)

прэмія Леоні Сонінг[d] (1990)

Rolf Schock Prize in Musical Arts[d] (1995)

залаты медаль Каралеўскага філарманічнага таварыства[d] (2004)

Берлінская мастацкая прэмія[d] (1972)

прэмія імя Гравемаера[d] (1986)

медаль Гётэ

прэмія Сібеліуса[d] (2000)

City of Vienna Prize for Music[d] (1993)

прэмія Кіёта ў галіне мастацтваў і філасофіі[d] (2001)

прэмія Эрнста фон Сіменса[d] (1993)

прэмія Гравемаера[d] (1986)

Frankfurter Musikpreis[d] (2005)

медаль «За мастацтва і навуку»[d] (1987)

медаль «За мастацтва і навуку»[d]

Ганаровы грамадзянін Будапешта[d] (1998)

Royal Philharmonic Society Music Awards[d]

gyoergy-ligeti.de
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Скончыў у 1949 годзе Вышэйшую музычную школу ў Будапешце, выкладаў у ёй, з 1950 прафесар. У 1956 і з пачатку 1980-х гг. у Вене.

Творчасць правіць

У галіне электроннай музыкі распрацаваў уласную тэхніку статычнай санорнай кампазіцыі, заснаваную на мікразмяненнях у цэлым нерухомага гукавога масіву («Уяўленні», 1959; «Атмасферы», 1961, для аркестра), спалучаў санорную статыку з дынамічнымі «выбухамі» («Рэквіем», 1965; «Мелодыі» для аркестра, 1971). Некаторыя вакальныя творы звязаны з тэатррам абсурду («Прыгоды», 1962; «Новыя прыгоды», 1965). У творах апошніх гадоў рысы неарамантызму. Аўтар оперы «Вялікі мярцвяк» (1978), твораў «Гадзіны і воблакі» для хору і аркестра (1973), «Далёкае» для аркестра (1967), «Разгалінаванні» (1969) і інш.

Зноскі

  1. György Ligeti // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б György Sándor Ligeti // Brockhaus Enzyklopädie
  3. а б в Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
  4. Find a Grave — 1996. Праверана 13 лістапада 2018.
  5. а б https://www.theguardian.com/world/2006/jun/13/artsobituaries.obituaries

Літаратура правіць

Спасылкі правіць