Евель Самуілавіч Бялявін

Герой Савецкага Саюза

Евель Самуілавіч Бялявін (3 мая 1920, Барысаў — 10 верасня 1972, Мінск) — удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, намеснік камандзіра эскадрыллі 80-га гвардзейскага бамбавальнага авіяцыйнага палка 1-й гвардзейскай бамбавальнай авіяцыйнай дывізіі 1-га бамбавальнага авіяцыйнага корпуса 5-й паветранай арміі Стэпавага фронту, Герой Савецкага Саюза (1944)[1], гвардыі старшы лейтэнант.

Евель Самуілавіч Бялявін
Дата нараджэння 3 мая 1920(1920-05-03)
Месца нараджэння
Дата смерці 10 верасня 1972(1972-09-10) (52 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Прыналежнасць Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік
Род войскаў ВПС
Гады службы 19381972
Званне палкоўнік
Бітвы/войны Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні
Медаль «Залатая Зорка»
Ордэн Леніна Ордэн Чырвонага Сцяга Ордэн Аляксандра Неўскага
Ордэн Айчыннай вайны I ступені Ордэн Чырвонай Зоркі

Біяграфія правіць

Нарадзіўся 3 мая 1920 года ў горадзе Барысаве цяпер Мінскай вобласці Беларусі ў сям'і рабочага. Яўрэй. Скончыў няпоўную сярэднюю школу, а ў 1937 годзе — Мінскі аэраклуб. Да 1938 года жыў і вучыўся ў Ташкенце. Працаваў слесарам на заводзе.

У Чырвонай Арміі з 1938 года. У 1939 годзе скончыў Барысаглебскую школу лётчыкаў. На франтах Вялікай Айчыннай вайны з лістапада 1941 года. Член ВКП(б)/КПСС з 1941 года. Ваяваў у бамбавальнай авіяцыі на Паўднёвым, Закаўказскім, Стэпавага, 2-м і 1-м Украінскіх франтах. Здзейсніў каля 300 баявых вылетаў[1].

Намеснік камандзіра эскадрыллі 80-га гвардзейскага бамбавальнага авіяцыйнага палка (1-я гвардзейская бамбардзіровачная авіяцыйная дывізія, 1-й бамбавальны авіяцыйны корпус, 5-я паветраная армія, Стэпавы фронт) гвардыі старэйшы лейтэнант Евель Бялявін да жніўня 1943 года здзейсніў на пікіруючым бамбардзіроўшчыку «Пе-2» 153 паспяховых баявых вылеты на бамбардзіроўка аэрадромаў, рачных перапраў, скапленняў войскаў непрыяцеля, нанёсшы яму значны ўрон у жывой сіле і баявой тэхніцы.

У адным з паветраных баёў у сакавіку 1943 года на Белгародска-Харкаўскім напрамку група з васямнаццаці пікіруючых бамбардзіроўшчыкаў «Пе-2», вяртаючыся пасля выканання баявога задання, раптам падвергнулася нападу гітлераўскіх знішчальнікаў, удвая праўзыходных яе па колькасці. Прамым трапленнем снарада была пашкоджана крылатая машына камандзіра эскадрыллі[1].

Грэбуючы рэальнай небяспекай быць збітым, Я. С. Бялявін сваім самалётам засланіў падбітую машыну, і прыняў увесь агонь на сябе, тым самым, даючы камандзіру, магчымасць выйсці з небяспечнай зоны, а затым здолеў пасадзіць свой пашкоджаны самалёт, які меў каля трох дзесяткаў прабоін, з параненым стралком-радыстам, на бліжэйшы савецкі аэрадром, захаваўшы і самалёт, і экіпаж.

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 4 лютага 1944 года за ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з нямецка-фашысцкімі захопнікамі і праяўленыя пры гэтым мужнасць і гераізм гвардыі старэйшаму лейтэнанту Бялявіну Евелю Самуілавічу прысвоена званне Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» (№ 3187)[2].

У апошнія дні вайны, у ходзе Берлінскай наступальнай аперацыі 1945 года, Е. С. Бялявін у ліку першых з паветра наносіў бомбавыя ўдары па сталіцы гітлераўскай Германіі Берліну[1]. За гады вайны здзейсніў каля 300 паспяховых баявых вылетаў, наносячы бомбавыя ўдары па навалы гітлераўскіх войскаў, яго баявой тэхніцы.

Пасля вайны працягваў службу ў ВПС. У 1952 годзе скончыў вышэйшыя лётна-тактычныя курсы. З 1958 года — у запасе[1].

Жыў у Мінску. Пахаваны на Усходніх («Маскоўскіх») могілках (участак № 26).

Узнагароды правіць

Ордэна Леніна, Чырвонага Сцяга, Аляксандра Неўскага, Айчыннай вайны 1-й ступені, Чырвонай Зоркі, медалі.

Памяць правіць

Імя Героя носіць вуліца ў Барысаве.

Зноскі

  1. а б в г д Белявин Евель Самуилович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 53. — 737 с.
  2. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому составу военно-воздушных сил Красной Армии» от 4 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 17 февраля (№ 10 (270)). — С. 1

Літаратура правіць

  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382
  • Бяля́він Евель Самуілавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — С. 404. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).

Спасылкі правіць