Дзмітрый Канстанцінавіч Мачальскі

(Пасля перасылкі з Д. Мачальскі)

Дзмітрый Канстанцінавіч Мачальскі (руск.: Дмитрий Константинович Мочальский; 2 (15) лютага 1908, Санкт-Пецярбург[1]20 снежня 1988(1988-12-20), Масква) — савецкі, расійскі мастак-жывапісец, графік, педагог. Народны мастак СССР (1980).

Дзмітрый Мачальскі
Імя пры нараджэнні Дзмітрый Канстанцінавіч Мачальскі
Дата нараджэння 2 (15) лютага 1908
Месца нараджэння
Дата смерці 20 снежня 1988(1988-12-20) (80 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства Сцяг СССР СССР
Род дзейнасці мастак
Месца працы
Вучоба
Уплыў Dmitry Kardovsky[d], Кузьма Сяргеевіч Пятроў-Водкін і Alexander Savinov[d]
Уплыў на Q110741431?
Член у
Прэміі
Дзяржаўная прэмія РСФСР імя І. Я. Рэпіна — 1967
Узнагароды
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга  — 1986
Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.»
Медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.»
Званні
Народны мастак СССР— 1980 Шаблон:Народны мастак РСФСР Заслужаны мастак РСФСР — 1961

Біяграфія

правіць

Нарадзіўся 2 (15) лютага 1908 года ў Санкт-Пецярбургу.

У 1925—1929 гадах вучыўся ў Маскоўскім дзяржаўным тэхнікуме выяўленчых мастацтваў памяці паўстання 1905 года, у студыі К. П. Чэмкі ў Д. М. Кардоўскага. У 1936 годзе скончыў ЛІЖСА імя І. Я. Рэпіна, вучыўся ў К. С. Пятрова-Водкіна, А. І. Савінава.

З 1937 года і да канца жыцця выкладаў у МДАМІ імя В. І. Сурыкава (з 1950 года — прафесар). Кіраваў персанальнай майстэрні (з 1958).

Правадзейны член АМ СССР (1973). Член Саюза мастакоў СССР, сакратар праўлення Саюза мастакоў СССР (1968). Першы беспартыйны старшыня МАСМ, які ўзначальваў яго ў перыяд «хрушчоўскай адлігі» з 1961 па 1963 год. Падзеі скандальна вядомай выстаўкі ў Манежы «30 гадоў МАСМ», на адкрыцці якой М. С. Хрушчоў крычаў абурана: «Што гэта за мазаніна такая?!», адбываліся пры непасрэдным удзеле мастака — ён паказваў Хрушчову выстаўку. На яго і абрынуўся ўвесь гэты скандал[2].

Сканаў 20 снежня 1988 года. Пахаваны ў Маскве на Ваганькаўскіх могілках (58 уч.)[3].

Творчасць

правіць

Аўтар карцін: «Вяртанне з дэманстрацыі» («Яны бачылі Сталіна») (1949), «Перамога. Берлін. 9 мая 1945 года» (1947), цыкл графічных прац «Савецкія войскі ў Берліне» (1945), карціны «Навасельцы», «Палатка трактарыстаў» (абедзве — 1957), «Чырвоны куток» (1964), «На Ішыме» (1965), «Раніца ў саўгасе. У канторы» (1967), «Чатыры пакаленні» (1968), «У поле» (1969), «Рэпетыцыя ў клубе» (1972), «Тройца» (1975) з цыкла прац пра асваенне цаліны.

Творы знаходзяцца ў калекцыях Дзяржаўная Траццякоўская галерэя, ДМВМ імя Пушкіна, Дзяржаўны Рускі музей, больш за ў трыццаці іншых расійскіх і замежных музеяў.

Узнагароды і званні

правіць

Персанальныя выстаўкі

правіць

Памяць

правіць

У 2008 годзе да 100-годдзя Д. К. Мачальскага выстаўка твораў жывапісу адкрылася ў Сурыкаўскім інстытуце ў Маскве. Маляўнічыя працы некалькіх пакаленняў студэнтаў майстэрні мастака і малюнкі, эскізы, накіды самага майстра склалі экспазіцыю з больш за 100 прац.

Крыніцы

правіць
  1. а б Мочальский Дмитрий Константинович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  2. Драматическая встреча с "Новой реальностью". Сорок лет назад Никита Хрущев посетил художественную выставку в Манеже. Архівавана з першакрыніцы 3 жніўня 2012.
  3. Могила Д. К. Мочальского. Архівавана з першакрыніцы 19 ліпеня 2017. Праверана 22 сакавіка 2017.
  4. В Третьяковке открылась выставка Дмитрия Мочальского (руск.). Lenta.RU. Праверана 19 студзеня 2025.

Літаратура

правіць
  • Большой энциклопедический словарь: В 2-х т. /Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1991
  • ГТГ, каталог работ Дмитрия Мочальского, 2009 М. Л. Бодрова, составители: Н. А. Мочальский,2009
  • «Дмитрий Мочальский», Издание Третьяковская галерея, Москва 2009

Спасылкі

правіць