Заходняя вобласць (1929—1937)
Заходняя вобласць з цэнтрам у Смаленску была ўтворана 1 кастрычніка 1929 года на падставе Пастановы Усерасійскага цэнтральнага выканаўчага камітэта СССР ад 14 студзеня 1929 года № 116 «Аб утварэнні на тэрыторыі РСФСР адміністрацыйна-тэрытарыяльных аб’яднанняў краявога і абласнога значэння»[1].
| Заходняя вобласць | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Краіна |
 СССР |
||||
| Статус | вобласць | ||||
| Уваходзіць у | РСФСР | ||||
| Уключае |
да 1930 — 8 акруг да 1935 — 124 раёны да 1937 — 104 раёны |
||||
| Адміністрацыйны цэнтр | Смаленск | ||||
| Найбуйнейшыя гарады | Бранск, Бежыца, Ржэў, Рослаўль, Клінцы, Вялікія Лукі, Вязьма | ||||
| Дата ўтварэння | 1 кастрычніка 1929 | ||||
| Дата скасавання | 27 верасня 1937 | ||||
| Першы сакратар абкама УКП(б) |
І. П. Румянцаў (1929—1937) Д. С. Каротчанка (1937) |
||||
| Старшыня аблвыканкама |
І. С. Шэлехес (1929—1933) Р. Д. Ракітаў (1933—1937) А. Л. Шыльман (1937) К. І. Бідзінскі (1937) |
||||
| Афіцыйная мова | руская | ||||
| Насельніцтва (1931) | 6 731 200 | ||||
| Шчыльнасць | 41,3 чал./км² | ||||
| Нацыянальны склад | рускія (95,3 %), украінцы (2,1 %) | ||||
| Плошча | 162 966 км² | ||||
|
|||||
Гісторыя правіць
Пастановай Прэзідыума УЦВК «Аб утварэнні на тэрыторыі РСФСР адміністрацыйна-тэрытарыяльных аб’яднанняў краявога і абласнога значэння» ад 14 студзеня 1929 года з 1 кастрычніка 1929 года ўтворана Заходняя вобласць з цэнтрам у горадзе Смаленску, у склад якой увайшлі тэрыторыі Смаленскай, Бранскай і Калужскай губерняў, Ржэўскага павета, паўднёвай часткі Асташкаўскага павета і Тысяцкай і Боркаўскай валасцей Наваторжскага павета Цвярской губерні[2].
Паводле пастановы УЦВК ад 17 чэрвеня 1929 года Заходняя вобласць была падзелена на восем акруг з раённым падзелам[1]. У кожнай акрузе зацверджаны склад раёнаў і іх цэнтраў. Першапачаткова вобласць была падзелена на 8 акруг: Бранскую, Велікалуцкую, Вяземскую, Клінцоўскую, Ржэўскую, Рослаўльскую, Смаленскую (Ярцаўскую) і Сухініцкую.
У чэрвені 1930 года падзел на акругі быў скасаваны, а к 1 студзеня 1931 года ў вобласці мелася 109 раёнаў, у якія ўваходзілі 3504 сельсаветы, 45 гарадоў, у тым ліку самастойных адміністрацыйна-гаспадарчых адзінак — 3 (Смаленск, 86 480 чал. на 1 студзеня 1931 года, з падпарадкаванымі сельсаветамі — 92 087 чал., Бежыца — 44 594 чал., Бранск — 47 649 чал., з падпарадкаванымі сельсаветамі — 50 117 чал.), рабочых пасёлкаў — 20, сельскіх населеных пунктаў — 54 956. Буйнымі населенымі пунктамі былі таксама:
- г. Ржэў — 34 051 жыхар;
- г. Рослаўль — 28 398 жыхароў;
- г. Клінцы — 27 002 жыхары;
- г. Вялікія Лукі — 25 349 жыхароў;
- г. Вязьма — 23 381 жыхар;
- г. Ярцава — 21 782 жыхары;
- г. Навазыбкаў — 18 309 жыхароў;
- г. Карачаў — 13 969 жыхароў.
29 студзеня 1935 года раёны былых Ржэўскай і Велікалуцкай акруг увайшлі ў склад Калінінскай вобласці.
Пастановай ЦВК СССР № 300 ад 27 верасня 1937 года Заходняя вобласць была скасавана. З яе складу, а таксама з утворанай у 1934 годзе Курскай вобласці былі вылучаны Смаленская і Арлоўская вобласці, пры гэтым зменены адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Курскай вобласці.
15 студзеня 1938 года Вярхоўны Савет СССР зацвердзіў стварэнне Смаленскай і Арлоўскай абласцей[3].
Акругі Заходняй вобласці правіць
| Назва | Цэнтр | Гады існавання |
|---|---|---|
| Бранская | Бранск | 1929—1930 |
| Велікалуцкая | Вялікія Лукі | 1929—1930 |
| Вяземская | Вязьма | 1929—1930 |
| Клінцоўская | Клінцы | 1929—1930 |
| Ржэўская | Ржэў | 1929—1930 |
| Рослаўльская | Рослаўль | 1929—1930 |
| Смаленская | Смаленск | 1929—1930 |
| Сухініцкая | Сухінічы | 1929—1930 |
| Ярцаўская | Ярцава | 1930 |
Рэлігія правіць
Пераважная большасць насельніцтва Заходняй вобласці хутчэй за ўсё адносілася да праваслаўя. Нават нягледзячы на антыцаркоўную палітыку Савецкай улады на пачатак 1930 года ў Заходняй вобласці была 1631 царква (у тым ліку 1041 царква належала Рускай праваслаўнай царкве, а 525 цэркваў — абнаўленцам)[4]. Таксама ў вобласці была невялікая колькасць пратэстантаў, галоўным чынам баптыстаў і евангельскіх хрысціян. На пачатак 1930 года ў Заходняй вобласці было 4495 евангельскіх хрысціян, 2765 баптыстаў, 250 пяцідзесятнікаў[5].
Зноскі
- ↑ а б Ельнинский районный суд Смоленской области. Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 22 снежня 2013.
- ↑ Пастанова УЦВК ад 14.01.1929 «Аб утварэнні на тэрыторыі Р. С. Ф. С. Р. адміністрацыйна-тэрытарыяльных аб’яднанняў краявога і абласнога значэння»
- ↑ Закон СССР ад 15.01.1938 аб змяненні і дапаўненні арт.арт. 22, 23, 26, 28, 29, 49, 77, 70, 78 і 83 Канстытуцыі (Асноўнага Закона) СССР
- ↑ Батченко В. С. Крестьянское сопротивление государственной антирелигиозной политике в 1929—1931 гг.: На материалах Западной области: дис. … канд. ист. наук. — Смоленск, 2015. — С. 58—59. — Режим доступа: http://istsovet-brgu.ru/?page_id=464 Архівавана 15 сакавіка 2016.
- ↑ Батченко В. С. Крестьянское сопротивление государственной антирелигиозной политике в 1929—1931 гг.: На материалах Западной области: дис. … канд. ист. наук. — Смоленск, 2015. — С. 76. — Рэжым доступу: http://istsovet-brgu.ru/?page_id=464 Архівавана 15 сакавіка 2016.
Літаратура правіць
- Карелин Е. Г. Региональный механизм власти и управления Западной области Советской России (1917—1937 гг.). — М.: РОССПЭН, 2014. — 424 с. — (История сталинизма). — ISBN 978-5-8243-1814-2. [1]
Спасылкі правіць
- Карта-схема Заходняй вобласці Архівавана 17 красавіка 2023.
