Камісія па вывучэнні Заходняй Беларусі

Камі́сія па вывучэ́нні Захо́дняй Белару́сі існавала ў 1926—1936 гадах. Утворана пры прэзідыуме Інстытута беларускай культуры, з 1929 — пры прэзідыуме Беларускай АН у Менску. Неаднаразова мяняла назву і статус, некаторы час была аддзелам ЦК КП(б)Б. У 1936 годзе пераўтворана ў Секцыю па вывучэнні Заходняй Беларусі пры Інстытуце гісторыі АН БССР. Даследавала гісторыю рэвалюцыйнага руху, сацыяльнае жыццё насельніцтва Заходняй Беларусі, яе эканоміку, культуру, прыроду. З 1933 года кола даследаванняў звузілася, вывучаліся выключна праблемы палітычнага і эканамічнага жыцця Заходняй Беларусі і Польшчы.

Камісію ўзначальвалі: М. С. Арэхва (1931—1932), П. В. Мятла (1932—1933), Я. С. Бабровіч (1933), Л. М. Янкоўская (1934—1936), М. Л. Рубінштэйн (1936).

Выдавала Інфармацыйны бюлетэнь (1931—1936).

Асноўныя выданні

П. Гарбацэвіч «Полёнізацыя Заходняй Беларусі». 1932

• «Інтэрпеляцыі беларускіх паслоў у польскі сойм, 1922—1926 гг.» (1927);
• Д. Боген «Заходняя Беларусь пад крывавым бізуном польскіх акупантаў» (1931);
• П. Гарбацэвіч «Паланізацыя Заходняй Беларусі» (1932);
• Г. Гарэцкі «Межы Заходняй Беларусі ў Польшчы» (1928);
• А. Кайгарадаў «Клімат Заходняй Беларусі» (1932);
• А. Сталевіч «Заходняя Беларусь — калонія Польшчы» (1930);
• Б. Тарашкевіч «Заходняя Беларусь — плацдарм імперыялістычнай інтэрвенцыі» (1931);
• Я. Шнэйдэр «Нарыс размяшчэння прамысловасці Заходняй Беларусі» (1936) і інш.

Літаратура

• Віктар Астрога. Камісія па вывучэнні Заходняй Беларусі // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1997. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.
• Орехво Н. С. Дела и люди КПЗБ. Воспоминания. Мн., 1983;
• Вахтомаў Г. В., Міхнюк У. М. Станаўленне гістарыяграфіі рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі // Весці АН БССР. Сер. грамад. навук. 1988. № 5.