Дзюнкеркскія карсары
Дзюнкеркскае каперства — сетка карсараў і прываціраў, якія пры падтрымцы іспанскага ўрада перашкаджалі рыбалоўству і гандлю Злучаных правінцый у гады іх барацьбы за незалежнасць. Базаваліся на захадзе Фландрыі — у абароненых дзюнамі ад нападу з тылу Дзюнкерку, Ньіўпарце і Астэндэ.
У 1583 г. іспанскі палкаводзец Аляксандр Фарнезэ адваяваў у паўстанцаў Дзюнкерк і размясціў там ваенныя караблі, прызваныя канваяваць грузы ў метраполію і назад. Пры падтрымцы ўрада мясцовае купецтва падрыхтавала флот карсараў і прываціраў, якія перахаплялі ў Паўночным моры гандлёвыя судны, якія вярталіся пад галандскім сцягам з Ост-Індыі і Расіі. Прываціры наносілі шкоду эканоміцы маладой рэспублікі, усяляк перашкаджалі рыбалоўству, а таксама руйнавалі берагі варожай іспанцам Англіі.
У 1587 г. урад Злучаных Правінцый абвясціў дзюнкеркскія караблі пірацкімі і паспрабаваў арганізаваць блакаду портаў Заходняй Фландрыі. Галандскім капітанам быў аддадзены загад тапіць пірацкія судны. У час адной з сутычак з дзюнкеркцамі загінуў нацыянальны герой Піт Пітэрсан Хайн. Эфектыўнасць прадпрынятых мер была мінімальнай, і пірацтва з кожным годам нарошчвала свой маштаб. Поспеху прываціраў спрыяла вынаходства імі новага тыпу судна — фрэгата.
У 1600 г. галандцы паспрабавалі авалодаць Дзюнкеркам, аднак бітва каля Ньіўпарта скончылася для іх няўдала. З пачаткам Трыццацігадовай вайны размах пірацтва ў Паўночным моры дасягнуў свайго піка. Спыніць разбой удалося, толькі калі Дзюнкеркам у 1646 г. авалодалі французы.
У 1672 г. Францыя ўступіла ў Галандскую вайну, і дзюнкеркцы вярнуліся да звыклага для іх марскога разбою. Самым знакамітым удзельнікам разгорнутай у тыя гады крэйсерскай вайны быў Жан Бар. У 1712 г. ваенныя дзеянні ў Нідэрландах падышлі да канца, паводле ўмоў Утрэхцкага міру французскі ўрад вымушаны быў адмовіцца ад падтрымкі дзюнкеркскіх капераў.
Літаратура правіць
- Patrick Villiers. Les corsaires du littoral: Dunkerque, Calais, Boulogne, de Philippe II à Louis XIV (1568—1713). Presses Univ. Septentrion, 2000. ISBN 9782859396336.
- Alain Cabantous. La mer et les hommes: pêcheurs et matelots dunkerquois de Louis XIV à la Révolution. Westhoek-Éditions, 1980.