Жан-Франсуа Шампальён
Жан-Франсуа Шампальён (фр.: Jean-François Champollion; 23 снежня 1790 — 4 сакавіка 1832) — французскі гісторык-арыенталіст і лінгвіст, заснавальнік егіпталогіі.
Жан-Франсуа Шампальён | |
---|---|
фр.: Jean-François Champollion | |
![]() Жан-Франсуа Шампальён. Партрэт працы Леона Канье (1831) (Léon Cogniet 1794 –1880), Луўр, Парыж | |
Дата нараджэння | 23 снежня 1790[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 4 сакавіка 1832[1][2][…] (41 год) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Бацька | Jacques Champollion[d] |
Жонка | Rosine Blanc[d] |
Род дзейнасці | егіптолаг |
Навуковая сфера | гісторыя, лінгвістыка, археалогія, егіпталогія |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Antoine Isaac Silvestre de Sacy[d] |
Вядомыя вучні | Francesco Salvolini[d] і Karl Richard Lepsius[d] |
Вядомы як | заснавальнік егіпталогіі, які здолеў расшыфраваць егіпецкія іерогліфы |
Член у | |
Узнагароды | Кавалер тасканскага ордэна Святога Джузэпэ (Святога Іосіфа) |
Подпіс |
![]() |
![]() |
Дзякуючы праведзенай ім расшыфроўцы тэксту Разецкага каменя 14 верасня 1822 г. зрабілася магчымым чытанне егіпецкіх іерогліфаў і далейшае развіццё егіпталогіі як навукі.
Біяграфічныя звесткіПравіць
Вучыўся ў Школе ўсходніх моў у Калеж дэ Франс (1807—09). 3 1809 выкладаў ва ўніверсітэце Грэнобля (з 1818 прафесар). Быў членам Французскага Геаграфічнага таварыства.
Пасля шматгадовай працы над дэшыфроўкай егіпецкіх іерогліфаў у 1822 прачытаў надпіс на Разецкім камені; распрацаваў прынцыпы дэшыфроўкі і вызначыў паслядоўнасць развіцця егіпецкага іерагліфічнага пісьма (іерагліфічнае, іератычнае, дэматычнае). У 1824—26 вывучаў егіпецкія помнікі ў музеях Італіі, потым працаваў хавальнікам Егіпецкага музея ў Луўры. У 1828—30 кіраваў экспедыцыяй у Егіпет, сабраў і скапіраваў шмат егіпецкіх тэкстаў, помнікаў і выяў. У 1831 узначаліў першую ў свеце кафедру егіпталогіі ў Калеж дэ Франс. Склаў першыя граматыку і слоўнік старажытнаегіпецкай мовы.
Гл. таксамаПравіць
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Jean-François Champollion
- Егіпецкія іерогліфы
- Разецкі камень
- Копцкая мова
Зноскі
- ↑ а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ а б Jean-François Champollion // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б в Encyclopædia Britannica
- ↑ а б www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118746219 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
- ↑ https://www.britannica.com/biography/Jean-Francois-Champollion
- ↑ http://www.nytimes.com/1999/08/29/travel/figeac-s-flair-for-the-egyptian.html
- ↑ list of professors at Collège de France
- ↑ http://www.aibl.fr/membres/academiciens-depuis-1663/article/jean-francois-champollion
- ↑ http://www.academiedelphinale.com/images/lettre-mensuelle/lettreAcademieDelphinale-06-juin-juillet-aout-2020.pdf