Здарэнне з Як-40 над Растовам-на-Доне

Здарэнне з Як-40 над Роставым-на-Дону — авіяцыйнае здарэнне з чалавечымі ахвярамі, якое адбылося 13 кастрычніка 1977 года ў небе ў раёне Растова-на-Доне з самалётам Як-40К авіякампаніі Аэрафлот. У лёце ў самалёта адчынілася дзверы грузавога адсека, у выніку чаго загінулі два пасажыры.

Рэйс 75 Аэрафлота
Як-40К кампаніі Аэрафлот. Першыя два ілюмінатара размешчаныя на грузавым люку
Агульныя звесткі
Дата	13 кастрычніка 1977 года
Характар	Выбуховая дэкампрэсія
Прычына	Няякаснае зачыненне грузавога люка
Месца	у Растова-на-Доне (РСФСР, СССР)
Загінулыя	2 чал.
Паветранае судна
Мадэль	Як-40К
Авіякампанія	Аэрафлот (Паўночна-Каўказскае УГА, Растоўскі ААТ)
Пункт вылету	Растоў-на-Доне
Пункт прызначэння	Мікалаеў
Рэйс	75
Бартавы нумар	СССР-87948
Дата выпуску	8 чэрвеня 1976
Пасажыры	18
Экіпаж	4
Загінулыя	2
Выжылых	20

Самалёт

Як-40К (К — канверсоўны варыянт, для грузапасажырскіх перавозак) з бартавым нумарам 87948 (завадскі — 9621245, серыйны — 45-12) быў выпушчаны Саратаўскім авіяцыйным заводам 8 чэрвеня 1976 года і перададзены Міністэрству грамадзянскай авіяцыі, якое да 10 чэрвеня скіравала яго ў Растоўскі авіяатрад Паўночна-Каўказскага кіравання грамадзянскай авіяцыі. Усяго на момант катастрофы авіялайнер меў 2486 гадзін налёту і 1704 пасадкі.

Здарэнне

Самалёт выконваў рэйс 75 па маршруце Растоў-на-Доне — Мікалаеў, а пілатаваў яго экіпаж, што складаўся з камандзіра (КПС) В. І. Коласава, другога пілота А. І. Гладковай і бортмеханіка В. А. Івашчанкі. У салоне працавала сцюардэса З. А. Лебедзева. Усяго на борце знаходзіліся 18 пасажыраў.

Самалёт выканаў узлёт і пачаў набор вышыні, а потым пачаў выконваць першы разварот. Нечакана пры праходжанні вышыні 250—300 метраў адкрыўся грузавы люк, што знаходзіцца на левым боку, і зафіксаваўся ў верхнім становішчы. Да люка былі прымацаваны 2-і і 3-і левыя рады сядушак (месцы 2а, 2б, 3а і 3б), якія сарвала з мацаванняў і выцягнула вонкі, дзе яны перавярнуліся і павіслі на люку амаль «верх нагамі». Жанчына і яе шасцігадовы сын, якія сядзелі ў трэцім радзе (месцы 3б і 3а адпаведна), выпалі з сядушак, бо ў дзіцяці рамень быў адрэгуляваны на дарослага, а ў маці рамень быў прымацаваны нестандартным нітам і саскочыў з мацавання. Мужчына, які сядзеў у другім радзе, (месца 2а) застаўся ў сядні і правісеў знадворку ўвесь лёт. У 07:16 экіпаж даклаў на зямлю пра надзвычайнае становішча і пачаў выконваць заход на пасадку малым колам. Калі самалёт крануў палосы і падчас прабегу зменшыў хуткасць, набягаючы струмень паветра таксама зменшыўся, таму грузавы люк апусціўся, пасля чаго пасажыры змаглі ўцягнуць віслага на ім мужчыну ўнутр і зрабіць пацярпеламу дапамогу. Акрамя маці з сынам, якія разбіліся пры ўдары аб зямлю, больш ніхто на борце не загінуў.

31 кастрычніка 1979 года дадзены самалёт патрываў аварыю ў Краснадарскім краі пры змушанай пасадцы па-за аэрадромам і атрымаў пашкоджанні, якія выключалі яго далейшую эксплуатацыю.

Прычыны

Як паказала расследаванне, удзень раней (12 кастрычніка) борт 87948 выконваў грузавы рэйс, пры гэтым пасажырскія сядушкі былі зняты. Калі грузавы рэйс быў выкананы, тэхнікі Растоўскага аэрапорта перарабілі самалёт назад у пасажырскі варыянт, для чаго зноў усталявалі ў салоне крэслы. Аднак падчас гэтых прац быў няякасна зачынены грузавы люк, а потым тэхнічны персанал не пракантраляваў стан ручак зачынення. Экіпаж у сваю чаргу не праверыў сігналізацыю грузавога люка. У выніку ў лёце на вышыні 250—300 метраў рознасць ціскаў усярэдзіне і знадворку самалёта дасягнула 25—30 мм рт.сл., пасля чаго выштурхнула вонкі грузавы люк.